شهر

انتشار خبرِ غدير به شهرها

با در نظر گرفتن امكانات محدود تبليغى آن زمان، فقط جمع‏ بندى چند شرايط غير عادى توانست خبر غدیر را در اين وسعت منتشر سازد.

حساس كردن مردم و همه مخبرين آن زمان با اعلان قبلى توقف در غدير از مکّه، تقارن با سفر حج، جمع صد و بيست هزار مخاطب، شكل فراموش نشدنى منبر و خطابه، بیعت ۱۲۰۰۰۰ نفرى، مراسم سه روزه، همه اينها مجموعه مسائل غير عادى بود كه دست به دست هم داد و باعث انتشار سريع و وسيع خبر غدیر شد.

در واقع اين شيوه ابداعى پیامبر صلی الله علیه و آله بود كه هيچ كس احتمال آن را هم نمى‏ داد؛ و به همين خاطر منافقین فلج شدند و از هر اقدام مؤثرى بر ضد غدير عاجز ماندند.

امام صادق علیه السلام دراين باره مى‏ فرمايد:

وقتى پيامبر صلى الله عليه و آله در روز غدیر خم على ‏عليه السلام را منصوب كرد و فرمود: «مَن كُنتُ مَولاهُ فَعَلِىٌّ مَولاهُ» ، اين خبر در شهرها منتشر گرديد.

وقتى از پيامبر صلى الله عليه و آله پرسيدند: اين خبر از سوى شماست يا از سوى پروردگار است؟

فرمود: قسم به خدايى كه خدايى جز او نيست، اين مسئله از سوى خداست.

وظيفه تبليغ غدير براى شهرنشينان به امر پيامبر صلى الله عليه و آله

پيامبر صلى الله عليه و آله در غدير به اين اكتفا نكرد كه خطبه غدير براى عده ‏اى محدود و زمانى معين بيان شده باشد، بلكه تصريح فرمود كه بايد حاضران به غايبان، شهرنشينان به روستائيان، پدران به فرزندان تا روز قیامت اين خبر را برسانند و همه در ابلاغ اين پيام انجام وظيفه كنند؛ و چنين بود كه بديع ‏ترين گونه اتمام حجت به انجام رسيد.

به تعبير ديگر: يكى از شاخص‏ هاى زندگى معصومین‏ علیهم السلام تبليغ غدير به شكل‏ هاى مختلف است. از جمله امر پيامبر صلى الله عليه و آله به تبليغ غدير است كه ذيلاً به بيان آن مى‏ پردازيم:

يكى از پيش بينى‏ هاى عجيب براى آينده غدير، فرهنگ ‏سازى آن با انواع اتمام حجت است بر مخاطبين متفاوتى كه براى آن فرض مى ‏شود، كه در اين فراز خطابه غدیر آمده است:

فَاعلَموا مَعاشِرَ النّاسِ ذلِكَ فيهِ وَ افهَموهُ، وَ اعلَموا اَنَّ اللَّهَ قَد نَصَبَهُ لَكُم وَلِيّاً وَ اِماماً فَرَضَ طاعَتَهُ عَلَى المُهاجِرينَ وَ الاَنصارِ وَ عَلَى التّابِعينَ لَهُم بِاِحسانٍ، وَ عَلَى البادى وَ الحاضِرِ، وَ عَلَى العَجَمِىِّ وَ العَرَبِىِّ، وَ الحُرِّ وَ المَملُوكِ وَ الصَّغيرِ وَ الكَبيرِ، وَ عَلَى الاَبيَضِ وَ الاَسوَدِ، وَ عَلى كُلِّ مُوَحِّدٍ ماضٍ حُكمُهُ، جازٍ قَولُهُ، نافِذٌ اَمرُهُ:

اى مردم، اين مطلب را درباره او بدانيد و بفهميد، و بدانيد كه خداوند او را براى شما صاحب اختیار و امامى قرار داده كه اطاعتش را واجب نموده بر مهاجرین و انصار و بر تابعین آنان به نيكى، و بر روستايى و شهرى، و بر عجمی و عربی، و بر آزاد و بنده، و بر بزرگ و كوچک، و بر سفید و سیاه. بر هر يكتا پرستى حكم او اجرا شونده و كلام او مورد عمل و امر او نافذ است.

در اين خطاب پيامبر صلى الله عليه و آله صريحاً بين روستائيان و شهرنشينان هيچ تفاوتى قائل نشده و اينكه همه در برابر غدير و تبلیغ آن يكسانند.

منبع

دانشنامه غدیر ،جلد ۱۳،صفحه ۳۸۱.