ابن مغازلی: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه غدیر
(اتمام عنوان علی بن محمد جُلّابی (ابوالحسن، ابن مغازلی))
 

نسخهٔ ‏۲۲ دسامبر ۲۰۲۱، ساعت ۰۷:۵۸

روايت حديث غدير[۱]

يكى از علما و بزرگان اهل‏ سنت كه حدیث غدیر را نقل كرده على بن محمد بن محمد بن طيّب جُلاّبى، ابوالحسن، ابن‏ مَغازِلى (م ۴۳۸ ق) است. ابن ‏مغازلى در شانزده مورد از كتاب مناقبش حديث غدير را با اسناد مخلتفِ خود و نيز عبارات و جريان‏ هاى متعدد روایت كرده است؛ از جمله:


با بيان نسبتاً مفصل ماجراى غدير، در ماجراى احتجاج اميرالمؤمنين ‏عليه السلام در رحبه کوفه يا در مسجد يا بدون ذكر مكان آن، يا بدون اشاره به ماجراى خاصى، در بيان روزه روز غدير توسط ابوهریره، در ماجراى شكايت شخصى از اميرالمؤمنين ‏عليه السلام در جنگ.[۲]

ابن ‏مغازلى همچنين در كتابش اقرار كرده كه حديث غدير را نزديک به صد تن -  كه عَشَره مُبَشَّره نيز از آنان هستند -  روايت كرده ‏اند.[۳]

سمعانى و زَبيدى و محمد بن عبدالله حضرمى[۴]: او را توثيق كرده و در علم حدیث ستوده ‏اند. او از ابوالحسن على بن عبدالصمد هاشمى، ابوبكر احمد بن محمد خطيب، ابوالحسن احمد بن مظفّر عطّار و ديگران حديث شنيده است.

پسر ابن‏ مغازلى در واسط و ابوالقاسم على بن طرّاد (وزير بغداد) از او روايت كرده ‏اند. ابن ‏مغازلى احاديث كتاب مناقب را از راويان ثقه و معتبر نقل و جمع كرده است.

نقل احتجاج اميرالمؤمنين ‏عليه السلام در رحبه كوفه[۵]

از ادله دلالت حديث غدير بر امامت و خلافت اين است كه اميرالمؤمنين ‏عليه السلام در رحبه کوفه حديث «مَن كُنتُ مَولاهُ فَعَلىٌّ مَولاهُ» را مطرح كرده و از شاهدان حاضر در مجلس از صحابه كه در غدير حاضر بودند طلب شهادت كرد.

اين ماجرا را شمارى از بزرگان اهل‏ سنت نقل كرده ‏اند. از جمله على بن محمد بن خطيب جُلاّبى، ابوالحسن، ابن‏ مَغازلى است. وى در مناقب خود با اسنادش حديث مناشده را از عُمَيرة بن سعد روايت كرده است. سپس مى ‏گويد:

ابوالقاسم فضل بن محمد گويد: اين حديث صحيحى است كه از رسول ‏خدا صلى الله عليه وآله نقل شده است. حديث غدير خم را نزديک به صد نفر -  كه عشره مُبَشَّره هم از شمار آنان ‏اند -  روايت كرده ‏اند. حديث غدير حديث ثابتى است كه هيچ عيب و اشكالى در آن نمى‏ شناسم. على ‏عليه السلام در اين فضيلت يكتاست و هيچ كس در آن همتا و شريک او نيست.[۶]

نقل نزول آيه اكمال در غدير[۷]

يكى از وجوه دلالت حدیث غدیر بر امامت اميرالمؤمنين‏ عليه السلام نزول آيه «اَلْيَوْمَ اَكْمَلْتُ لَكُمْ دينَكُمْ وَ اَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتى وَ رَضيتُ لَكُمْ الاِسْلامَ ديناً»[۸] در رويداد غدير است. در كنار شيعه، شمارى از بزرگان اهل‏ سنت و مشاهير اعيان علماى آنان نزول آيه اكمال در روز غدير خم را نقل كرده ‏اند. از جمله على بن محمد بن خطيب جُلاّبى، ابوالحسن، ابن ‏مَغازلى است. وى در كتاب مناقب خود خبر نزول آيه اكمال در روز غدير خم را همراه با روزه روز غدير به سند خود از ابوهریره نقل كرده است.[۹]

پانویس

  1. چكيده عبقات الانوار (حديث غدير): ص ۳۴، ۲۶۱.
  2. مناقب على بن ابى‏ طالب‏ عليه السلام: ص ۱۶-۲۷.
  3. مناقب اميرالمؤمنين ‏عليه السلام: ص ۱۶، ۲۷.
  4. الانساب: «جُلاّبى». تاج العروس: ج ۱ ص ۱۸۶. الميزان القاسط فى ترجمة مورّخ الواسط: ص ۱۹، از طبقات حضرمى.
  5. چكيده عبقات الانوار (حديث غدير): ص ۵۲۴ .
  6. مناقب على بن ابى‏ طالب ‏عليه السلام (ابن‏ مَغازلى): ص ۲۷.
  7. چكيده عبقات الانوار (حديث غدير): ص ۴۶۳.
  8. مائده /  ۳.
  9. مناقب على بن ابى‏ طالب ‏عليه السلام (ابن‏ مغازلى): ص ۱۸.