جواهر الکلام فی معرفه الامام و الامامه (کتاب)

جواهر الکلام فی معرفة الإمامة والإمام

اطلاعات کتاب
نویسنده	سید علی حسینی میلانی
مذهب	شیعه
زبان	فارسی
تعداد جلد	۱ ج
اطلاعات نشر
ناشر	مرکز الحقائق
محل نشر	قم
سال نشر	۱۳۸۹ ش
قطع	وزیری

نویسنده

سید علی حسینی میلانی (متولد ۱۳۲۷ ش) در شهر نجف اشرف به دنیا آمد، ایشان، در سن ده سالگی به همراه خانواده‌اش، نجف اشرف را ترک و به کربلای معلی مهاجرت کرد و تحصیلات خود را در این شهر آغاز نمود و از محضر عالمان و دانشمندان فرزانه حوزه علمیه کربلا کسب فیض و دانش کرد. سپس در حدود سال ۱۳۵۰ش به ایران مهاجرت نمود و در مشهد مقدس ساکن شد و در سال ۱۳۵۳ش جهت ادامه تحصیل به قم مهاجرت نمود.

ایشان علاوه بر تدریس به تأسیس مراکز علمی مانند بنیاد فرهنگی امامت پرداخت و از این عالم بزرگوار کتاب‌های متعددی در موضوع امامت و کلام منتشر شده است مانند:

«جواهر الکلام فی معرفة الامامة و الامام»، «نفحات الأزهار فی خلاصة عبقات الأنوار (۲۰ جلد)»، «استخراج المرام من استقصاء الافحام (۳ جلد)»، «تشیید المراجعات وتفنید المکابرات»، «نگاهی به حدیث طیر»، «داستان سپاه یمن»، «امامت بلا فصل»، «حدیث اقتدا به شیخین»، «نگاهی به آیه ولایت»، «چگونگی نماز ابوبکر به جای رسول خدا»، «نگاهی به حدیث منزلت»، «نگاهی به حدیث ولایت»، «نگاهی به حدیث ثقلین»، «امامت امیرالمؤمنین علیه السلام در سنجش خرد»، «نگاهی به حدیث سد الابواب»، «جانشین پیامبر کیست؟»، «احادیث ساختگی»، «دستبردی در حدیث ثقلین»، «خلافت ابوبکر در ترازوی نقد»، «پرچم دار پیروز مند خیبر»، «نگاهی به آیه تطهیر»، «داستان سپاه یمن»، «حقیقت صحابه»، «غدیر به روایت اهل بیت علیهم السلام»، «افکار ابن تیمیه در بوته نقد»، «نگاهی به حدیث غدیر»، «آیات غدیر»، «غدیر آخرین جایگاه اعلان عمومی.»

فهرست مطالب

جلد اول

فهرست مطالب جلد اول

سخن مرکز اشاره حرکتی نو در حوزه امامت و ولایت مقدّمه اشاره اهمیت بحث امامت طرح مباحث امامت و بحث تقریب بین مذاهب شیوه طرح مباحث امامت مباحث مقدماتی اصول مناظره اشاره قصد قربت ادب در کلام پرهیز از تعصبات رعایت امانت در نقل قول‌ها عدم خروج از موضوع بحث استدلال به آنچه نزد طرف بحث حجیت دارد جمع‌بندی نمونه‌ای از مناظره با اهل سنّت کتب کلامی اهل سنّت اشاره تعریف علم کلام ۲. اشاعره پیروان فکری معتزله ۳. اهتمام همه فرقه‌ها به علم کلام ۴. دفاع شیعه و پاسخ به حملات ۵. اوج جدال کلامی در قرن هفتم و هشتم اشاره ۱. حوزه علمی محقّق طوسی در عراق اشاره شرح حالی مختصر از نصیرالدین طوسی ۲. حوزه علمی ابن تیمیّه در شام: اشاره مختصری در شرح حال ابن تیمیّه: ۳. حوزه علمی ایجی در سرزمین فارس: اشاره کتاب مواقف: قاضی ایجی [متوفای ۷۵۶]: شریف جرجانی [متوفای ۸۱۶]: شروح و حواشی بر مواقف و شرح مواقف: کتاب شرح المقاصد: تفتازانی [متوفای ۷۹۱]: ۶. نقش علم کلام در پیشرفت تشیّع ۷. آیا علم کلام سبب شکست مسلمین است؟ کتب حدیثی اهل سنّت اشاره صحاح مسانید معاجم سایر کتاب‌های معتبر بررسی اعتبار کتب صحاح ستّة ۱. صحیح بخاری اشاره نمونه‌هایی از احادیث دروغ و باطل در کتاب بخاری ادلّه تضعیف بخاری ۲. صحیح مسلم (الجامع الصحیح) ۳. سنن ترمذی اشاره نظر ابن تیمیه در مورد کتاب ترمذی احادیث موضوع در کتاب ترمذی ۴. سنن نَسائی ۵. سنن أبوداوود ۶. سنن ابن ماجه ۷. موطأ مالک جمع‌بندی فقهای چهارگانه اهل سنّت اشاره فقهای اهل سنّت ۱. ابوحنیفه نعمان بن ثابت [متوفای ۱۳۲] اشاره ابوحنیفه و تأسیس قیاس در دین وثاقت ابوحنیفه نزد اهل سنّت فقه ابوحنیفه ۲. مالک بن انس [متوفای ۱۷۹] ۳. محمّد بن إدریس شافعی [متوفای ۲۰۴] شخصیت علمی شافعی نسبت تشیّع به شافعی ۴. احمد بن حنبل [متوفای ۲۴۱] اشاره اعتبار «مسند احمد» اعتبار احمد بن حنبل پیشوایان جرح و تعدیل اشاره پیشوایان جرح و تعدیل ۱. یحیی بن سعید قطّان [متوفای ۱۹۸] ۲. ابن سعد [متوفای ۲۳۰] ۳. یحیی بن معین [متوفای ۲۳۳] ۴. ابراهیم بن یعقوب جوزجانی [متوفای ۲۵۹] ۵. احمد بن عبداللّه عجلی [متوفای ۲۶۱] ۶. أبوحاتم ابن حبّان [متوفای ۳۵۴] ۷. ابوالفتح أزدی [متوفای ۳۷۴] ۸. ابن حزم اندلسی [متوفای ۴۵۶] ۹. أبوالفرج ابن جوزی [متوفای ۵۹۷] ۱۰. شمس الدین ذهبی [متوفای ۷۴۸] ۱۱. جلال الدین سیوطی [متوفای ۹۱۱] ضوابط جرح و تعدیل اشاره ضوابط جرح و تعدیل اهل سنّت یا اهل بدعت بودن راوی عدم دعوت مردم به بدعت بدعت صغرا و بدعت کبرا اهل بدعت کبرا در میان راویان صحاح شش‌گانه بدعتی که موجب خروج از اسلام نباشد عدالت و اتقان شواهدی بر عدم عدالت برخی از بزرگان اهل سنّت شواهدی بر عدم اتقان برخی بزرگان اهل سنّت عدم قبول جرح عالمان معاصر هم بر ضد یکدیگر عدم اختلاف عقیده بین جارح و مجروح نمونه‌هایی از جرح راویان به دلیل تشیع جرح ابوالطفیل صحابی! جرح عمار بن یاسرِ صحابی! جرح خالد بن مخلّد ردّ احادیث با رمی راویان به تشیع داستان ابوبکر بن جعابی داستان ابوجعفر طبری داستان حاکم نیشابوری اتهام تشیّع به دارقطنی معنای تشیع شیعه در لغت شیعه در لسان رسول خدا اصطلاح «تشیّع» در میان اهل سنّت وکیع بن جرّاح: فضل بن دُکین: ابوغسّان نهدی اشاره شاهد نخست: شاهد دوم: نتیجه بحث طبقات مفسّران اهل سنّت اشاره طبقات مفسّران اهل سنّت صحابه ۱. خلفاء ۲. امیرالمؤمنین علیه السلام اصحاب دیگر الف) عبداللّه بن مسعود ب) عبداللّه بن عباس ج) اُبیّ بن کعب د) زید بن ثابت د) ابوموسی اشعری ج) عبداللّه بن زبیر هـ) انس بن مالک ح) ابوهریره و) عبداللّه بن عمر د) عبداللّه بن عمرو بن عاص تابعین اشاره ۱. ضحّاک بن مزاحم [متوفای بعد از ۱۰۰] ۲. مجاهد [متوفای ۱۰۱] ۳. عکرمه، مولا ابن‌عباس [متوفای ۱۰۴] ۴. حسن بصری [متوفای ۱۱۰] ۵. عطیّة بن سعد عوفی [متوفای ۱۱۱] ۶. قتادة بن دعامة [متوفای ۱۱۸] ۷. محمّد بن شهاب زُهری [متوفای ۱۲۴] ۸. زید بن أسلم [متوفای ۱۳۶] و فرزندان او ۹. مقاتل بن سلیمان أزدی [متوفای ۱۵۰] خلاصه مباحث مقدماتی تعریف امامت اشاره تعریف امامت از نظر متکلّمان شیعه نکاتی از تعریف معنای لغوی امام و واژه‌های مرتبط معنای «امام» معنای «ولی» معنای «خلیفه» معنای «حاکم» مبانی امامت امامت از اصول دین است اشاره امامت از اصول دین است دلالت قرآن دلالت سنّت حدیث «من مات ولم یعرف امام زمانه…» حدیث ثقلین سند و دلالت حدیث ثقلین معارضات و مناقشات در سند و دلالت حدیث ثقلین جعل احادیث معارض با حدیث ثقلین حدیث سفینه تأویل حدیث توسط فخر رازی: حدیث چهارم عمل صحابه از نظر اهل سنّت، امامت از فروع دین است نظر قاضی بیضاوی و نقد آن وجود نصوص متواتر بر خلافت امیرالمؤمنین دلالت اخبار فراوان بر امامت امیرالمؤمنین موانع فراوان در راه نقل ادلّه امامت امیرالمؤمنین تغییر و تحریف نقل‌های متقدّمان شواهدی بر عدم انگیزه نقل ادلّه امامت امیرالمؤمنین الف) دشمنی بریدة و خالد با امیرالمؤمنین ب) فراگیر بودن دشمنی با امیرالمؤمنین میان مسلمان‌نماها ج) عدم نقل کامل خطبه غدیر د) ابای عدّه‌ای از بردن نام امیرالمؤمنین هـ) نادیده گرفتن وصیت‌های رسول خدا درباره امیرالمؤمنین و) ردّ استنصارهای حضرت زهرا در دفاع از ولایت امیرالمؤمنین ز) تهدید امیرالمؤمنین برای اخذ بیعت ح) سرکوب مدافعان امیرالمؤمنین وجوب نصب امام اشاره وجوب نصب امام عقیده اهل سنّت در نصب امام ادلّه اهل سنّت بر ادعای خود ۱. اجماع صحابه اشاره الوجوب وجوه: نقد و بررسی ۲. تحقّق بخشیدن به احکام الاهی اشاره نقد و بررسی ۳. جلب منافع و دفع زیان اشاره نقد و بررسی ۴. حدیث «من مات و لم یعرف إمام زمانه…» اشاره نقد و بررسی اعتقاد حق در نصب امام اشاره ۱. امامت، نیابت از نبوّت است ۲. تعیین اوصیاء پیامبران پیشین توسط پروردگار ۳. نص تنها راه نصب امام ۴. ادلّه قرآنی امامت عهدی الاهی سوم) اتیان آیات الاهی چهارم) جعل رسالت مستند به علم الاهی است دلیلی از سنّت پیامبر قاعده لطف اشاره الف) معنای «لطف» در لغت ب) لطف در اصطلاح ج) ادّله قاعده لطف ۱. آیات ۲. روایات ۳. دلایل عقلی یک) منع لطف نقض غرض است دو) منع لطف، مصداق بخل یا عجز سه) منع لطف، اغراء به جهل چهار) وجوب لطف جهت اتمام حجّت ج) اشکالات «قاعده لطف» اشاره ۱. خلوصِ بیشترِ عمل در نبود امام! ۲. تعدد راه‌های لطف ۳. عدم شمول لطف بر عموم بندگان ۴. غیبت امام آخرین اشکال دست‌گیری امام عصر از فردی بت‌پرست کتاب نامه اشاره کتاب‌نامه

جلد دوم

فهرست مطالب جلد دوم

شرایط امام اشاره شرایط امام شرایط امام نزد اهل سنّت بررسی شرایط امامت ابوبکر ۱. شجاعت اشاره دفاع ابن تیمیه از شجاعت ابوبکر ۲. عدالت اشاره جنایت خالد بن ولید و توجیهاتی عجیب پیرامون جنایتش ۳. علم اشاره قریشی بودن امام شرایط و ویژگی‌های امام از دیدگاه شیعه اشاره ۱. هاشمی بودن ۲. عالم بودن به مسائل دین، قرآن و نیازمندی‌های مردم ۳. معجزه ۴. عصمت اشاره اهمیت و جایگاه «عصمت» معنای «عصمت» معنا و حقیقت «عصمت» از نگاه متکلمان شیعه نظر علامه طباطبائی درباره «عصمت» جایگاه «عصمت» در میان فرقه‌های اسلامی منشأ اعتقاد اهل سنّت درباره عصمت پیامبران عدم عصمت حضرت ابراهیم حضرت موسی و سیلی زدن به ملک الموت! حضرت سلیمان و برخی دیگر از پیامبران الاهی رسول گرامی اسلام لزوم عصمت از دیدگاه شیعه کلام متکلمین و اندیشمندان شیعه دلیل‌های عقلی عصمت دلیل یکم: تأمین غرض دلیل دوم: اعتبار سنّت در گرو عصمت دلیل سوم: «فاقد الشیء لا یعطی»؛ کسی که ندارد چگونه ببخشد؟! دلیل چهارم: إقتدا و پیروی در سایه عصمت دلیل پنجم: إعتبار بازخواست الاهی در پرتو عصمت دلیل ششم: سرپرستی دین و شریعت دلیل هفتم: پیروی امام از پیروانش! دلیل‌های نقلی عصمت آیات قرآن: اشاره آیاتی که بیان گر عصمت پیامبر اکرم است آیاتی که به عصمت پیامبر اکرم و اوصیاء ایشان نظر دارد آیاتی که مربوط به عصمت امامان الاهی است آیه یکم: «آیه عهد» اشاره بیان میرزای نائینی درباره دلالت آیه عهد بر لزوم عصمت امام بیان مرحوم آخوند خراسانی بیان علامه طباطبائی آیه دوم: «أُولو الأَمر» اشاره اشکال فخر رازی پاسخ نقضی: پاسخ حلّی: آیه سوم: «همراهی با صادقین» اشاره راویان حدیث «صادقین» بررسی متن احادیث: کلام فخر رازی آیه چهارم: «آیه تطهیر» اشاره معنای واژگان آیه معنای «إنّما یرید اللّه» معنای «لیذهب عنکم» معنای «الرجس» معنای «یطهّرکم تطهیرا» «اهل بیت» چه کسانی هستند؟ سعد بن ابی وقاص و «آیه تطهیر» ابن حجر مکّی و «آیه تطهیر» آیه تطهیر از دیدگاه طبری عصمت و مسئله جبر آیه پنجم: «اهل ذکر» عصمت در روایات اشاره حدیث یکم: «حدیث ثقلین» اشاره راویان حدیث از طبقه صحابه راویانی از مؤلفین صحاح ستّه: اسامی برخی از راویان بزرگ در قرن‌های مختلف: متن چند حدیث برداشت عصمت از فرازهای حدیث اشاره ۱. امر رسول خدا به متابعت از اهل بیت اشاره معنای «إتبعتم» معنای «تمسّکتم» معنای «أخذتم» معنای «اعتصام» معنای «لن تضلوا» معنای «ثقلین» تأکید بر تبعیت از اهل بیت ۲. إخبار رسول خدا از عدم جدائی قرآن و عترت آخرین سفارش و وصیّت پیامبر اکرم حدیث دوم: «حدیث سفینه» اشاره بررسی سندی شناخت راویان عصمت در حدیث سفینه ساخت کشتی حدیث سفینه در نگاه علماء اهل سنّت شبهه فخر رازی: حدیث سوم: «حدیث منزلت» اشاره راویان حدیث منزلت تواتر حدیث: متن حدیث در نقل راویان: بازی با حقایق بررسی دلالت حدیث منزلت مقامات حضرت هارون اشکالی علمی پاسخ به شبهه: حدیث چهارم: «علیٌ مع القرآن، والقرآن مع علی» اشاره متن چند حدیث روایت ابن عقده: حدیث پنجم: «حدیث باب حطّه» اشاره باب حطّة چیست؟ متن حدیث: حدیث ششم: «إنّ علیّا لا یفعل إلاّ بما یؤمر» حدیث هفتم: «من فارق علیا…» اشاره راویان حدیث: متن حدیث: دلیل چهارم: اجماع صحابه چند شبهه پیرامون عصمت انبیاء اشاره شبهه یکم: منافات برخی آیات الاهی با عصمت پیامبران اشاره پاسخ یکم: پاسخ دوم: پاسخ سوم: اشاره عصمت انبیاء در قرآن، پاسخی دیگر آیات عصمت انبیاء آیاتی که به حقیقت عصمت دلالت دارند آیاتی که بر اصطفای انبیاء دلالت می‌کنند آیه ای که بر وجوب اطاعت از رسولان دلالت می‌کند آیات تأسّی به انبیاء آیاتی که بر حجیّت پیامبران دلالت می‌کنند آیاتی که بر هدایت، تعلیم و تزکیه انبیاء دلالت می‌کنند شبهه دوم: سهو پیامبر اشاره نظر برخی از عالمان درباره «روایت ذو الشمالین» مسئله سهو و غلو از دیدگاه شیخ صدوق راه‌های تعیین امام اشاره راه‌های تعیین امام سه طریق برای اثبات امامت اشاره ۱. بیعت ۲. شورا اشاره ادلّه مشروعیت شورا برای تعیین امام دو نکته در حدیث طرح شورا و جلوگیری از بیعت ۳. وصیت مباحث امامت اشاره خلافت و جانشینی رسول خدا امام به حق کیست؟ ادلّه امامت امیرالمؤمنین علیه السلام اشاره آیات آیه ولایت شأن نزول آیه ولایت راویان احادیث صحابه تابعین عالمان قرن‌های مختلف متن احادیث مربوط به شأن نزول آیه ولایت حدیث یکم حدیث دوم و سوم حدیث چهارم، پنجم و ششم حدیث هفتم حدیث هشتم حدیث نهم حدیث دهم احادیث شأن نزول آیه ولایت و اسناد آن از دیدگاه ابن کثیر نظر ابن حجر عسقلانی درباره احادیث شأن نزول آیه ولایت و اسناد آن احادیث شأن نزول آیه ولایت و اسناد آن از دیدگاه سیوطی بررسی سند روایت‌های ابن ابی حاتم سند یکم: ابن ابی حاتم ابوسعید أشج فضل بن دُکین سلمة بن کهیل سند دوم: ربیع بن سلیمان مرادی ایوب بن سوید رملی عتبة بن ابی حکیم بررسی سند روایت طبری اسماعیل رملی ایوب بن سوید و عتبة بن ابی حکیم بررسی سند روایتی از روایات ابن کثیر بررسی سند روایت حاکم نیشابوری محمد بن عبداللّه صفار ابویحیی عبدالرحمان بن محمّد محمّد بن یحیی بن ضریس عیسی بن عبداللّه عمر بن علی بن ابی طالب بررسی سند روایت ابن عساکر ابوعلی حدّاد اصفهانی ابونعیم اصفهانی ابوالقاسم طبرانی وجه استدلال به آیه ولایت کیفیت استدلال متکلّمان بزرگ شیعه به آیه ولایت شبهات استدلال پاسخ به اشکال‌ها معنای «ولی» در آیه براساس روایات نبوی اشاره حدیث یکم: حدیث دوم: نفی وجود اجماع بر نزول آیه ولایت در شأن امیرالمؤمنین آیا صیغه جمع، با قول به ولایت شخص امیرالمؤمنین منافات دارد؟ نفی معنای حقیقی «ولی» در آیه، به بهانه اقتضای سیاق آیات صحیح نبودن توجه به غیر خدا در حال نماز صحیح نبودن ولایت دو نفر در یک زمان انحصار ولایت در امیرالمؤمنین، نافی امامت سایر امامان دوازده‌گانه نزول آیه ولایت درباره افرادی غیر از امیرالمؤمنین تعارض آیه ولایت با اخبار دلالت کننده بر امامت ابوبکر خلاصه بحث کتاب نامه

جلد سوم

فهرست مطالب جلد اول

آیه تطهیر اشاره آیه تطهیر مصداق اهل بیت کیانند؟ نزول آیه تطهیر درباره اهل بیت احمد بن حنبل [م ۲۴۱] مسلم نیشابوری [م ۲۶۱] ترمذی [م ۲۷۹] حاکم نیشابوری [م ۴۰۵] ذهبی [م ۷۴۸] ابن کثیر [م ۷۷۴] سیوطی [م ۹۱۰] ابن حجر هیتمی [م ۹۷۴] چند برداشت از این احادیث اشاره شواهدی دیگر بر نزول آیه تطهیر درباره اهل بیت استشهاد عبداللّه بن عفیف أزدی در مقابل ابن زیاد اُمّ سلمه و یادآوری آیه تطهیر پس از شهادت امام حسین راویان احادیث نزول آیه تطهیر درباره اهل بیت راویان حدیث در زمان‌های مختلف صحّت حدیث و دیدگاه عالمان سنی در این باره اشاره ۱ - احمد بن حنبل ۲ - مسلم بن حجاج نیشابوری ۳ - ترمذی ۴ - ابن حبّان ۵ - حاکم نیشابوری ۶ - ذهبی ۷ - ابن تیمیه ۸ - فخر رازی ۹ - ابن حجر مکی بررسی اسناد روایات طبری محمّد بن مثنی ابوبکر حنفی بکیر بن مسمار عامر بن سعد بن ابی وقاص سعد بن ابی وقاص مناقشه در عطیه عوفی اشکالی دیگر بر عطیه بیان حقیقت در قالب چند نکته توثیق عطیه از سوی عالمان اهل سنت مناقشه در خالد بن مخلّد مناقشه در موسی بن یعقوب مناقشه در عبدالرحمن بن صالح أزدی مناقشه در محمّد بن سلیمان اصفهانی مناقشه در عبداللّه بن عبدالقدّوس نکاتی درباره شخصیت عکرمه اشاره ۱ - طعن در دین ۲ - تبلیغ خوارج و دعوت مردم به سوی آنان ۳ - دروغ‌گویی نادرستی انتساب این قول به محمّد بن سائب گفتار ابن کثیر درباره مصداق اهل بیت اسناد قول ابن کثیر به ضحاک شرح حال ضحّاک بن مزاحم مردود بودن گفتار ابن کثیر خلاصه بحث اشاره اقرار برخی از عالمان بزرگ سنی سخن یکی از معاصران نقد و بررسی بررسی دلالت آیه تطهیر اشاره دلالت آیه بر افضلیت دلالت آیه تطهیر بر عصمت سخن ابن تیمیه در دلالت آیه تطهیر خلاصه مناقشات ابن تیمیه پاسخ به مناقشات ابن تیمیه تناقض در کلام ابن تیمیه اشکال دکتر سالوس به عصمت ائمه مناقشه عبدالعزیز دهلوی در آیه تطهیر معارضه روایت بیهقی با حدیث کساء لزوم یقین در اصول اعتقادات انحصار امامت در فرزندان امام حسین، ظلمی از جانب خدا! آیه مباهله اشاره داستان مباهله پیشنهاد مباهله از سوی نصرانیان نزول آیه مباهله و دستور خدا به پذیرش پیشنهاد از سوی رسول خدا تردید در میان نصارا آماده شدن اهل بیت برای مباهله ترس و تزلزل نصرانیان انصراف نصرانیان از مباهله و تن دادن به جزیه عاقبت مباهله کنندگان با پیامبران الاهی معنای مباهله راویان احادیث نزول آیه مباهله درباره اهل بیت صحابه و تابعین عالمان بزرگ سنی در دوره‌های مختلف تواتر حدیث مباهله نصوص حدیث در منابع معتبر اهل سنّت نکاتی درباره حدیث سعد بن ابی وقّاص ادامه احادیث مربوط به نزول آیه مباهله درباره اهل بیت روایت ابن شبه نمیری روایت حِبَری روایات طبری روایات سیوطی روایت زمخشری روایت ابن اثیر روایت حسکانی روایات ابن کثیر کتمان حقایق و تحریف در خبر مباهله اشاره ۱- کتمان اصل خبر ۲- کتمان حدیث مباهله حذف نام امیرالمؤمنین از حدیث شعبی و چگونگی نقل داستان مباهله از وی حذف نام امیرالمؤمنین و اضافه کردن «وناس من اصحابه» تحریف حدیث و اضافه کردن نام «عایشه و حفصه»! تحریف حدیث با حذف نام حضرت فاطمه اشاره ۱- سعید بن عنبسه رازی ۲- هیثم بن عدی دلالت آیه مباهله بر امامت امیرالمؤمنین خلاصه استدلال به آیه مباهله نتیجه استدلال به آیه مباهله دفع شبهات مخالفان مناقشات قاضی عبدالجبار بررسی اشکال‌ها مناقشات ابن تیمیه بررسی مناقشات ابن تیمیه گفتار ابوحیّان اندلسی در ذیل آیه مناقشه قاضی ایجی و جرجانی مناقشات ابن روزبهان مناقشات دهلوی مناقشات آلوسی مناقشات شیخ محمّد عبده مناقشه فخر رازی در سخن حمصی رازی اشاره بررسی کلام مرحوم حمصی رازی مناقشه ابوحیّان آندلسی به استدلال مرحوم حمصی کتاب‌نامه

جلد چهارم

فهرست مطالب جلد چهارم

آیه مودّت اشاره متن‌های حدیث در کتب معتبر اهل سنت محمّد بن إسماعیل بخاری ترمذی طبرانی محمّد بن جریر طبری ابونعیم اصفهانی ابن عساکر ابن اثیر ابن کثیر ابوالحسن هیثمی جلال الدین سیوطی آلوسی شوکانی بررسی اسناد و متن روایات اشاره احمد بن جعفر قطیعی محمّد بن عبداللّه بن سلیمان حضرمی حرب بن حسن طحّان حسین أشقر یزید بن ابی زیاد نتیجه بررسی اسناد روایات دفع شبهات مخالفان بررسی اشکال‌ها ۱ ـ مکّی بودن سوره شوری ۲ـ عدم درخواست پاداش رسالت از مردم ۳ـ استثناء در آیه منقطع است نه متصل چرا «المودة فی القربی»؟ تعارض روایات در ذیل آیه مودّت بررسی سند روایت طاووس از ابن‌عباس دلالت آیه مودّت بر ولایت و امامت اشاره نقش قرابت در امامت مودّت مردم، مستلزم وجوب اطاعت تفطّن و توجّه عالمان سنی به اخص بودن «مودّت» از «محبت» وجوب محبّت مطلق بیان‌گر افضلیت، افضلیت نیز مستلزم امامت وجوب محبت مطلق مستلزم عصمت آیات غدیر آیه تبلیغ اشاره راویان احادیث نصوص حدیث روایات معتبر و بی خدشه نزد اهل تسنن روایت ابن ابی حاتم روایت حبری روایت ابونعیم اصفهانی روایت ابن عساکر ابومحمّد مخلدی ۵. روایت به سند واحدی بررسی اشکالات ابن تیمیه بر استدلال علاّمه حلّی به آیه تبلیغ بررسی شبهات دیگر آیه اکمال اشاره روایت طبری روایت ابو نعیم اصفهانی روایت خطیب بغدادی بررسی اعتبار سند دوم خطیب بغدادی ۴. روایت ابن عساکر بررسی سند نخست ابن عساکر بررسی سند دوم ابن عساکر بررسی اشکالات مخالفان آیه «سأل سائل» اشاره بررسی روایات در این باره نکته پایانی فهرست منابع

فهرست مطالب جلدپنجم

آیه: «وقفوهم إنّهم مسئولون» اشاره بررسی متن آیه ابوالحسن واحدیذهبی در شرح حال واحدی نیز می‌نویسد: راویان احادیث نصوص برخی روایات ۱. روایت حبری ۲. روایت ابونعیم اصفهانی ۳. روایت حاکم حسکانی نقل حدیث به صورت ارسال مسلّم اشاره ۱. روایت حموینی ۲. روایت نورالدین سمهودی ۳. روایت شهاب الدین خفاجی نکاتی درباره حدیث: پرسش از ولایت أمیرالمومنین در روایات دیگر اشاره ۱. حدیث ثقلین ۲. حدیث سؤال از چهار چیز در قیامت اشاره نکاتی پیرامون روایت هیثمی ۳. حدیث ولایت أمیرالمومنین، جواز عبور از صراط اشاره ۱. حدیث امیرالمؤمنین ۲. حدیث امام صادق ۳. حدیث أنس بن مالک ۴. حدیث عبداللّه بن مسعود ۵. حدیث عبداللّه بن عبّاس ۶. حدیث أبوبکر بن أبی‌قحافة شاهدی در تأیید حدیث عدم جواز خلاصه و نتیجه مناقشات پیرامون حدیث پرسش از ولایت أمیرالمومنین اشاره ۱. مناقشات ابن تیمیه اشاره پاسخ به مناقشات ابن تیمیه ۲. مناقشه‌های ابن روزبهان اشاره پاسخ به مناقشه‌های ابن روزبهان ۳. مناقشه آلوسی در تفسیر آیه اشاره پاسخ به ادّعاهای آلوسی مناقشات صاحب «مختصر تحفه اثناعشریّه» پاسخ به مناقشات صاحب «مختصر تحفه إثناعشریه» آیه: «و اسئل من أرسلنا من قبلک» اشاره ذکر برخی از محدّثانی که حدیث را نقل کرده‌اند اشاره ۱. حاکم نیشابوری ۲. ثعلبیدر تفسیر ثعلبی آمده است: ۳. ابن عساکر ۴. أبو نعیم إصفهانی ۵. حافظ ابن حجر عسقلانی ۶. حافظ ابن عبدالبر قرطبی ۷. حاکم حسکانی ۸. موفّق بن أحمد مکّی ۹. حموینی ۱۰. أبو عبداللّه گنجی خلاصه و نتیجه آیه: «السّابقون السّابقون * أولئک المقربون» اشاره راویان حدیث برخی از اسانید حدیث در کتب معتبر اهل سنّت ۱. تفسیر ابن کثیر ۲. «المعجم الکبیر» طبرانی ۳. «شواهد التنزیل» حاکم حسکانی ۴. «لسان المیزان» ابن حجر عسقلانی بررسی اسانید حدیث اشاره ۱. طریق ابن أبی‌حاتم رازی اشاره محمّد بن هارون فلاّس عبداللّه بن اسماعیل شعیب بن ضحاک سفیان بن عیینه عبداللّه بن أبی‌نجیح ۲. طریق ابن حجر عسقلانی ۳. طریق طبرانی مناقشات مخالفان درباره دلالت آیه اشاره ۱. مناقشات ابن تیمیه اشاره نقد و بررسی ۲. مناقشات ابن روزبهان اشاره نقد و بررسی ۳. مناقشات عبدالعزیز دهلوی نقد و بررسی آیاتی از سوره دهر شأن نزول این آیات راویان حدیث راویان حدیث در قرون مختلف ذکر برخی از نصوص حدیث و اسانید آنها اشاره ۱. روایت أمیرالمؤمنین علیه السلام ۲. روایت زید بن أرقم ۳. روایت ابن‌عباس اشاره ۱–۳. روایت حبری از ابن‌عباس ۲–۳. روایت واحدی از ابن‌عباس ۳–۳. روایت ابن مردویه از ابن‌عباس ۴–۳. روایت ابو نعیم اصفهانی از ابن‌عباس ۵–۳. روایت حاکم حسکانی از ابن‌عباس ۶–۳. روایت بغوی از ابن‌عباس ۷–۳. روایت سبط ابن جوزی از ابن‌عباس ۸–۳. روایت ابن مغازلی از ابن‌عباس ۹–۳. روایت حموینی از ابن‌عباس ۱۰–۳. روایت گنجی شافعی از ابن‌عباس نظر برخی عالمان حدیثی و تفسیری اهل سنت درباره حدیث محتوای حدیث در اشعار اشاره ۱. شعر سیّد حمیری ۲. شعر ابن جوزی ۳. شعر ابن طلحه فقیه شافعی نکاتی پیرامون حدیث و بیان عالمان اشاره ۱. استناد مأمون به حدیث ۲. فضّه در زمره اصحاب رسول خدا ۳. نقد نظر ابن جوزی از سوی نوه دختری او ۴. امتحان اهل بیت ۵. احترام خداوند به حضرت فاطمه تصحیح سند حدیث نزول آیات سوره دهر در حقّ اهل بیت ابومحمّد جوهری ابوعبیداللّه محمّد بن عمران مرزبانی ابوالحسن بزّاز حسین بن حکم حبری بررسی خدشه‌های سندی به حدیث ۱. خدشه در حدیث با استناد به سخن بی‌اساس حکیم ترمذی اشاره مختصری از شرح حال حکیم ترمذی ۲. خدشه در حدیث با استناد به سخن ابن جوزی اشاره شرح حال ابوعبداللّه حمیدی شرح حال أصبغ بن نباته شرح حال محمّد بن کثیر نظر برخی از اندیشمندان سنّی درباره شخصیت و کتاب ابن جوزی ۳. مناقشه ابن جوزی در محتوای حدیث اشاره ۱. نادرستیِ نسبت اشعار سست به اهل بیت ۲. نادرستی تحمّل مشقت فراوان و طاقت فرسا ۴. مناقشات ابن تیمیه آیه: «کونوا مع الصّادقین» اشاره راویان حدیث نزول آیه در شأن پیامبر و اهل بیت برخی نصوص حدیث اشاره ۱. روایت حضرت امام صادق اشاره بررسی راویان أبوبکر بن جعابی محمّد بن صلت بن حجّاج کوفی صلت بن حجّاج ۲. روایت ابن‌عباس ۳. روایت عبداللّه بن عمر اشاره اعتبار یعقوب بن سفیان فسوی وجه دلالت آیه استدلال علاّمه حلّی و مناقشات ابن تیمیه مناقشه ابن روزبهان آیه: «وإنّی لغفّار لمن تاب وآمن وعمل صالحًا ثمّ اهتدی» اشاره أحمد بن محمّد بن أحمد فقیه أبوالشیخ إصفهانی موسی بن هارون إسماعیل بن موسی فزاری عمر بن شاکر بصری ثابت بن أسلم بنانی نصر بن علی علیّ بن جعفر حضرت موسی بن جعفر و اجداد طاهرین ایشان دلالت آیه بررسی اشکال‌های مخالفان آیه: نجوا اشاره آیه نجوا حدیث به نقل از امیرالمؤمنین حدیث به نقل از ابن‌عباس حدیث به نقل از مجاهد حدیث به نقل از مُقاتل حدیث به نقل از سعد بن أبی‌وقاص حدیث به نقل از سلمة بن کهیل حدیث به نقل از ابن‌عباس حدیث به نقل از أبوأیوب انصاری حدیث به نقل از جابر بن عبداللّه أنصاری بررسی اعتبار حدیث بررسی راویان حدیث دلالت آیه نجوا بر امامت امیرالمؤمنین مناقشات مخالفان و توجیه بخل ورزیدن صحابه مناقشه قاضی عبدالجبّار مناقشات ابن تیمیه مناقشات فخر رازی آیه: «والنّجم إذا هوی» اشاره مناقشات ابن تیمیه بررسی اسناد حدیث فرود آمدن ستاره در منزل أمیرالمؤمنین قابل قبول بودن روایت ابن‌عباس در کودکی تعیین جانشین پیامبر از سوی خداوند در آغاز بعثت فرود آمدن ستاره در منزل امیرالمؤمنین، معجزه‌ای الاهی اتّفاق مفسّران بر عدم نزول ستاره در منزل امیرالمؤمنین! آیه: «فی بیوت أذن اللّه أن ترفع» اشاره مناقشات ابن تیمیه نقد و بررسی مناقشات ۱. اعتبار حدیث باطل بودن نظریه‌های معارض افضلیّت امیرالمؤمنین از سایر صحابه دلالت آیه بر امامت امیرالمؤمنین آیه: «ومن النّاس من یشری نفسه…» اشاره مناقشات ابن تیمیه عدم پایبندی به موازین علمی و فقدان مبنایی مشخّص شهرت بیتوته امیرالمؤمنین و صحّت احادیث آن از جان گذشتگی بی‌نظیر امیرالمؤمنین عدم امتناع برادری و ایثار در میان ملائکه اثبات پیوند برادری پیامبر با امیرالمؤمنین درستی هبوط فرشتگان برای حفاظت از امیرالمؤمنین عدم منافات شأن نزول آیه با مدنی بودن سوره بقره تخصیص مطلقات قرآن براساس سنّت صحیح اختصاصی بودن فضائل امیرالمؤمنین دلالت آیه غار بر مذمّت ابوبکر نتیجه بحث کتاب‌نامه

فهرست مطالب جلدششم

آیه «فَتَلَقّی آدَمُ مِنْ رَبِّهِ کَلِماتٍ» اشاره آیه «فَتَلَقّی آدَمُ مِنْ رَبِّهِ کَلِماتٍ» مناقشات ابن تیمیه پاسخ به مناقشات ابن تیمیه صحّت نقل ابن مغازلی و تعدّد راویان آن بررسی سند روایت ابن مغازلی محمّد بن علی بن خلف عطار حسین اشقر عمرو بن ثابت آیه «وَلَتَعْرِفَنَّهُمْ فی لَحْنِ الْقَوْلِ…» اشاره آیه «وَلَتَعْرِفَنَّهُمْ فی لَحْنِ الْقَوْلِ…» بررسی مناقشات ابن تیمیه به استدلال علاّمه تردید در صحت نقل حدیث و استناد به آن نقد و بررسی دفاع از منافقان و درازگویی بیهوده فضیلت تراشی برای دیگران، با انگیزه کم رنگ ساختن فضایل امیرالمؤمنین آیه «سقایة الحاج» اشاره آیه «سقایة الحاج» بررسی مناقشات مخالفان تردید در صحّت نقل نقد و بررسی مناقشات نقل روایات صحیح از سوی ابن أبی‌حاتم ذکر برخی نصوص روایات تاویل نادرست آیه براساس روایتی مبهم آیه «هُوَ الَّذی أَیَّدَکَ بِنَصْرِهِ وَبِالْمُؤمِنینَ» اشاره آیه «هُوَ الَّذی أَیَّدَکَ بِنَصْرِهِ وَبِالْمُؤمِنینَ» مناقشات ابن تیمیه نقد و بررسی آیه «وَتَعِیَها أُذُنٌ واعِیَةٌ» اشاره آیه «وَتَعِیَها أُذُنٌ واعِیَةٌ» نقد و بررسی آیه «وَالَّذینَ آمَنُوا بِاللّهِ وَرُسُلِهِ أُولئِکَ هُمُ الصِّدِّیقُونَ وَالشُّهَداءُ» اشاره آیه «وَالَّذینَ آمَنُوا بِاللّهِ وَرُسُلِهِ أُولئِکَ هُمُ الصِّدِّیقُونَ وَالشُّهَداءُ» مناقشات مخالفان اشاره ۱. تردید در صحّت حدیث اشاره نقد و بررسی راویان حدیث مواضع نقل حدیث و احادیث مؤیّد آن صحت سند و اعتبار حدیث ۲. تردید در مصداق «صدیقان» آیه «الَّذینَ یُنْفِقُونَ أَمْوالَهُمْ بِاللَّیْلِ وَالنَّهارِ سِرًّا وَعَلانِیَةً» اشاره آیه «الَّذینَ یُنْفِقُونَ أَمْوالَهُمْ بِاللَّیْلِ وَالنَّهارِ سِرًّا وَعَلانِیَةً» برخی از روات مشهور حدیث روایت در تفاسیر مشهور سنی استدلال مرحوم علاّمه حلّی به آیه مناقشه در سند حدیث سایر مناقشات آیه «إِنَّ الَّذینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصّالِحاتِ أُولئِکَ هُمْ خَیْرُ الْبَرِیَّةِ» اشاره آیه «إِنَّ الَّذینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصّالِحاتِ أُولئِکَ هُمْ خَیْرُ الْبَرِیَّةِ» مناقشات درباره استناد به آیه ذکر برخی اسانید و نصوص حدیث آیه «وَاجْعَلْ لی وَزیرًا مِنْ أَهْلی» اشاره آیه «وَاجْعَلْ لی وَزیرًا مِنْ أَهْلی» برخی از نصوص حدیث و بررسی دلالت آن استدلال علاّمه حلّی به آیه مناقشات ابن تیمیه نقد و بررسی آیه «وَالَّذی جاءَ بِالصِّدْقِ وَصَدَّقَ بِهِ…» اشاره آیه «وَالَّذی جاءَ بِالصِّدْقِ وَصَدَّقَ بِهِ…» استدلال عالمان شیعه به آیه مناقشات ابن تیمیه و دنباله روی او احادیث معارض بررسی سندی روایت طبری حمل آیه بر عموم چکیده بحث آیات اشاره «آیه ولایت» آیه «تطهیر» آیه «مباهله» آیه «مودّت» اشاره ۱. آیه «تبلیغ» ۲. آیه «اکمال» ۳. آیه «سأل سائل» تحریف قرآن باب یکم: شیعه و تحریف اشاره سخنی در معنای تحریف اشاره ۱- تحریف در معنا ۲- تحریف در حروف یا حرکات قرآن ۳- تحریف در کلمات قرآن ۴- افزایش و کم شدن آیه یا سوره، با حفظ قرآن منزَل ۵- تحریف به افزایش ۶- تحریف به کاهش فصل یکم: گفتار بزرگان شیعه در نفی تحریف فصل دوم: ادلّه شیعه بر نفی تحریف اشاره دلیل نخست: آیاتی از قرآن کریم اشاره شبهه‌ای بر ادلّه قرآنی نفی تحریف دلیل دوم: روایاتی از پیامبر و ائمه اشاره گروه نخست: روایات عرضه بر کتاب (قرآن) قسم دوم: خطبه غدیر قسم سوم: حدیث ثقلین قسم چهارم: ثواب قرائت سوره‌های قرآن قسم پنجم: رجوع به قرآن و بازپرسی از آن قسم ششم: احادیث نمایانگر تمسک اهل البیت به آیات گوناگون قسم هفتم: احادیثی که قرآن در دست مردم را قرآن نازل شده خوانده‌اند دلیل سوم: سخن عمر بن خطاب: «حسبنا کتاب اللّه» دلیل چهارم: إجماع دلیل پنجم: تواتر قرآن دلیل ششم: اعجاز قرآن دلیل هفتم: نماز امامیه دلیل هشتم: گردآمدن قرآن در زمان پیامبر اکرم دلیل نهم: اهتمام پیامبر و مسلمانان به قرآن فصل سوم: احادیث تحریف در کتب شیعه اشاره تعیین موضوع بحث ۱. برخورد با ضروری دین ۲. ناسازگاری با ظاهر قرآن ۳. موافقت با روایات عامه ۴. نادر بودن این روایات ۵. خبر واحد بودن این روایات پاره‌ای از اخبار تحریف بررسی این اخبار فصل چهارم: شبهاتی پیرامون قرآن بر پایه روایات شیعه اشاره شبهه نخست: تواتر أحادیث تحریف قرآن شبهه دوم: ناسازگاری قرآن امیرالمؤمنین با قرآن کنونی شبهه سوم: قرآن زمان امام مهدی شبهه چهارم: اتفاقات دیگر امتها، در این امت نیز رخ می‌دهد فصل پنجم: بررسی راویان احادیث تحریف در کتب شیعه اشاره ۱. نقل روایت، به معنای اعتقاد به مضمون آن نیست ۲. نزد شیعه کتابی که همه آن از آغاز تا انجام درست باشد، یافت نمی‌شود ۳. سزاوار نیست اعتقادات صاحب یک کتاب را یک طایفه نسبت داد ۴. وجود روایات نادرست در کتب معروف بررسی سخن شیخ صدوق در عدم تحریف نام بردن از برخی بزرگان موافق با صدوق محدثان و اخبار تحریف بررسی گروه یکم ۱. شیخ صدوق فرازهایی از سخنان وی در اعتقادات ۲. شیخ طوسی نفی تحریف با وجود نقل روایت آن ۳. فیض کاشانی نفی تحریف، با وجود نقل روایت تحریف ۴. شیخ حر عاملی ۵. علاّمه مجلسی بررسی گروه دوم ۱. سخن قمی در مقدمه تفسیرش ۲. سید نعمت اللّه جزائری و بررسی دیدگاهش ۳. شیخ نراقی و بررسی دیدگاهش ۴. سید شبّر و بررسی دیدگاهش ۵. شیخ محمّد صالح مازندرانی و بررسی دیدگاهش خرده‌گیری بر سخن وی ۶. بررسی دیدگاه شیخ میرزا حسین نوری بررسی گروه سوم سزاوار نبودن نسبت پذیرش دیدگاه تحریف به محدثان ۱. عیاشی [متوفای ۳۲۰] ۲. صفار [متوفای ۲۹۰] ۳. کشی [متوفای قرن چهارم] ۴. نعمانی [از علمای قرن چهارم] ۵. ابو منصور طبرسی [متوفای ۵۴۸] ۶. سید هاشم بحرانی [متوفای ۱۱۰۷] تحقیقی پیرامون دیدگاه کلینی ۱. شرح حال کلینی و بررسی جایگاه کتاب وی ۲. آیا کلینی اخبار تحریف را پذیرفته است؟ ۳. سزاوار بودن نسبت دیدگاه عدم تحریف به کلینی خاتمه باب یکم باب دوم: اهل سنت و تحریف اشاره فصل یکم: احادیث تحریف در کتب اهل سنت اشاره افزایش یافتگی قرآن جابجایی واژگان قرآن احادیث نقصان قرآن نمونه‌های قسم نخست: ۱. احادیثی پیرامون نقصان سوره أحزاب ۲. احادیثی پیرامون نقصان سوره توبه۱۲. سیوطی روایت می‌کند: ۳. سوره‌ای که در تعداد آیات و تندی شبیه سوره توبه بود ۴. سوره‌ای همانند یکی از مسبحات ۵. پیرامون دو سوره خلع و حفد نمونه‌های قسم دوم: ۱- آیه «رجم» ۲- آیه «رغبة» ۳- آیه «لو کان لابن آدم وادیان» ۴- آیه جهاد ۵- آیه متعه ۶- آیه «صلوات بر پیامبر» ۷- آیه شهادت ۸- آیه ولایت نبیّ أکرم ۹. آیه «رضاعة الکبیر عشراً» احادیث چگونگی گرد آوری قرآن شبهات برخاسته از این احادیث اشاره شبهه یکم: گرد آوری قرآن پس از رحلت پیامبر شبهه دوم: گرد آوری قرآن پس از کشته شدن حافظان قرآن شبهه سوم: گرد آوری قرآن از روی جریده‌های نخل و مانند آن و سینه مردان شبهه چهارم: سوزاندن قرآنها به فرمان عثمان سخنان صحابه و تابعان در حذف، دگرگونی، و خطا در قرآن فصل دوم: راویان احادیث تحریف اهل سنت اشاره کسانی که رواست به آنان دیدگاه تحریف را نسبت داد ۱. مالک بن أنس ۲. احمد بن حنبل ۳. محمّد بن اسماعیل بخاری ۴. مسلم بن حجّاج نیشابوری ۵. أبو عیسی ترمذی ۶. احمد بن شعیب نسائی ۷. ابن ماجه قزوینیابن ماجه می‌گوید: ۸. حاکم نیشابوری ۹. ابو جعفر طبری ۱۰. ضیاء مقدسی فصل سوم: دیدگاه اهل سنت پیرامون تحریف و احادیث آن اشاره مبنای عالمان شیعه در برابر این روایات روش و رفتار أهل سنت در برابر این‌گونه أحادیث ۱. احادیث تحریف را روایت کرده، اما دیدگاهشان آشکار نیست ۲. دسته‌ای احادیث را روایت کرده و به دیدگاه تحریف گرویده‌اند تصریح به روی دادن تحریف ۳. ردّ یا تأویل روایات تحریف از سوی گروهی دیگر ۴. نپذیرفتن أحادیث اشتباه در قرآن تأویل أحادیث خطا در قرآن أحادیث گرد آوری قرآن، میان ردّ و تأویل مراحل جمع‌آوری قرآن دفع شبهات اشاره روایات درباره مرحله نخست روایات پیرامون مرحله دوم روایات پیرامون مرحله سوم ردّ أحادیث نقصان قرآن تأویل أحادیث نقصان قرآن ۱ - حمل روایات بر تفسیر قرآن ۲ - حمل بر سُنّت ۳ - حمل بر حدیث قدسی ۴ - حمل بر دعاء فصل چهارم: نقد و بررسی اشاره ۱ - آثار و روایات درباره خطای قرآن دلیل کسانی که این آثار را نپذیرفته‌اند راه تأویل روایات دال بر نقصان و تحریف مناقشه در این تأویل تأویل «لحن» و «خطأ» و پاسخش شرح حال عکرمه بنده ابن‌عباس چکیده سخن ۲ - پیرامون أحادیث گرد آوری قرآن روی برگردانی قوم از امیرالمؤمنین در گرد آوری قرآن محدود کردن گردآورندگان قرآن در زمان پیامبر، در شماری معین! سخنی پیرامون أنس بن مالک رویگردانی از أحادیث گرد آوری قرآن در زمان أبو بکر و عمر رویگردانی از أحادیث پذیرش آیه با دو شاهد پیرامون آنچه عثمان انجام داد آنچه میان عثمان و ابن مسعود روی داده است إضطراب روایات اهل سنت از ابن مسعود درباره زید سخنی پیرامون زید بن ثابت چکیده سخن ۳ - پیرامون أحادیث نقصان قرآن ۱. این نسخ یا عقلاً محال است یا شرعاً ممنوع ۲. دلیلی بر منسوخ بودن این آیات نیست ناممکن بودن حمل این روایات بر نسخ تلاوت دیدگاه نسخ تلاوت، همان دیدگاه تحریف است إضطراب روایات نقل شده از ابن مسعود درباره معوّذتان درباره دو سوره «حفد» و «خلع» رویداد ابن شنبوذ سخنی ضروری چکیده سخن کتاب‌نامه فهرست مطالب جلد ششم جلد هفتم ادلّه امامت امیرالمؤمنین علیه السلام در سنت اشاره سرفصل‌هاى ادله امامت امیرالمؤمنين در سنّت نبوى 1. ارائه شواهدى از سنّت که ناظر به مراحل خلقت آن حضرت است 2. بررسى ابعاد وجودى حضرت اميرالمؤمنين 3. بررسى فضائل اميرالمؤمنين مرتبط با رسالت پيامبر اكرم 4. بررسى ادلّه نص در امامت و خلافت بلافصل ايشان 5. طرح و بررسى روايات قطعى الصدور و متفق عليه ميان فريقين (شيعه و اهل سنت) بررسى نصوص قطعى الصدور حديث غدير اشاره چالش‌هاى صحابه در نقل حديث غدير حديث غدير با سندهاى بسيار تواتر حديث غدير راويان حديث غدير اشاره راويان حديث غدير از صحابه راويان حديث غدير از تابعان راويان حديث غدير در قرن دوم راويان حديث غدير در قرن سوم راويان حديث غدير در قرن چهارم راويان حديث غدير در قرن پنجم راويان حديث غدير در قرن ششم راويان حديث غدير در قرن هفتم راويان حديث غدير در قرن هشتم راويان حديث غدير در قرن نهم راويان حديث غدير در قرن دهم و يازدهم متن حديث غدير اشاره روايت يكم: به نقل از عمرو بن دينار جمحى روايت دوم: به نقل از محمد بن مسلم زهرى روايت سوم: نقل ديگرى از زهرى روايت چهارم: به نقل از عبدالرحمان بن قاسم بن محمد بن أبى‌بكر روايت پنجم: به نقل از إدريس بن يزيد أودى روايت ششم: به نقل از بكر بن سوادة بن ثمامه روايت هفتم: از عبداللّه بن أبى‌نجيح يسار روايت هشتم: نقل ديگرى از ماجراى سعد بن ابى‌وقاص روايت نهم: نقلى ديگر از سعد بن ابى‌وقاص روايت دهم: به نقل از ابوزكريا عنبرى روايت يازدهم: به نقل از مغيرة بن مقسم ضبى روايت دوازدهم: به نقل از ابوعبدالرحيم كندى روايت سيزدهم: به نقل از حسين بن محمد بن بهرام روايت چهاردهم: به نقل از سعيد بن وهب و زيد بن يثيع روايت پانزدهم: به نقل از محمد بن جعفر غندر روايت شانزدهم: به نقل از ربيع ابن ابى‌صالح اسلمى روايت هفدهم: به نقل از ابوسلمان روايت هجدهم: به نقل از ابوطفيل روايت نوزدهم: به نقل از زرّ بن حبيش روايت بيستم: به نقل از حسن بن حكم نخعى كوفى روايت بيست و يكم: به نقل از رباح بن حارث روايت بيست و دوم: نقل ديگرى از رباح بن حارث روايت بيست و سوم: به نقل از ابورميله روايت بيست و چهارم: به نقل از عايشه دختر سعد بن ابى‌وقاص روايت بيست و پنجم: به نقل از سلمة بن كهيل روايت بيست و ششم: به نقل از نوح بن قيس حدانى روايت بيست و هفتم: به نقل از نعيم بن حكيم مدائنى روايت بيست و هشتم: به نقل از مسعر بن كدام كوفى روايت بيست و نهم: به نقل از عبداللّه بن شوذب بلخى روايت سيم: به نقل از معمر بن راشد روايت سى و يكم: به نقل از أبوسعد إسماعيل بن على بن حسين سمان رازى روايت سى و دوم: نقل ديگرى از أبوسعد إسماعيل بن على بن حسين سمان رازى روايت سى و سوم: به نقل از سعيد بن جبير روايت سى و چهارم: به نقل از أبوعبيد قاسم بن سلام هروى روايت سى و پنجم: به نقل از رفاعة بن اياس ضبى روايت سى و ششم: روايتى ديگر از رفاعة بن اياس ضبى روايت سى و هفتم: از سلمة بن كهيل روايت سى و هشتم: به نقل از محمد بن عمر بن على عليه السلام روايت سى و نهم: نقل ديگرى از طحاوى روايت چهلم: حديثى ديگر از طحاوى به نقل از عبدالرحمان بن ابى‌ليلى روايت چهل و يكم: به نقل از ابوبكر احمد بن جعفر قطيعى روايت چهل و دوم: به نقل از مجاهد روايت چهل و سوم: به نقل از ابوسعيد خدرى روايت چهل و چهارم: عبارت ابومنصور ثعالبى در بيان شب غدير روايت چهل و پنجم: عبارت زمخشرى در بيان شب غدير روايت چهل و ششم: نامه عمرو بن عاص به معاويه روايت چهل و هفتم: به نقل از جابر بن عبداللّه انصارى روايت چهل و هشتم: به نقل از عمر بن عبدالعزيز روايت چهل و نهم: به نقل از براء بن عازب روايت پنجاهم: به نقل از زيد بن ارقم روايت پنجاه و يكم: به نقل از ابن حجر مكى در كتاب المنح المكية روايت پنجاه و دوم: نقل ديگرى از ابن حجر مكى در كتاب الصواعق المحرقه روايت پنجاه و سوم: از أحمد بن على بن عبدالقادر مقريزى روايت پنجاه و چهارم: به نقل از أحمد بن فضل بن محمد باكثير مكى شافعى روايت پنجاه و پنجم: نقل ديگرى از باكثير مكى روايت پنجاه و ششم: نقل ديگرى از باكثير مكى روايت پنجاه و هفتم: به نقل از محمد بن على صبان مصرى روايت پنجاه و هشتم: از شمس‌الدين بن جزرى در كتاب اسنى المطالب دلالت حديث غدير اشاره چند نمونه تاريخى بررسى عبارت «من كنت مولاه فعلي مولاه» معناى واژه «مولا» احتجاج اميرالمؤمنين به حديث غدير نخست: مناشده اميرالمؤمنين در رحبه دوم: مناشده اميرالمؤمنين در كوفه سوم: مناشده اميرالمؤمنين در روز شورا مقام نخست: واكاوى دلالت مقام دوم: بررسى شأن تبيين‌گرى فقرات مذكور آيات نازل شده در غدير اشاره مائده، آخرين سوره نازل شده بررسى سند روايت على بن سعيد رملى ضمرة بن ربيع عبداللّه بن شوذب بلخى بصرى مطر وراق شهر بن حوشب جمع‌بندى سند حديث غدير اشاره تواتر حديث غدير شبهات حديث غدير اشاره پاسخ از شبهه دوم پاسخ دوم: مغالطه در كيفيت بررسى احكام لفظى مشترك دو واژه مرادف مقام نخست: بررسى استدلال فخر رازى در كتاب نهاية العقول مقام دوم: بررسى سخنان عالمان نحو در كيفيت اين همانى معنايى ميان دو واژه مرادف ممنوعيت استعمال وزن مفعل به معناى افعل تفضيل حديث يوم الدار اشاره ناقلان حديث يوم الدار اشاره ناقلان حديث يوم الدار از طبقه صحابه ناقلان حديث يوم الدار از ميان عالمان اهل سنت متن حديث يوم الدار اشاره حديث يكم: به نقل از محمد بن اسحاق [م 150] حديث دوم: به نقل از ابوجعفر اسكافى ]م 220] حديث سوم: به نقل از بزار [م 292] حديث چهارم: به نقل از احمد بن حنبل [م 241] اشاره حديث يكم: حديث دوم: حديث پنجم: به نقل از محمد بن جرير طبرى [م 310] حديث ششم: به نقل از ابن ابى‌حاتم [م 326] حديث هفتم: به نقل از ابن مردويه [م 410] حديث هشتم: به نقل از ابن جوزى [م 597] حديث نهم: به نقل از ابن كثير دمشقى [م 774] بررسى اعتبار حديث اشاره بررسى اعتبار راويان اشاره 1- بررسى سند روايت احمد بن حنبل اشاره اسود بن عامر شريك بن عبداللّه نخعى سليمان اعمش منهال بن عمرو عباد بن عبداللّه اسدى 2- سند روايت ابن اسحاق اشاره محمد بن اسحاق ابومريم عبدالغفار بن قاسم منهال بن عمرو عبداللّه بن حارث بن نوفل دلالت حديث انذار اشاره 1- خلافت و ولايت 2- وزارت 3 - وراثت 4- اطاعت مطلق، برابر با عصمت اشكالاتى بر حديث يوم الدار اشاره اشكال نخست: اشكال دوم: اشكال سندى به حديث يوم الدار مناقشه ابن تيميه در دلالت حديث اختصاص خلافت اميرالمؤمنين به بنى‌هاشم اين حديث نسخ شده است! تحريفات و تصرفات اشاره 1- حذف جريانات تاريخى اشاره تحريف از سوى ابوالحسن ندوى تحريف از سوى محمد حسين هيكل 2- حذف و يا جايگزينى برخى واژگان 3- حذف برخى عبارات كليدى كتابنامه جلد هشتم حدیث ثقلين اشاره رابطه حديث ثقلين و وحدت اسلامى متن حديث ثقلين اشاره 1- روايت به نقل از احمد بن حنبل 2- روايت به نقل از مسلم نيشابورى 3- روايت به نقل از ترمذى 4- روايت به نقل از بغوى 5- روايت به نقل از ابن اثير جزرى 6- روايت به نقل از فخررازى 7- روايت به نقل از عزالدين ابن اثير 8- روايت به نقل از ابن منظور و ازهرى 9- روايت به نقل از علاءالدين خازن 10- روايت به نقل از محمد بن سعد 11- روايت به نقل از ابن ابى شيبه 12- روايت به نقل از ابن راهويه و ابن ابى عاصم 13- روايت به نقل از دارمى 14- روايت به نقل از ابن ابى عاصم 15- روايت به نقل از متقى هندى 16- روايت به نقل از ابوبکر بزار 17- روايت به نقل از نسائى و حاكم نيشابورى 18- روايت به نقل از طبرانى 19- روايت به نقل از دارقطنى 20- روايت به نقل از ابن مغازلى 21- روايت به نقل از على بن برهان الدين حلبى شافعى سير تاريخى راويان حديث ثقلين اشاره راويان حديث ثقلين از صحابه راويان حديث ثقلين از تابعان راويان حديث ثقلين در قرن ششم راويان حديث ثقلين در قرن هفتم راويان حديث ثقلين در قرن هشتم راويان حديث ثقلين در قرن نهم بررسى سند حديث ثقلين اشاره عبداللّه بن قدوس بررسى دلالت حديث ثقلين اشاره گستره دلالت حديث قرآن و عترت قرين يكديگر حديث ثقلين، وصيت رسول خدا اطاعت، عصمت، امامت و ولايت اعلميت افضليت بررسى شبهات وارد شده بر حديث ثقلين اشاره آيا ميان سنت و عترت تعارض است؟ بررسى حديث اقتدا به شيخين بررسى روايت «اهتدوا بهدى عمار» و «تمسكوا بعهد ابن ام عبد» روايت «اعلمكم بالحلال والحرام معاذ بن جبل» حديث «خذوا شطر دينكم عن هذه الحميراء» حديث «اصحابي كالنجوم» عبدالرحمان بن عمرو خالد بن معدان وليد بن مسلم ثور بن يزيد ابوعاصم حسين بن على خلال حلوانى يحيى بن سعيد بقيه بن وليد يحيى بن ابى مطاع معاوية بن صالح حمصى حديث منزلت اشاره حديث منزلت راويان حديث منزلت متن هاى مختلف حديث منزلت اشاره 1- روايت به نقل احمد بن حنبل [متوفاى 241] سند نخست: سند دوم: سند سوم: سند چهارم: سند پنجم: 2- روايت به نقل بخارى [متوفاى 256] سند نخست: سند دوم: 3- روايت به نقل مسلم نيشابورى [متوفاى 261] سند نخست: حديث دوم: 4- روايت به نقل ترمذى [متوفاى 279] 5- روايت به نقل ابن ماجه قزوينى [متوفاى 273] 6- روايت به نقل محمد بن سعد [متوفاى 230] 7- روايت به نقل ابن أبى عاصم [متوفاى 287] 8- روايت به نقل نسائى [متوفاى 303] حديث يكم: حديث دوم: حديث سوم: 9- روايت به نقل طبرانى [متوفاى 360] 10- روايت به نقل رزين عبدرى [متوفاى 535] 11- روايت به نقل موفّق خوارزمى [متوفاى 568] 12- روايت به نقل ابن عساكر [متوفاى 573] حديث يكم: حديث دوم: حديث سوم: حديث چهارم: حديث پنجم: حديث ششم: حديث هفتم: حديث هشتم: 13- روايت به نقل محب الدين طبرى [متوفاى 694] حديث يكم: حديث دوم: 14- روايت به نقل ابن كثير دمشقى [متوفاى 774] سند حديث منزلت اشاره اعتراف به صحت حديث كثرت طرق و تواتر حديث اشكال در سند حديث منزلت اشاره 1- عضدالدين إيجى 2- شمس الدين اصفهانى 3- تفتازانى 4- قوشچى 5- شريف جرجانى 6- إسحاق هروى 7- عبدالكريم صدّيقى 8- حسام الدين سهارنپورى 1- انكار صحّت و درستى حديث 2- نفى تواتر حديث 1- تأييد اين حديث با احاديث متواتر ديگر 2- تواتر حديث منزلت نزد شيعه 3- تمسك اهل سنت به خبرهاى واحد در مباحث گوناگون 4- نقض اشكال با حديث «الائمّة من قريش» 5- قطعى بودن حديث هاى صحيح بخارى و مسلم دلالت حديث منزلت اشاره دلالت حديث بر تعميم منزلت ها 1. صحت استثناء دال بر عموم اشاره 1-1. قاضى بيضاوى 1-2. فرغانى عبرى 1-3. كمال الدّين ابن امام كاملية 1-4. جلال الدّين محلّى 1-5. شارح كتاب جلال الدين محلى 1-6. محبّ اللّه بهارى 2. دلالت اسم جنس مضاف به عَلَم بر عموم اشاره 2-1. عضدالدّين ايجى 2-2. عبرى فرغانى 2-3. جلال محلّى 2-4. نظام الدّين نيشابورى 2-5. ابوالبقاء 2-6. ابن نجيم مصرى 2-7. تفتازانى 2-8. نظام الدين خطايى 2-9. تفتازانى 2-10. چلبى 2-11. جامى، شارح كافيه پاره اى از اشكال هاى دهلوى به دلالت حديث 1. اسم جنس مضاف به عَلَم و اشكال دهلوى به آن اشاره 1. جلال محلّى 2. عبدالرحمان بنانى 3. جلال محلّى 4. عبدالعزيز بخارى 5. زين الدين بن نجيم 2. اگر قرينه اى نبود، نهايت امر ثابت شدن اطلاق است نه عموم اشاره اطلاق نيز دال بر عموم است 3. اشكالى ديگر از سوى دهلوى اشاره وجه يكم: وجه دوم: وجه سوم: وجه چهارم: وجه پنجم: وجه ششم: 4. اشكال در اطلاق مناصب مناصب هارون و اميرالمؤمنين اشاره 1. وزارت 2. برادرى 3. يار و ياور 4. شراكت در امر 5. امامت و خلافت اشاره بررسى خلافت هارون در كتاب هاى تاريخى اشاره ميرخواند شاه بدرالدين عينى ابوالفتح شهرستانى چند نكته قابل استفاده از سخن شهرستانى تصريح پيشوايان اهل سنت در امامت هارون و فرزندانش اميرالمؤمنين چهارمين خليفه پس از آدم، داوود و هارون دلالت واژگان موجود در حديث بر امامت و خلافت اميرالمؤمنين اشاره الف - فرمايش پيامبر خدا: «لا ينبغي أنْ أذهب إلاّ وأنت خليفتي» ب - فرمايش ديگر پيامبر خدا: «أنت خليفتي في كلّ مؤمن من بعدي» اشاره بررسى اعتبار اين حديث محمّد بن مثنّى ج - فرمايشى ديگر از پيامبر خدا: «وأنت خليفتي» د - سخن پيامبر اكرم كه فرمود: «خلّفتك أنْ تكون خليفتي» ه- - معاويه و استفاده امامت از حديث و - سخن اروى دختر حارث با معاويه اشاره فخر رازى و نتيجه گيرى نادرست پاسخ نيشابورى به رازى ز - اميرالمؤمنين فرمود: «اى پسر مادر، اين مردم...» اشاره انتساب كتاب «الإمامة و السياسة» به ابن قتيبه اعتراف برخى عالمان اهل سنت در دلالت حديث بر امامت و خلافت دهلوى: رشيد دهلوى: 6- اصلاح گرى 7- اعلميت اشاره دلالت حديث بر اعلميت از زبان معاويه روايت يكم: به نقل از ابن عساكر اشاره 1-1 1-2 روايت دوم: به نقل از ابن مغازلى روايت سوم: به نقل از ابن حجر مكّى روايت چهارم: به نقل از سمهودى روايت پنجم: به نقل از حموينى 8- افضليت اشاره ولى اللّه دهلوى قاضى عياض شعبه بن حجّاج قاضى عبدالجبار محمّد بن اسماعيل امير تصريح نظام الدين لكهنوى 9- عصمت 10- وصايت 11- واجب الإطاعه بودن اشاره ثبوت خلافت همسان با وجوب اطاعت نبوت پيامبر قبل از بعثت و تصرفات ايشان پس از بعثت نكاتى پيرامون واجب الإطاعه بودن آن حضرت 12- سكونت در مسجد اشاره 1- حديث: «اى على، در مسجد براى تو حلال است آنچه براى من حلال است...» 2- حديث «خداوند به موسى وحى فرستاد كه مسجدى پاك برگزيند...» چكيده دلالت حديث منزلت بررسى چند شبهه پيرامون حديث اشاره 1- نفى عموم منزلت 2- اختصاص خلافت به زمان حيات حضرت موسى اشاره جواب اين اشكال حديث منزلت در غير از جنگ تبوك 1- حديث منزلت در روز مؤاخاة (پيمان برادرى) 2- حديث منزلت هنگام ولادت حسنين 3- حديث منزلت روز جنگ خيبر 4- حديث منزلت هنگام سدّ الأبواب (بستن تمامى درها به مسجد پيامبر) 5- نهى از خوابيدن در مسجد 6- حديث منزلت در حال تكيه دادن به اميرالمؤمنين 7- حديث منزلت در منزل امّ سلمه 8- حديث منزلت در روز غدير تأييدى از سوى دهلوى 3- انكار دلالت حديث بر امامت اشاره 3-2. نفى عموميت روايت اشاره 3-1-1. اختصاص روايت به زمانى خاص 3-1-2. اختصاص دلالت به خاندان پيامبر 3-1-3. اختصاص به شهر مدينه 3-2. پاسخ اعور واسطى به اين حديث اشاره نگاهى به گفته هاى اعور و پاسخ به آنها تناقض گويى هاى اعور افترا زدن اعور بر حضرت هارون 3-3. سخن ابن تيميه در اشكال به اين حديث اشاره بررسى گفته هاى ابن تيميه و پاسخ به آن ها بررسى گريه حضرت اميرالمؤمنين نسبت دروغ به دو صحيح 3-4. وجوب اطاعت نتيجه نبوت است نه خلافت 3-5. استثناء در اين روايت منقطع است جعل، تحريف و دستبرد در حديث جعل حديث منزلت براى شيخين (ابوبكر و عمر) نقض سخنان دهلوى پيرامون حديث منزلت تحريفى ديگر از سوى دهلوى تحريف حديث در به كار بردن «قارون» به جاى «هارون» كتاب نامه