پرش به محتوا

امام صادق علیه السلام و تبلیغ غدیر: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۱۵: خط ۱۱۵:
در زمانى كه وسائل ارتباط جمعى و خبر رسانى بسيار ابتدائى بود و اخبار با زمان زياد و با انگيزه‏ هاى ضعيف از شهرى به شهرى به صورت گفتارى و يا حد اكثر نوشتارى منتقل مى‏ شد، چه طرحى لازم بود كه بتواند خبر غدير را در حد ابزارهاى ارتباطى امروز منتشر نمايد. نه فقط مسلمانان آن روز توسط حاجيان اطلاع يافتند، بلكه كفار و مردمان شهرهاى دوردست و حتى پادشاهان كشورها خبردار شدند.
در زمانى كه وسائل ارتباط جمعى و خبر رسانى بسيار ابتدائى بود و اخبار با زمان زياد و با انگيزه‏ هاى ضعيف از شهرى به شهرى به صورت گفتارى و يا حد اكثر نوشتارى منتقل مى‏ شد، چه طرحى لازم بود كه بتواند خبر غدير را در حد ابزارهاى ارتباطى امروز منتشر نمايد. نه فقط مسلمانان آن روز توسط حاجيان اطلاع يافتند، بلكه كفار و مردمان شهرهاى دوردست و حتى پادشاهان كشورها خبردار شدند.


كلام امام صادق ‏عليه السلام را مى ‏شنويم درباره شيوع و پخش فورى خبر غدير در آن زمان، كه مى ‏فرمايد: وقتى پيامبرصلى الله عليه وآله در روز غدير خم على‏ عليه السلام را منصوب كرد و فرمود: مَن كُنتُ مَولاهُ فَعَلِىٌّ مَولاهُ، اين خبر در شهرها منتشر گرديد.
كلام امام صادق ‏عليه السلام را مى ‏شنويم درباره [[شيوع]] و پخش فورى خبر غدير در آن زمان، كه مى ‏فرمايد: وقتى پيامبرصلى الله عليه وآله در روز غدير خم على‏ عليه السلام را منصوب كرد و فرمود: مَن كُنتُ مَولاهُ فَعَلِىٌّ مَولاهُ، اين خبر در شهرها منتشر گرديد.


وقتى از پيامبرصلى الله عليه وآله پرسيدند: اين خبر از سوى شما يا از سوى پروردگار است؟ فرمود: قسم به خدايى كه خدايى جز او نيست، اين مسئله از سوى خداست.<ref>اثبات‏ الهداة:ج ۲ ص ۱۲۲ ح ۵۰۵ .</ref>   
وقتى از پيامبرصلى الله عليه وآله پرسيدند: اين خبر از سوى شما يا از سوى پروردگار است؟ فرمود: قسم به خدايى كه خدايى جز او نيست، اين مسئله از سوى خداست.<ref>اثبات‏ الهداة:ج ۲ ص ۱۲۲ ح ۵۰۵ .</ref>   
خط ۱۲۱: خط ۱۲۱:
'''۶ -''' هزاران شاهد در غدير
'''۶ -''' هزاران شاهد در غدير


شاهد در روز انكارِ حق به كار مى ‏آيد، تا با شهادت خويش غدير از دست رفته را به رخ طرفداران سقيفه بكشد و آنان را بر سر جايشان بنشاند. اما بر غدير بايد گريست كه با شاهدان ده‏ها هزار نفرى همچنان مظلوم ماند و حقش علناً غصب شد. حتى اشتهار صد و بيست هزار نفرى آن كه در بازگشت حاجيان نزد خويشان و دوستانشان تبديل به شهرت ميليونى شده بود، نتوانست مانع ام الفساد صحيفه ملعونه شود!
شاهد در روز انكارِ حق به كار مى ‏آيد، تا با شهادت خويش غدير از دست رفته را به رخ طرفداران سقيفه بكشد و آنان را بر سر جايشان بنشاند. اما بر غدير بايد گريست كه با شاهدان ده‏ ها هزار نفرى همچنان مظلوم ماند و حقش علناً غصب شد. حتى [[اشتهار]] صد و بيست هزار نفرى آن كه در بازگشت حاجيان نزد خويشان و دوستانشان تبديل به شهرت ميليونى شده بود، نتوانست مانع [[ام الفساد]] صحيفه ملعونه شود!


امام صادق‏عليه السلام به همين نكته اعتقادساز در دين ما اشاره كرده با تعجب مى‏فرمايد: تعجب است از آنچه على بن ابى‏طالب‏عليه السلام كشيده است! )در روز غدير( آن حضرت اين همه شاهد داشت ولى نتوانست حق خود را بگيرد، در حالى كه مردم با دو شاهد حق خود را مى‏گيرند!
امام صادق‏ عليه السلام به همين نكته اعتقادساز در دين ما اشاره كرده با تعجب مى ‏فرمايد: تعجب است از آنچه على بن ابى‏ طالب‏ عليه السلام كشيده است! (در روز غدير) آن حضرت اين همه شاهد داشت ولى نتوانست حق خود را بگيرد، در حالى كه مردم با دو شاهد حق خود را مى ‏گيرند!


اين همه از اهل مدينه با حضرت در حج بودند و در بازگشت پنج هزار نفر از اهل مكه همراه حضرت تا غدير آمدند و در آنجا ولايت على‏عليه السلام را اعلان فرمود.××× 2 بحار الانوار: ج 37 ص 140 ح 33. ×××
اين همه از اهل مدينه با حضرت در حج بودند و در بازگشت پنج هزار نفر از اهل مكه همراه حضرت تا غدير آمدند و در آنجا ولايت على ‏عليه السلام را اعلان فرمود. <ref>بحار الانوار: ج ۳۷ ص ۱۴۰ ح ۳۳.</ref>'''۷-''' تغافل اكثريت مردم از غدير


فراموشى جرم نيست، اما تغافل جنايت بر عليه حقيقت است؛ به خصوص اگر فرياد حق ‏طلبى مظلوم به گوش شاهد رسيده باشد. جالب‏ تر هنگامى است كه اين فراموشى زدگى دست جمعى باشد و همه حاضرانِ واقعه چشم در چشم يكديگر لب از [[ابراز]] حقيقت فرو بندند، و شرم و حيا و حتى وجدان را زير پا گذارنداين همان چيزى بود كه غدير دچارش شد و از ۱۲۰ هزار شاهد تنها سه نفر اعلان آمادگى كردند و بقيه نيامدند، حتى زمانى كه صاحب غدير بر در خانه‏ هايشان رفت و از آنان كمك خواستامام صادق‏ عليه السلام اين مظلوميت مكرر غدير را با سابقه ديگرى كه مردم در تغافل داشتند چنين بيان فرموده استمردم درباره روز غدير خم خود را به غفلت زدند همان گونه كه در روز [[مشربه امّ ‏ابراهيم]] خود را به غفلت زدند! روز مشربه مردم اطراف حضرت بودند كه اميرالمؤمنين‏ عليه السلام آمد، ولى براى حضرت جا باز نكردند!!پيامبرصلى الله عليه وآله فرمود: اى مردم، آيا در حالى كه من زنده ‏ام و در بين شما هستم به اهل‏بيت من [[بى‏ اعتنايى]] مى‏ كنيد؟ بدانيد اگر من از ميان شما غايب شوم خداوند از شما غايب نمى شود ... ! <ref>اثبات الهداة: ج ۱ ص ۵۲۶ ح ۲۸۵.</ref>


7-  تغافل اكثريت مردم از غدير
'''۸ -''' احياى مسجد غدير در زمان امام صادق ‏عليه السلام


فراموشى جرم نيست، اما تغافل جنايت بر عليه حقيقت است؛ به خصوص اگر فرياد حق‏طلبى مظلوم به گوش شاهد رسيده باشد. جالب‏تر هنگامى است كه اين فراموشى زدگى دستجمعى باشد و همه حاضرانِ واقعه چشم در چشم يكديگر لب از ابراز حقيقت فرو بندند، و شرم و حيا و حتى وجدان را زير پا گذارند.
همزمان با [[انقراض]] بنى ‏اميه و در اوايل حكومت بنى ‏عباس -  يعنى صد و بيست سال از واقعه غدير گذشته -  در يك فاصله زمانى فرصت مناسبى پيش آمد تا امام صادق ‏عليه السلام به غدير بيايد؛ و موقعيت ‏هاى جغرافيايى واقعه را براى آيندگان تاريخ بازگو كند و احياى فكرى غدير را با احياى مسجد آن بياميزد.


در سفر حج و راه مدينه تا مكه و عبور از غدير، امام معصوم‏ عليه السلام از پايگاه امامت غدير در حال عبور بود. فرصتِ كاملاً حساسى است تا ناگفته ‏هايى از غدير براى آنان كه فقط گوشه ‏هايى از واقعه را شنيده ‏اند ترسيم شود؛ آن هم با نشان دادن موقعيت‏ هاى اتفاقاتى كه در آنجا افتاده است.


اين همان چيزى بود كه غدير دچارش شد و از 120 هزار شاهد تنها سه نفر اعلان آمادگى كردند و بقيه نيامدند، حتى زمانى كه صاحب غدير بر در خانه‏هايشان رفت و از آنان كمك خواست.
ماجرا هنگامى بود كه امام صادق‏ عليه السلام شخصاً به غدير آمد و توضيحات دقيقى از موقعيت جغرافيايى غدير را بيان فرمود و جاى جاى اتفاقات رخ داده را نشان داد. [[حسان جَمّال]] مى‏گويد:امام صادق‏ عليه السلام را از مدينه به مكه مى‏ بردم. پس از طى ۲۰۰ كيلومتر از مدينه به مسجد غدير رسيديم. حضرت به بازسازى صحنه غدير پرداخته و نگاهى به سمت چپ آن كرد و فرمود: آنجا جاى پاى پيامبرصلى الله عليه وآله است آنگاه كه فرمود:«مَن كُنتُ مَولاهُ فَعَلِىٌّ مَولاهُ». سپس حضرت به سمت ديگر مسجد نگاهى كرد و فرمود: آنجا خيمه ابوبكر و عمر و [[سالم مولى]] [[ابى‏ حذيفه]] و [[ابوعبيده جرّاح]] است كه پيامبرصلى الله عليه وآله را مسخره مى ‏كردند و درباره آنان آيه ‏اى نازل شد.


سپس صحنه ‏اى از حركات منافقين در مجلس ۱۲۰۰۰۰ نفرى خطابه غدير را مطرح كرد و فرمود: آنگاه كه پيامبرصلى الله عليه وآله را ديدند كه دستان على‏ عليه السلام را بلند كرده به يكديگر گفتند: چشمانش را بنگريد كه چگونه مى‏ گردد گويا چشم ديوانه است! جبرئيل هم با اين آيه نازل شد:«وَ اِن يَكادُ الَّذينَ كَفَروا لَيُزلِقونَكَ بِاَبصارِهِم لَمّا سَمِعوا الذِّكرَ وَ يَقولونَ اِنَّهُ لَمَجنونٌ، وَ ما هُوَ اِلاّ ذِكرٌ لِلعالَمينَ»: «كسانى كه كافر شدند آنگاه كه ذكر را مى‏ شنوند از روى غضب نگاه ‏هاى تندى به تو مى‏ كنند و مى‏ گويند: او ديوانه است، ولى آن جز ذكرى براى جهانيان نيست». <ref>كافى: ج ۴ ص ۵۶۶ ح ۲. اثبات الهداة: ج ۲ ص ۱۶ ح ۶۷ ، ص ۲۱ ح ۸۷ . بحار الانوار: ج ۳۷ ص ۱۷۲ ح ۵۵ و ج ۱۰۰ ص ۲۲۵ ح ۲۱.</ref>'''۹-'''دستور زيارت صاحب غدير از امام صادق ‏عليه السلام


امام صادق‏عليه السلام اين مظلوميت مكرر غدير را با سابقه ديگرى كه مردم در تغافل داشتند چنين بيان فرموده است:
سلامِ عيدِ غدير رمزِ ولايت است، كه اى كاش آخرين وارث غدير ظاهر بود و ما [[توفيق]] سلام به او را در چنين روزى داشتيم. اما در هميشه زمان كه غدير زنده است، صبح عيد غدير را -  از دور يا نزديک -  رو به ايوان نجف مى ‏ايستيم و سلامى به بلنداى نام على‏ عليه السلام تقديمش مى ‏داريم. امام صادق ‏عليه السلام اين تبليغ عملى غدير را به ما آموخته مى ‏فرمايد:


اگر در روز عيد غدير در مشهد اميرالمؤمنين‏ عليه السلام (يعنى نجف)بودى كنار قبر آن حضرت برو و نماز و دعا بخوان، و اگر در شهرهاى دوردست بودى به سوى او اشاره كن و اين دعا را بخوان ... . <ref>عوالم العلوم : ج ۳  / ۱۵ ص ۲۲۰.</ref>'''۱۰-''' دستور [[اظهار]] سرور قلبى و زبانى


مردم درباره روز غدير خم خود را به غفلت زدند همان گونه كه در روز مشربه امّ‏ابراهيم خود را به غفلت زدند! روز مشربه مردم اطراف حضرت بودند كه اميرالمؤمنين‏عليه السلام آمد، ولى براى حضرت جا باز نكردند!!
نه تنها بايد در عيد غدير خوشحال باشيم، كه بايد اين سرور و شادى هم در چهره ما پيدا باشد و هم در گفتارمان ديده شود. در خاطرمان باشد كه در چنين روزى چه اتفاق عظيمى افتاده و چگونه پوزه اهل سقيفه به خاک ماليده شده است.در سيماى ما [[تبسم]] و نشاطِ ناشى از خشنودى نسبت به چنين واقعه ‏اى مشاهده شود، تا آنجا كه حتى اگر گرفتارى يا غمى داريم به خاطر غدير آن را به فراموشى بسپاريم و به ياد اين روز زيبا شادى اظهار كنيم.بر زبان ما تشكر و حمد الهى جارى باشد به خاطر عطاى نعمت ولايت كه خدا بر ما غديريان منت گذاشته است. در اين باره به سفارشات ائمه‏ عليهم السلام گوش مى ‏سپاريم، آنجا كه امام صادق ‏عليه السلام مى‏ فرمايد: روز غدير روزى است كه به عنوان اظهار سرور از نعمت ولايت كه خداوند بر شما منت گذارده، بايد شكر و حمد خدا نماييد. <ref>بحار الانوار: ج ۳۷ ص ۱۷۰.</ref>'''۱۱-'''كيفيت تبريك غدير در كلام امام صادق‏ عليه السلام


يک سنت [[استثنائى]] براى ملاقات دو برادر دينى در عيد ولايت، توجه همه جانبه معصومين‏ عليهم السلام به تبليغ عملى غدير را نشان مى‏ دهد.كلماتى كه در اين ديدارها گفته مى‏ شود شامل دو تشكر از دو نعمت است: يكى اصل نعمت غدير كه خداوند مسئله امامت را به دست ما نسپرد و خود اين مهم را بر عهده گرفت، و ديگر اينكه ما را بر عهد و پيمان غدير ثابت قدم نگه داشت.


پيامبرصلى الله عليه وآله فرمود: اى مردم، آيا در حالى كه من زنده‏ام و در بين شما هستم به اهل‏بيت من بى‏اعتنايى مى‏كنيد؟ بدانيد اگر من از ميان شما غايب شوم خداوند از شما غايب نمى‏شود ... !××× 1 اثبات الهداة: ج 1 ص 526 ح 285. ×××
جالب است كه نه فقط دستور تبريک در روز غدير به ما داده شده بلكه كيفيت آن را هم به ما ياد داده ‏اند، تا ابعاد اعتقادى اين روز بزرگ را در تهنيت‏ گويى آن به كار بريم. در اين باره امام صادق ‏عليه السلام مى ‏فرمايد: هر گاه در اين روز برادر مؤمن خود را ملاقات كردى بگو:الحَمدُ للَّهِ الَّذى اَكرَمَنا بِهذَا اليَومِ وَ جَعَلَنا مِنَ المُؤمِنينَ، وَ جَعَلَنا مِنَ المُوفينَ بِعَهدِهِ الَّذى عَهِدَهُ اِلَينا وَ ميثاقِهِ الَّذى واثَقَنا بِهِ مِن وِلايَةِ وُلاةِ اَمرِهِ وَ القُوّامِ بِقِسطِهِ وَ لَم يَجعَلنا مِنَ الجاحِدينَ وَ المُكَذِّبينَ بِيَومِ الدّينِ:شكر خدا را كه ما را به اين روز گرامى داشته و ما را از مؤمنان و از [[وفاداران]] به پيمانى كه با ما بسته و عهدى كه درباره [[واليان]] امرمان و برپا دارندگان عدالت از ما گرفته قرار داده است، و ما را از منكران و تكذيب  كنندگان روز قيامت قرار نداده است. <ref>عوالم العلوم: ج ۳  / ۱۵ ص ۲۱۵.</ref>'''۱۲-''' دستور صلوات و لعن و [[برائت]] در غدير


اگر به خاطر آوريم كه در همان غدير خم و بعد از آن به فاصله دو ماه عده‏ اى آن را نپذيرفتند و گروهى بيعت خود را شكستند و برنامه خلافت را به سقيفه تغيير دادند، اينجاست كه صبح غدير را با دلى پر خون از اين مخالفان و دشمنان غدير آغاز مى‏ كنيم.در حالى كه از يک سو در عيد آل محمدعليهم السلام درود بر صاحبان اين روز مى ‏فرستيم، تنفر و [[انزجار]] خود را از شكنندگان اين ركن اصيل اسلام اعلام مى‏ داريم. ائمه ‏عليهم السلام اين برخورد دو سويه در غدير را به عنوان يكى از تبليغات عملى غدير به ما آموخته‏ اند.امام صادق ‏عليه السلام فرمود: در اين روز بر محمد و آل محمدعليهم السلام بسيار صلوات بفرست، و از ظالمان بر آنان برائت بجوى. <ref>بحار الانوار: ج ۳۷ ص ۱۷۱.</ref>


8 -  احياى مسجد غدير در زمان امام صادق‏عليه السلام
همچنين امام صادق ‏عليه السلام فرمود: در اين روز بسيار بگو: اللَّهُمَّ العَنِ الجاحِدينَ وَ النّاكِثينَ وَ المُغَيِّرينَ وَ المُبدِلينَ وَ المُكَذِّبينَ الَّذينَ يُكَذِّبُونَ بِيَوْمِ الدّينِ مِنَ الاَوَّلينَ وَ الآخِرينَ: خداوندا، منكران و عهدشكنان و تغيير دهندگان و تبديل كنندگان (بدعت گذاران)و تكذيب كنندگانِ روز قيامت، از اولين و آخرين را لعنت فرما.<ref>عوالم العلوم: ج ۳  / ۱۵ ص ۲۱۷.</ref>'''۱۳-'''دستور شكر و حمد الهى در غدير
 
همزمان با انقراض بنى‏اميه و در اوايل حكومت بنى‏عباس -  يعنى صد و بيست سال از واقعه غدير گذشته -  در يك فاصله زمانى فرصت مناسبى پيش آمد تا امام صادق‏عليه السلام به غدير بيايد؛ و موقعيت‏هاى جغرافيايى واقعه را براى آيندگان تاريخ بازگو كند و احياى فكرى غدير را با احياى مسجد آن بياميزد.
 
 
در سفر حج و راه مدينه تا مكه و عبور از غدير، امام معصوم‏عليه السلام از پايگاه امامت غدير در حال عبور بود. فرصتِ كاملاً حساسى است تا ناگفته‏هايى از غدير براى آنان كه فقط گوشه‏هايى از واقعه را شنيده‏اند ترسيم شود؛ آن هم با نشان دادن موقعيت‏هاى اتفاقاتى كه در آنجا افتاده است.
 
ماجرا هنگامى بود كه امام صادق‏عليه السلام شخصاً به غدير آمد و توضيحات دقيقى از موقعيت جغرافيايى غدير را بيان فرمود و جاى جاى اتفاقات رخ داده را نشان داد. حسان جَمّال مى‏گويد:
 
 
امام صادق‏عليه السلام را از مدينه به مكه مى‏بردم. پس از طى 200 كيلومتر از مدينه به مسجد غدير رسيديم. حضرت به بازسازى صحنه غدير پرداخته و نگاهى به سمت چپ آن كرد و فرمود: آنجا جاى پاى پيامبرصلى الله عليه وآله است آنگاه كه فرمود: »مَن كُنتُ مَولاهُ فَعَلِىٌّ مَولاهُ« . سپس حضرت به سمت ديگر مسجد نگاهى كرد و فرمود: آنجا خيمه ابوبكر و عمر و سالم مولى ابى‏حذيفه و ابوعبيده جرّاح است كه پيامبرصلى الله عليه وآله را مسخره مى‏كردند و درباره آنان آيه‏اى نازل شد.
 
 
سپس صحنه‏اى از حركات منافقين در مجلس 120000 نفرى خطابه غدير را مطرح كرد و فرمود: آنگاه كه پيامبرصلى الله عليه وآله را ديدند كه دستان على‏عليه السلام را بلند كرده به يكديگر گفتند: چشمانش را بنگريد كه چگونه مى‏گردد گويا چشم ديوانه است! جبرئيل هم با اين آيه نازل شد: »وَ اِن يَكادُ الَّذينَ كَفَروا لَيُزلِقونَكَ بِاَبصارِهِم لَمّا سَمِعوا الذِّكرَ وَ يَقولونَ اِنَّهُ لَمَجنونٌ، وَ ما هُوَ اِلاّ ذِكرٌ لِلعالَمينَ« : »كسانى كه كافر شدند آنگاه كه ذكر را مى‏شنوند از روى غضب نگاه‏هاى تندى به تو مى‏كنند و مى‏گويند: او ديوانه است، ولى آن جز ذكرى براى جهانيان نيست« .××× 1 كافى: ج 4 ص 566 ح 2. اثبات الهداة: ج 2 ص 16 ح 67 ، ص 21 ح 87 . بحار الانوار: ج 37 ص 172 ح 55 و ج 100 ص 225 ح 21. ×××
 
 
9-  دستور زيارت صاحب غدير از امام صادق‏عليه السلام
 
سلامِ عيدِ غدير رمزِ ولايت است، كه اى كاش آخرين وارث غدير ظاهر بود و ما توفيق سلام به او را در چنين روزى داشتيم. اما در هميشه زمان كه غدير زنده است، صبح عيد غدير را -  از دور يا نزديك -  رو به ايوان نجف مى‏ايستيم و سلامى به بلنداى نام على‏عليه السلام تقديمش مى‏داريم. امام صادق‏عليه السلام اين تبليغ عملى غدير را به ما آموخته مى‏فرمايد:
 
اگر در روز عيد غدير در مشهد اميرالمؤمنين‏عليه السلام )يعنى نجف( بودى كنار قبر آن حضرت برو و نماز و دعا بخوان، و اگر در شهرهاى دوردست بودى به سوى او اشاره كن و اين دعا را بخوان ... .××× 1 عوالم العلوم : ج 3  / 15 ص 220. ×××
 
 
10-  دستور اظهار سرور قلبى و زبانى
 
نه تنها بايد در عيد غدير خوشحال باشيم، كه بايد اين سرور و شادى هم در چهره ما پيدا باشد و هم در گفتارمان ديده شود. در خاطرمان باشد كه در چنين روزى چه اتفاق عظيمى افتاده و چگونه پوزه اهل سقيفه به خاك ماليده شده است.
 
 
در سيماى ما تبسم و نشاطِ ناشى از خشنودى نسبت به چنين واقعه‏اى مشاهده شود، تا آنجا كه حتى اگر گرفتارى يا غمى داريم به خاطر غدير آن را به فراموشى بسپاريم و به ياد اين روز زيبا شادى اظهار كنيم.
 
 
بر زبان ما تشكر و حمد الهى جارى باشد به خاطر عطاى نعمت ولايت كه خدا بر ما غديريان منت گذاشته است. در اين باره به سفارشات ائمه‏عليهم السلام گوش مى‏سپاريم، آنجا كه امام صادق‏عليه السلام مى‏فرمايد: روز غدير روزى است كه به عنوان اظهار سرور از نعمت ولايت كه خداوند بر شما منت گذارده، بايد شكر و حمد خدا نماييد.××× 2 بحار الانوار: ج 37 ص 170. ×××
 
 
11-  كيفيت تبريك غدير در كلام امام صادق‏عليه السلام
 
يك سنت استثنائى براى ملاقات دو برادر دينى در عيد ولايت، توجه همه جانبه معصومين‏عليهم السلام به تبليغ عملى غدير را نشان مى‏دهد.
 
 
كلماتى كه در اين ديدارها گفته مى‏شود شامل دو تشكر از دو نعمت است: يكى اصل نعمت غدير كه خداوند مسئله امامت را به دست ما نسپرد و خود اين مهم را بر عهده گرفت، و ديگر اينكه ما را بر عهد و پيمان غدير ثابت قدم نگه داشت.
 
جالب است كه نه فقط دستور تبريك در روز غدير به ما داده شده بلكه كيفيت آن را هم به ما ياد داده‏اند، تا ابعاد اعتقادى اين روز بزرگ را در تهنيت‏گويى آن به كار بريم. در اين باره امام صادق‏عليه السلام مى‏فرمايد: هر گاه در اين روز برادر مؤمن خود را ملاقات كردى بگو:
 
 
الحَمدُ للَّهِ الَّذى اَكرَمَنا بِهذَا اليَومِ وَ جَعَلَنا مِنَ المُؤمِنينَ، وَ جَعَلَنا مِنَ المُوفينَ بِعَهدِهِ الَّذى عَهِدَهُ اِلَينا وَ ميثاقِهِ الَّذى واثَقَنا بِهِ مِن وِلايَةِ وُلاةِ اَمرِهِ وَ القُوّامِ بِقِسطِهِ وَ لَم يَجعَلنا مِنَ الجاحِدينَ وَ المُكَذِّبينَ بِيَومِ الدّينِ:
 
 
شكر خدا را كه ما را به اين روز گرامى داشته و ما را از مؤمنان و از وفاداران به پيمانى كه با ما بسته و عهدى كه درباره واليان امرمان و برپا دارندگان عدالت از ما گرفته قرار داده است، و ما را از منكران و تكذيب  كنندگان روز قيامت قرار نداده است.××× 1 عوالم العلوم: ج 3  / 15 ص 215. ×××
 
 
12-  دستور صلوات و لعن و برائت در غدير
 
اگر به خاطر آوريم كه در همان غدير خم و بعد از آن به فاصله دو ماه عده‏اى آن را نپذيرفتند و گروهى بيعت خود را شكستند و برنامه خلافت را به سقيفه تغيير دادند، اينجاست كه صبح غدير را با دلى پر خون از اين مخالفان و دشمنان غدير آغاز مى‏كنيم.
 
 
در حالى كه از يك سو در عيد آل محمدعليهم السلام درود بر صاحبان اين روز مى‏فرستيم، تنفر و انزجار خود را از شكنندگان اين ركن اصيل اسلام اعلام مى‏داريم. ائمه‏عليهم السلام اين برخورد دو سويه در غدير را به عنوان يكى از تبليغات عملى غدير به ما آموخته‏اند.
 
 
امام صادق‏عليه السلام فرمود: در اين روز بر محمد و آل محمدعليهم السلام بسيار صلوات بفرست، و از ظالمان بر آنان برائت بجوى.××× 2 بحار الانوار: ج 37 ص 171. ×××
 
همچنين امام صادق‏عليه السلام فرمود: در اين روز بسيار بگو: اللَّهُمَّ العَنِ الجاحِدينَ وَ النّاكِثينَ وَ المُغَيِّرينَ وَ المُبدِلينَ وَ المُكَذِّبينَ الَّذينَ يُكَذِّبُونَ بِيَوْمِ الدّينِ مِنَ الاَوَّلينَ وَ الآخِرينَ: خداوندا، منكران و عهدشكنان و تغيير دهندگان و تبديل كنندگان )بدعت گذاران( و تكذيب كنندگانِ روز قيامت، از اولين و آخرين را لعنت فرما.××× 1 عوالم العلوم: ج / 15 ص 217. ×××
 
 
13-  دستور شكر و حمد الهى در غدير


كدام نعمت را سپاس گوييم؟
كدام نعمت را سپاس گوييم؟
خط ۲۱۶: خط ۱۵۹:
معرفت به صاحبِ ولايت را؟
معرفت به صاحبِ ولايت را؟


شرفى را كه در سايه ولايت به دست آورده‏ايم؟
شرفى را كه در سايه ولايت به دست آورده‏ ايم؟همه اين ها جاى شكرگزارى دارد، و در واقع خدا را بر اعظمِ نعم سپاس مى‏ گوييم. مسئله قدردانى را به عنوان يكى از شيوه ‏هاى عملى در تبليغ غدير به ما آموخته ‏اند.امام صادق‏ عليه السلام فرمود: اين روز، روزِ شكر خداوند و حمد اوست بر آنچه خداوند از امر ولايت بر شما لطف كرده است.<ref>بحار الانوار: ج ۳۷ ص ۱۷۰.</ref>'''۱۴-'''دستور روزه گرفتن در غدير
 
 
همه اينها جاى شكرگزارى دارد، و در واقع خدا را بر اعظمِ نعم سپاس مى‏گوييم. مسئله قدردانى را به عنوان يكى از شيوه‏هاى عملى در تبليغ غدير به ما آموخته‏اند.


روزه شكرگزارى در روز غدير ثوابى عجيب دارد، كه درباره هيچ روزه گرفتنى وارد نشده است! معادل روزه عمر دنيا و معادل صد حج و عمره! آرى اگر سقيفه عاشورا را به شكرانه قتل امام حسين‏ عليه السلام روزه مى‏ گيرد، ما با اين تبليغ عملى نشان مى ‏دهيم كه براى حيات حسين بن على‏ عليه السلام روزه مى‏ گيريم.امام صادق‏ عليه السلام فرمود: اين روز، روزى است كه اميرالمؤمنين ‏عليه السلام به عنوان شكر خداوند روزه گرفت. <ref>عوالم العلوم: ج ۳  / ۱۵ ص ۲۱۳.</ref>


امام صادق‏عليه السلام فرمود: اين روز، روزِ شكر خداوند و حمد اوست بر آنچه خداوند از امر ولايت بر شما لطف كرده است.××× 2 بحار الانوار: ج 37 ص 170. ×××
همچنين فرمود: روزه اين روز معادل روزه شصت ماه است.<ref>عوالم العلوم: ج ۳  / ۱۵ ص ۲۱۱.</ref>


و در حديثى فرمود: [[كفاره]] شصت سال است. <ref>عوالم العلوم: ج ۳  / ۱۵ ص ۲۱۳.</ref>


14-  دستور روزه گرفتن در غدير
و در حديثى فرمود: افضل از روزه شصت سال است. <ref>عوالم العلوم: ج ۳  / ۱۵ ص ۲۱۳.</ref>


روزه شكرگزارى در روز غدير ثوابى عجيب دارد، كه درباره هيچ روزه گرفتنى وارد نشده است! معادل روزه عمر دنيا و معادل صد حج و عمره! آرى اگر سقيفه عاشورا را به شكرانه قتل امام حسين‏عليه السلام روزه مى‏گيرد، ما با اين تبليغ عملى نشان مى‏دهيم كه براى حيات حسين بن على‏عليه السلام روزه مى‏گيريم.
و نيز فرمود: روزه اين روز معادل صد حج و صد عمره مقبول است. <ref>عوالم العلوم: ج ۳  / ۱۵ ص ۲۱۱.</ref>


و فرمود: روزه گرفتن در روز غدير خم معادل روزه گرفتن به قدر عمر دنياست.<ref>عوالم العلوم: ج ۳  / ۱۵ ص ۲۱۱.</ref>'''۱۵-'''انتشار فورىِ خبرِ فوق‏ العاده غدير


امام صادق‏عليه السلام فرمود: اين روز، روزى است كه اميرالمؤمنين‏عليه السلام به عنوان شكر خداوند روزه گرفت.××× 3 عوالم العلوم: ج 3  / 15 ص 213. ×××
با در نظر گرفتن امكانات محدود تبليغى آن زمان، فقط جمع‏ بندى چند شرايط غير عادى توانست خبر غدير را در اين وسعت منتشر سازد. حساس كردن مردم و همه مخبرين آن زمان با اعلان قبلى توقف در غدير از مكه، [[تقارن]] با سفر حج، جمع صد و بيست هزار مخاطب، شكل فراموش نشدنى منبر و خطابه، بيعت ۱۲۰۰۰۰ نفرى، مراسم سه روزه، همه اينها مجموعه مسائل غير عادى بود كه دست به دست هم داد و باعث انتشار سريع و وسيع خبر غدير شد.در واقع اين شيوه ابداعى پيامبرصلى الله عليه وآله بود كه هيچ كس احتمال آن را هم نمى ‏داد؛ و به همين خاطر منافقين فلج شدند و از هر اقدام مؤثرى بر ضد غدير عاجز ماندند. امام صادق‏ عليه السلام دراين باره مى ‏فرمايد:وقتى پيامبرصلى الله عليه وآله در روز غدير خم على‏عليه السلام را منصوب كرد و فرمود:«مَن كُنتُ مَولاهُ فَعَلِىٌّ مَولاهُ» ، اين خبر در شهرها منتشر گرديد. وقتى از پيامبرصلى الله عليه وآله پرسيدند: اين خبر از سوى شماست يا از سوى پروردگار است؟ فرمود: قسم به خدايى كه خدايى جز او نيست، اين مسئله از سوى خداست. <ref>اثبات الهداة: ج ۲ ص ۱۲۲ ح ۵۰۵ .</ref>
 
همچنين فرمود: روزه اين روز معادل روزه شصت ماه است.××× 1 عوالم العلوم: ج 3  / 15 ص 211. ×××
 
و در حديثى فرمود: كفاره شصت سال است.××× 2 عوالم العلوم: ج 3  / 15 ص 213. ×××
 
و در حديثى فرمود: افضل از روزه شصت سال است.××× 3 عوالم العلوم: ج 3  / 15 ص 213. ×××
 
و نيز فرمود: روزه اين روز معادل صد حج و صد عمره مقبول است.××× 4 عوالم العلوم: ج 3  / 15 ص 211. ×××
 
و فرمود: روزه گرفتن در روز غدير خم معادل روزه گرفتن به قدر عمر دنياست.××× 5 عوالم العلوم: ج 3  / 15 ص 211. ×××
 
 
15-  انتشار فورىِ خبرِ فوق‏العاده غدير
 
با در نظر گرفتن امكانات محدود تبليغى آن زمان، فقط جمع‏بندى چند شرايط غير عادى توانست خبر غدير را در اين وسعت منتشر سازد. حساس كردن مردم و همه مخبرين آن زمان با اعلان قبلى توقف در غدير از مكه، تقارن با سفر حج، جمع صد و بيست هزار مخاطب، شكل فراموش نشدنى منبر و خطابه، بيعت 120000 نفرى، مراسم سه روزه، همه اينها مجموعه مسائل غير عادى بود كه دست به دست هم داد و باعث انتشار سريع و وسيع خبر غدير شد.
 
 
در واقع اين شيوه ابداعى پيامبرصلى الله عليه وآله بود كه هيچ كس احتمال آن را هم نمى‏داد؛ و به همين خاطر منافقين فلج شدند و از هر اقدام مؤثرى بر ضد غدير عاجز ماندند. امام صادق‏عليه السلام دراين باره مى‏فرمايد:
 
 
وقتى پيامبرصلى الله عليه وآله در روز غدير خم على‏عليه السلام را منصوب كرد و فرمود: »مَن كُنتُ مَولاهُ فَعَلِىٌّ مَولاهُ« ، اين خبر در شهرها منتشر گرديد. وقتى از پيامبرصلى الله عليه وآله پرسيدند: اين خبر از سوى شماست يا از سوى پروردگار است؟ فرمود: قسم به خدايى كه خدايى جز او نيست، اين مسئله از سوى خداست.××× 6 اثبات الهداة: ج 2 ص 122 ح 505 . ×××
 
16-  غير عادى بودن غدير براى انبياءعليهم السلام
 
پيامبران الهى اخبار عالم را از منبع اصلى آن يعنى خزانه غيب الهى و وحى دريافت مى‏كنند. آنان وقتى دستور عيد گرفتن روز غديرى را كه هنوز نيامده از خدا مى‏شنوند، به خوبى متوجه غير عادى بودن آن مى‏شوند و عظمت فوق‏العاده آن را دريافت مى‏كنند.
 
 
امام صادق‏عليه السلام در اين باره مى‏فرمايد: شايد گمان كنى كه خداوند روزى با حرمت‏تر از روز غدير خلق كرده است! نه به خدا قسم، نه به خدا قسم، نه به خدا قسم!××× 1 عوالم العلوم: ج 3  / 15 ص 215. ×××


'''۱۶-'''غير عادى بودن غدير براى انبياءعليهم السلام


پيامبران الهى اخبار عالم را از منبع اصلى آن يعنى [[خزانه]] غيب الهى و وحى دريافت مى‏ كنند. آنان وقتى دستور عيد گرفتن روز غديرى را كه هنوز نيامده از خدا مى‏ شنوند، به خوبى متوجه غير عادى بودن آن مى ‏شوند و عظمت فوق ‏العاده آن را دريافت مى ‏كنند.امام صادق‏ عليه السلام در اين باره مى ‏فرمايد: شايد گمان كنى كه خداوند روزى با حرمت ‏تر از روز غدير خلق كرده است! نه به خدا قسم، نه به خدا قسم، نه به خدا قسم! <ref>عوالم العلوم: ج ۳  / ۱۵ ص ۲۱۵.</ref>
همچنين امام صادق‏عليه السلام مى‏فرمايد: خداوند هيچ پيامبرى نفرستاده مگر آنكه اين روز را عيد گرفته و حرمت آن را نگه داشته است.××× 2 عوالم العلوم: ج 3  / 15 ص 214. ×××
همچنين امام صادق‏عليه السلام مى‏فرمايد: خداوند هيچ پيامبرى نفرستاده مگر آنكه اين روز را عيد گرفته و حرمت آن را نگه داشته است.××× 2 عوالم العلوم: ج 3  / 15 ص 214. ×××
17-  غير عادى بودن غدير براى ملائكه
17-  غير عادى بودن غدير براى ملائكه