آيه ۴۰ غافر و غدیر: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی غدیر
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
== «مَنْ عَمِلَ سَيِّئَةً فَلا يُجْزى إِلاّ مِثْلَها وَ مَنْ عَمِلَ صالِحاً مِنْ ذَكَرٍ و أُنْثى...»<ref>غافر ۴۰. غدير در قرآن: ج ۲ ص ۵۷،۵۶ .</ref> ==
{{جعبه اطلاعات آیه
در غدير ۱۸ آيه قرآن به صراحت [[مفسّرین|تفسیر]] شده است؛ به اين معنى كه پيامبر صلى الله عليه و آله متن آيه را جداگانه در خطبه بيان فرموده و قبل يا بعد از آن به تفسيرش پرداخته است.
| عرض =
| تصویر =آیه ۴۰ سوره غافر.png
| اندازه تصویر =
| توضیح_تصویر =  
| عنوان =آیه ۴۰ غافر و غدیر
| سوره =غافر  
| آیه =۴۰  
| جزء =۲۴
| شأن نزول =
| مکان نزول =مکه
| موضوع =
| صوت =صوت ۴۰ غافر.mp3
| ترجمه صوتی =ترجمه ۴۰ غافر.mp3
}}
'''آیه ۴۰ سوره غافر''' آیه‌ای در [[خطبه غدیر]] که در آن پاداش دوستان و جزای دشمنان غدیر در آن توصیف شده است.  


اين موارد در مقابل آياتى است كه به صورت تضمين در كلام و [[اقتباس]] در خطابه حضرت آمده است.
درباره تحلیل اعتقادی آمدن آیه ۴۰ سوره غافر در متن خطبه غدیر چنین گفته شده است: در اين آيه خداوند جزاى گناهان را به اندازه آن و با دقتى كه جزاى عمل از معادل و مثل آن تجاوز نكند قرار داده است؛ ولى خداوند برای ايمان‌آورندگان به ولايت على بن ابى‏‌طالب‏ عليه السلام، آنگاه كه عمل صالحى انجام دهند، پاداش چندين برابر قرار داده است. آن پاداش [[بهشت]] و روزى بى‏‌حساب در آن است.


يكى از اين آيات، آيه ۲۸ سوره زخرف است:
اين تفسير به این باز می‌گردد که اعمال غير دوستان اهل‏‌بيت‏ عليهم السلام نزد خداوند ارزشى ندارد و سزاى آن بهشت نخواهد بود، همان‌گونه كه [[امام باقر علیه السلام]] مى‏‌فرمايد: اگر بنده‌‏اى بين ركن و مقام عبادت كند به‌گونه‌‏اى كه چون مشک پوسيده شود، ولى خدا را با محبت و ولايت ما اهل‌‏بيت ملاقات نكند، خداوند از او نمى‏‌پذيرد.
== آیه‌ای تفسیرشده در  غدیر ==
آیه ۴۰ سوره غافر از جمله آیات تفسیرشده در غدیر دانسته شده است. به گفته برخی محققان، در غدير ۱۸ آيه قرآن به‌صراحت [[تفسیر]] شده است؛ به اين معنى كه پيامبر صلى الله عليه و آله متن آيه را جداگانه در خطبه بيان کرده و قبل يا بعد از آن به تفسيرش پرداخته است. اين موارد در مقابل آياتى است كه به‌صورت تضمين در كلام و اقتباس در [[خطبه غدیر|خطابه]] حضرت آمده است.<ref>غدير در قرآن، ج۲، ص۴۷.</ref>


«مَنْ عَمِلَ سَيِّئَةً فَلا يُجْزى إِلاّ مِثْلَها وَ مَنْ عَمِلَ صالِحاً مِنْ ذَكَرٍ و أُنْثى وَ هُوَ مُؤْمِنٌ فَأُولئِكَ يَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ يُرْزَقُونَ فِيها بِغَيْرِ حِسابٍ»: «هر كس گناهى انجام دهد جز به اندازه همان جزا داده نمى‏ شود، و هر كس از مرد و زن عمل صالحى انجام دهد و مؤمن باشد چنين كسانى وارد بهشت مى‏ شوند و در آن بدون حساب روزى داده مى‏ شوند».
يكى از اين آيات، آيه ۴۰ سوره غافر است: {{قرآن|مَنْ عَمِلَ سَيِّئَةً فَلا يُجْزى إِلاّ مِثْلَها وَ مَنْ عَمِلَ صالِحاً مِنْ ذَكَرٍ و أُنْثى وَ هُوَ مُؤْمِنٌ فَأُولئِكَ يَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ يُرْزَقُونَ فِيها بِغَيْرِ حِسابٍ}}: «هر كس گناهى انجام دهد جز به اندازه همان جزا داده نمى‏ شود، و هر كس از مرد و زن عمل صالحى انجام دهد و مؤمن باشد چنين كسانى وارد بهشت مى‏ شوند و در آن بدون حساب روزى داده مى‏ شوند».


اين آيه از چهار بُعد قابل بررسى است:
== متن آیه در خطبه غدير ==
متن آیه ۴۰ سوره غافر در متن خطبه غدیر (بنا بر اختلاف نسخ) چنین ترسیم شده است:  


=== متن خطبه غدير ===
* {{متن عربی|الا انَّ اوْلِيائَهُمُ الَّذينَ قالَ اللَّه عَزَّ وَ جَلَّ:يَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ بِغَيْرِ حِسابٍ|ترجمه=بدانيد كه دوستان اهل‌‏بيت كسانى‌اند كه خداوند عزوجل مى‌فرمايد: بدون حساب وارد بهشت مى‏‌شوند}}.<ref>اسرار غدير، ص۱۵۲، بخش۷، پاورقى۴ از نسخه‌هاى «الف»، «ب» و «د».</ref>
الا انَّ اوْلِيائَهُمُ الَّذينَ قالَ اللَّه عَزَّ وَ جَلَّ: «يَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ بِغَيْرِ حِسابٍ»: بدانيد كه دوستان اهل‏بيت كسانى ‏اند كه خداوند عز و جل مى ‏فرمايد: «بدون حساب وارد بهشت مى‏ شوند».<ref>اسرار غدير: ص ۱۵۲ بخش ۷ پاورقى ۴ از نسخه ‏هاى «الف» و «ب» و «د» .</ref>
* {{متن عربی|الا انَّ اوْلِيائَهُمْ، لَهُمُ الْجَنَّةُ يُرْزَقُونَ فِيها بِغَيْرِ حِسابٍ|ترجمه=بدانيد دوستان اهل‏‌بیت‏ علیهم السلام كسانى‏‌اند كه بهشت براى آنان است و بدون حساب در آن روزى داده مى‏‌شوند}}.<ref>اسرار غدير، ص۱۵۲، بخش۷.</ref>


الا انَّ اوْلِيائَهُمْ، لَهُمُ الْجَنَّةُ يُرْزَقُونَ فِيها بِغَيْرِ حِسابٍ: بدانيد دوستان [[معصومین علیهم السلام|اهل‏ بیت‏ علیهم السلام]] كسانى‏ اند كه [[بهشت]] براى آنان است و بدون حساب در آن روزى داده مى‏ شوند.<ref>اسرار غدير: ص ۱۵۲ بخش ۷.</ref>
اين عبارت در قسمتی از خطبه است كه پيامبر صلى الله عليه و آله با استناد به قرآن اوصاف دوستان و [[دشمنان اهل بیت و غدیر|دشمنان اهل‏ بيت‏ عليهم السلام]] را مى‏‌شمارد و به آخر خطبه نزديک مى‏‌شود. دو عبارت بالا نسخه بدل يک فقره از دو منبع است. در دومى به‌صورت اقتباس و تضمين آيه ۴۰ سوره غافر در كلام حضرت بيان شده كه مطابق متن قرآن است؛ ولى در اولى كه به‌عنوان نص قرآن آمده كلمه {{قرآن|يُرْزَقُونَ فِيها}} را ندارد. با توجه به اينكه در قرآن آيه‌‏اى بدون اين كلمه نداريم، می‌توان اطمينان پيدا كرد كه اين كلمه در عبارت اول افتاده، به‌خصوص آنكه در نسخه بدل وجود دارد.<ref>غدير در قرآن، ج۲، ص۵۶.</ref>  


=== موقعيت قرآنى ===
== جزای دوستان و دشمنان غدیر ==
دو عبارت فوق نسخه بدل يک فقره از دو منبع است و در دومى به صورت اقتباس و تضمين آيه در كلام حضرت بيان شده كه مطابق متن قرآن است، ولى در اولى كه به عنوان نص قرآن آمده كلمه «يُرْزَقُونَ فِيها» را ندارد.
درباره تحلیل اعتقادی آمدن آیه ۴۰ سوره غافر در متن خطبه غدیر چنین گفته شده است: در اين آيه خداوند جزاى گناهان را به اندازه آن و با دقتى كه جزاى عمل از معادل و مثل آن تجاوز نكند قرار داده است؛ ولى خداوند برای ايمان‌آورندگان به ولايت على بن ابى‏‌طالب‏ عليه السلام، آنگاه كه عمل صالحى انجام دهند، پاداش چندين برابر قرار داده است. آن پاداش [[بهشت]] و روزى بى‏‌حساب در آن است.


با توجه به اينكه در قرآن آيه ‏اى بدون اين كلمه نداريم، مى‏توان اطمينان پيدا كرد كه اين كلمه در عبارت اول افتاده است، به خصوص آنكه در نسخه بدل وجود دارد.
اين تفسير به این باز می‌گردد که اعمال غير دوستان اهل‏‌بيت‏ عليهم السلام نزد خداوند ارزشى ندارد و سزاى آن بهشت نخواهد بود، همان‌گونه كه [[امام باقر علیه السلام]] مى‏‌فرمايد: اگر بنده‌‏اى بين ركن و مقام عبادت كند به‌گونه‌‏اى كه چون مشک پوسيده شود، ولى خدا را با محبت و ولايت ما اهل‌‏بيت ملاقات نكند، خداوند از او نمى‏‌پذيرد.<ref>شرح الاخبار، ج۳، ص۴۸۰.</ref>


=== موقعيت تاريخى ===
در روايت ديگر خداوند در شب [[معراج]] به پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود: اگر بنده‌‏اى از بندگانم مرا عبادت كند تا حدى كه طاقتش تمام شود، سپس مرا ملاقات كند در حالى كه ولايت اهل ‏بيت‏ عليهم السلام را انكار مى‏‌كند، او را داخل آتش مى‌نمايم.<ref>الغيبة، ص۹۳-۹۴.</ref>
اين عبارت در مراحلى از خطبه است كه پيامبر صلى الله عليه و آله با استناد به قرآن اوصاف و خصوصيات دوستان و دشمنان اهل‏ بيت‏ عليهم السلام را مى‏  شمارد و به آخر خطبه نزديک مى‏ شود، و چه زيباست معرفى دوستان آل ‏محمد عليهم السلام در متن قرآن!


=== تحليل اعتقادى ===
== پانویس ==
در اين آيه خداوند جزاى گناهان را به اندازه آن و با دقتى كه جزاى عمل از معادل و مثل آن تجاوز نكند قرار داده، ولى ايمان آورندگان به ولايت على بن ابى‏ طالب‏ عليه السلام آنگاه كه عمل صالحى انجام دهند خداوند پاداش چندين برابر كه از معادل آن بسيار فراتر است قرار داده، و آن بهشت و روزى بى‏ حسابش است.
{{پانویس}}


اين تفسير باز مى‏ گردد به اينكه اعمال غير اولياى اهل‏بيت‏ عليهم السلام نزد خداوند ارزشى ندارد و سزاى آن بهشت نخواهد بود، همان گونه كه [[امام باقر علیه السلام]] مى‏ فرمايد:
==منابع==
 
{{منابع}}
اگر بنده ‏اى بين ركن و مقام عبادت كند به گونه ‏اى كه چون مشک پوسيده شود، ولى خدا را با محبت و ولايت ما اهل‏بيت ملاقات نكند، خداوند از او نمى‏ پذيرد.<ref>شرح الاخبار: ج ۳ ص ۴۸۰.</ref>
* '''اسرار غدیر'''؛ محمدباقر انصاری، تهران: نشر تک، ۱۳۸۴ش.
 
* '''شرح الأخبار فی فضائل الأئمة الأطهار'''؛ نعمان بن محمد (قاضی نعمان مغربی)، تحقیق: محمد حسینی جلالی، قم: مؤسسة النشر الإسلامی، ۱۴۰۹ق.
و در روايت ديگر خداوند در شب معراج به پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود: اگر بنده ‏اى از بندگانم مرا عبادت كند تا حدى كه طاقتش تمام شود، سپس مرا ملاقات كند در حالى كه ولايت اهل ‏بيت‏ عليهم السلام را انكار مى‏ كند، او را داخل آتش مى ‏نمايم.<ref>الغيبة (نعمانى) : ص ۹۴.</ref>
* '''غدیر در قرآن، قرآن در غدیر'''؛ محمدباقر انصاری، قم: انتشارات دلیل ما، ۱۳۸۷ش.
 
* '''الغیبة'''؛ محمد بن ابراهیم نعمانی، تحقیق: علی‌اکبر غفاری، تهران: مکتبة الصدوق، ۱۳۹۷ق.
== پانویس ==
{{پایان منابع}}
<references />
[[رده:قرآن و غدیر]]
[[رده:قرآن و غدیر]]
[[رده:بازپرسی قیامت]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۸ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۸:۰۹

آیه ۴۰ غافر و غدیر
آيه ۴۰ غافر و غدیر
مشخصات آیه
نام سورهغافر
شماره آیه۴۰
جزء۲۴
محتوای آیه
مکان نزولمکه
ترتیل آیه
ترجمه صوتی

آیه ۴۰ سوره غافر آیه‌ای در خطبه غدیر که در آن پاداش دوستان و جزای دشمنان غدیر در آن توصیف شده است.

درباره تحلیل اعتقادی آمدن آیه ۴۰ سوره غافر در متن خطبه غدیر چنین گفته شده است: در اين آيه خداوند جزاى گناهان را به اندازه آن و با دقتى كه جزاى عمل از معادل و مثل آن تجاوز نكند قرار داده است؛ ولى خداوند برای ايمان‌آورندگان به ولايت على بن ابى‏‌طالب‏ عليه السلام، آنگاه كه عمل صالحى انجام دهند، پاداش چندين برابر قرار داده است. آن پاداش بهشت و روزى بى‏‌حساب در آن است.

اين تفسير به این باز می‌گردد که اعمال غير دوستان اهل‏‌بيت‏ عليهم السلام نزد خداوند ارزشى ندارد و سزاى آن بهشت نخواهد بود، همان‌گونه كه امام باقر علیه السلام مى‏‌فرمايد: اگر بنده‌‏اى بين ركن و مقام عبادت كند به‌گونه‌‏اى كه چون مشک پوسيده شود، ولى خدا را با محبت و ولايت ما اهل‌‏بيت ملاقات نكند، خداوند از او نمى‏‌پذيرد.

آیه‌ای تفسیرشده در غدیر

آیه ۴۰ سوره غافر از جمله آیات تفسیرشده در غدیر دانسته شده است. به گفته برخی محققان، در غدير ۱۸ آيه قرآن به‌صراحت تفسیر شده است؛ به اين معنى كه پيامبر صلى الله عليه و آله متن آيه را جداگانه در خطبه بيان کرده و قبل يا بعد از آن به تفسيرش پرداخته است. اين موارد در مقابل آياتى است كه به‌صورت تضمين در كلام و اقتباس در خطابه حضرت آمده است.[۱]

يكى از اين آيات، آيه ۴۰ سوره غافر است: Ra bracket.png مَنْ عَمِلَ سَيِّئَةً فَلا يُجْزى إِلاّ مِثْلَها وَ مَنْ عَمِلَ صالِحاً مِنْ ذَكَرٍ و أُنْثى وَ هُوَ مُؤْمِنٌ فَأُولئِكَ يَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ يُرْزَقُونَ فِيها بِغَيْرِ حِسابٍ La bracket.png: «هر كس گناهى انجام دهد جز به اندازه همان جزا داده نمى‏ شود، و هر كس از مرد و زن عمل صالحى انجام دهد و مؤمن باشد چنين كسانى وارد بهشت مى‏ شوند و در آن بدون حساب روزى داده مى‏ شوند».

متن آیه در خطبه غدير

متن آیه ۴۰ سوره غافر در متن خطبه غدیر (بنا بر اختلاف نسخ) چنین ترسیم شده است:

  • «الا انَّ اوْلِيائَهُمُ الَّذينَ قالَ اللَّه عَزَّ وَ جَلَّ:يَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ بِغَيْرِ حِسابٍ؛ بدانيد كه دوستان اهل‌‏بيت كسانى‌اند كه خداوند عزوجل مى‌فرمايد: بدون حساب وارد بهشت مى‏‌شوند».[۲]
  • «الا انَّ اوْلِيائَهُمْ، لَهُمُ الْجَنَّةُ يُرْزَقُونَ فِيها بِغَيْرِ حِسابٍ؛ بدانيد دوستان اهل‏‌بیت‏ علیهم السلام كسانى‏‌اند كه بهشت براى آنان است و بدون حساب در آن روزى داده مى‏‌شوند».[۳]

اين عبارت در قسمتی از خطبه است كه پيامبر صلى الله عليه و آله با استناد به قرآن اوصاف دوستان و دشمنان اهل‏ بيت‏ عليهم السلام را مى‏‌شمارد و به آخر خطبه نزديک مى‏‌شود. دو عبارت بالا نسخه بدل يک فقره از دو منبع است. در دومى به‌صورت اقتباس و تضمين آيه ۴۰ سوره غافر در كلام حضرت بيان شده كه مطابق متن قرآن است؛ ولى در اولى كه به‌عنوان نص قرآن آمده كلمه Ra bracket.png يُرْزَقُونَ فِيها La bracket.png را ندارد. با توجه به اينكه در قرآن آيه‌‏اى بدون اين كلمه نداريم، می‌توان اطمينان پيدا كرد كه اين كلمه در عبارت اول افتاده، به‌خصوص آنكه در نسخه بدل وجود دارد.[۴]

جزای دوستان و دشمنان غدیر

درباره تحلیل اعتقادی آمدن آیه ۴۰ سوره غافر در متن خطبه غدیر چنین گفته شده است: در اين آيه خداوند جزاى گناهان را به اندازه آن و با دقتى كه جزاى عمل از معادل و مثل آن تجاوز نكند قرار داده است؛ ولى خداوند برای ايمان‌آورندگان به ولايت على بن ابى‏‌طالب‏ عليه السلام، آنگاه كه عمل صالحى انجام دهند، پاداش چندين برابر قرار داده است. آن پاداش بهشت و روزى بى‏‌حساب در آن است.

اين تفسير به این باز می‌گردد که اعمال غير دوستان اهل‏‌بيت‏ عليهم السلام نزد خداوند ارزشى ندارد و سزاى آن بهشت نخواهد بود، همان‌گونه كه امام باقر علیه السلام مى‏‌فرمايد: اگر بنده‌‏اى بين ركن و مقام عبادت كند به‌گونه‌‏اى كه چون مشک پوسيده شود، ولى خدا را با محبت و ولايت ما اهل‌‏بيت ملاقات نكند، خداوند از او نمى‏‌پذيرد.[۵]

در روايت ديگر خداوند در شب معراج به پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود: اگر بنده‌‏اى از بندگانم مرا عبادت كند تا حدى كه طاقتش تمام شود، سپس مرا ملاقات كند در حالى كه ولايت اهل ‏بيت‏ عليهم السلام را انكار مى‏‌كند، او را داخل آتش مى‌نمايم.[۶]

پانویس

  1. غدير در قرآن، ج۲، ص۴۷.
  2. اسرار غدير، ص۱۵۲، بخش۷، پاورقى۴ از نسخه‌هاى «الف»، «ب» و «د».
  3. اسرار غدير، ص۱۵۲، بخش۷.
  4. غدير در قرآن، ج۲، ص۵۶.
  5. شرح الاخبار، ج۳، ص۴۸۰.
  6. الغيبة، ص۹۳-۹۴.

منابع

  • اسرار غدیر؛ محمدباقر انصاری، تهران: نشر تک، ۱۳۸۴ش.
  • شرح الأخبار فی فضائل الأئمة الأطهار؛ نعمان بن محمد (قاضی نعمان مغربی)، تحقیق: محمد حسینی جلالی، قم: مؤسسة النشر الإسلامی، ۱۴۰۹ق.
  • غدیر در قرآن، قرآن در غدیر؛ محمدباقر انصاری، قم: انتشارات دلیل ما، ۱۳۸۷ش.
  • الغیبة؛ محمد بن ابراهیم نعمانی، تحقیق: علی‌اکبر غفاری، تهران: مکتبة الصدوق، ۱۳۹۷ق.