يكى از اقشار فرهنگى در زمان قديم ناسخين بودند؛ كسانى كه به علت نبودن چاپ، كتاب‏ ها و نسخه‏ ها را مى ‏نوشتند و يا به تعبير فنى استنساخ مى‏ كردند.

ناسخين و خطبه غدير[۱]

پس از مقابله، ارزش نسخه‏ ها و روايت‏ ها نسبت به يكديگر معلوم مى‏ شود و درجه علمى هر يک را به راحتى مى ‏توان تشخيص داد.

با مقابله خطبه غدیر در نسخه‏ هاى مختلف مشخص مى ‏شود هر سه روایت (روايت امام باقر علیه السلام و روايت حذیفه و روايت زید بن ارقم) مؤيد و مكمل يكديگرند، به اين معنى كه در مقابله نسخه‏ ها كلمه يا جمله ‏اى در نسخه ‏اى از روايت امام باقر عليه السلام وجود دارد و در نسخه ديگر وجود ندارد، و همان كلمه يا جمله در روايات زيد بن ارقم و حذيفه نيز در روايتى وجود دارد و در روايتى وجود ندارد.

اين حاكى از قصور يا اشتباه راويان و ناسخين است و نشان مى ‏دهد كه اصل هر سه روايت در حد بالايى بر يكديگر منطبق بوده است.


براى توضيح بيشتر مراجعه شود به عنوان: خطبه غدیر /  مقابله نسخه‏ هاى خطبه غدير.

پانویس

  1. اسرار غدير: ص ۱۲۴.