راستگویان
اطاعت خدا و رسول صلى الله عليه و آله و صادقين[۱]
پس از انجام حجةالوداع و پيش از غدير، پیامبر صلی الله علیه و آله وارد مکّه شد و يک روز در آن اقامت گزيد.
اينجا بود كه جبرئیل آيات اول سوره عنکبوت را آورد و فرمود: اى محمد، بخوان: «أَ حَسِبَ النَّاسُ أَنْ يُتْرَكُوا أَنْ يَقُولُوا آمَنَّا وَ هُمْ لا يُفْتَنُونَ...»[۲]:
«آيا مردم گمان كرده اند كه رها مى شوند با همين كه بگويند ایمان آورديم، بدون آنكه امتحان شوند...» .
پيامبر صلى الله عليه و آله پرسيد: اى جبرئيل، اين فتنه كدام است؟ جبرئیل گفت: اى محمد، خداوند سلامت مى رساند و مى فرمايد:
من قبل از تو پيامبرى نفرستاده ام مگر آنكه هنگام سر آمدن روزگارش به او امر كرده ام كسى را بر امتش خلیفه قرار دهد كه قائم مقام او باشد و سنت و احكامش را براى آنان احيا كند.
كسانى كه مطیع خدا باشند در آنچه پيامبر به آنان امر مى كند صادقين و راستگويانند، و كسانى كه مخالف امر او (و بر ضد او)باشند کاذبین و دروغگويانند... .[۳]
اين آيات به مردم در دو جبهه ایمان و عمل وعده امتحان داد، تا به ظاهرِ آراسته با نام اسلام دل خوش نكنند؛ و براى هضم آسان تر مطلب خبر داد كه همه امت هاى قبل نيز مورد امتحان قرار گرفته اند؛ و هدف را در كوتاه ترين عبارت بيان كرد كه شناخته شدن واقع گرايانه مردم است.
يعنى صادقين در ادعاى ایمان بايد از كاذبين به طور علنى شناخته شوند، به طورى كه ابهام نفاق و دورويى نتواند آن را بپوشاند.
و حقاً اين امتحان در پذیرش ولایت علی عليه السلام تحقق يافت كه كاذبين بى پروا آن را انكار كردند و بر گفته خود پافشارى كردند.
منبع
دانشنامه غدیر،جلد ۱۳،صفحه ۴۷۰.