دانستنی های غدیر
دانستنى هاى عيد غدير[۱]
غدیر واقعه اى فراموش نشدى و ماندگار در تاريخ است. ما از واقعه غدير و فضيلت و اهمیت بزرگداشت آن آگاهيم، ولى توجه به روايات اهل بیت علیهم السلام، تأثير بسزايى در بهتر برگزار كردن اين عيد عظيم و احياء آن دارد. در اينجا قطعه هايى از كلمات نورانى معصومین علیهم السلام در ارزش، اهميت و بزرگداشت عيد غدير را مى آوريم:
۱. برترين عيد امت
امام صادق علیه السلام از پدران بزرگوارش عليهم السلام نقل مى كند كه پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود:
برترين عيد امت من عيد غدير خم است. روزى كه خداوند تعالى دستور داد تا برادرم على بن ابى طالب عليه السلام را به عنوان پرچم براى امت نصب كنم، تا پس از من به واسطه او هدایت شوند.
روزى كه خدا دين را كامل و نعمتش را بر امت من تمام و اسلام را به عنوان دين آنها پسنديد.[۲]
۲. ارزش شناخت غدير
حضرت ثامن الحجج على بن موسى الرضا عليه السلام فرمود: به خدا سوگند اگر مردم به فضيلت اين روز شناخت صحيح و كامل داشتند، فرشتگان روزى ده مرتبه با آنان دست مى دادند.[۳]
۳. غدير، عيد پيامبران عليهم السلام
امام صادق علیه السلام ضمن حديثى فرمود: عيد غدير بزرگ ترين عيد خداست. خدا هيچ پيامبرى را مبعوث نكرده مگر آنكه اين روز را عيد قرار داده و احترام آن را نگه داشته است.
نام اين روز در آسمان «عهد معهود» و در زمين «روز پيمان گرفته شده و جمع مشهود» است.[۴]
4. فضائل بى شمار غدير
حضرت ثامن الحجج عليه السلام فرمود: اگر از طولانى شدن كلام كراهت نداشتم، از فضيلت اين روز و عطاى الهى براى كسانى كه معرفت به آن دارند، آن قدر بيان مى كردم كه به شمارش در نيايد.[۵]
۵. معرفى امير غدير در آسمان ها
پيامبر گرامى اسلام صلى الله عليه و آله فرمود: مردم! سوگند به خدايى كه مرا به پيامبرى مبعوث كرد و بر همه برگزيد، من على عليه السلام را به عنوان پرچم هدايت بر امتم در زمين نصب نكردم مگر آنكه خداى تعالى او را در آسمان معرفى كرد و ولايتش را بر فرشتگان واجب نمود.[۶]
۶. چشم روشنى به عيد غدير
در دعاى عيد غدير به روايت شيخ مفيد مى گوييم: بار الها! همانگونه كه اين روز را بزرگترين عيد خويش قرار داده اى، آن را در آسمان «عهد بسته شده» و در زمين «پيمان گرفته شده» و «اجتماع مورد سؤال» ناميدى.
بر محمد و خاندان او درود فرست، و چشم ما را به آن روشن نما، و ما را به آن سامان بخش، و ما را از سپاسگزاران بر نعمت هايت قرار ده. اى مهربانترين مهربانان.[۷]
۷. شهرت آسمانى عيد غدير
حضرت ثامن الحجج از پدرش، از جد بزرگوارش عليهم السلام نقل فرمود كه: روز غدير در آسمان مشهورتر است تا زمين![۸]
۸. آزادى از آتش با زيارت غدير
حضرت ثامن الحجج عليه السلام فرمود: هر جا باشى روز غدير خود را به مرقد اميرمؤمنان عليه السلام برسان، كه خداوند براى هر مرد و زن با ایمان و مسلمان گناه شصت سال را مى آمرزد، و دو برابر آنچه در ماه مبارک رمضان، شب قدير و شب عيد فطر از آتش آزاد كرده در عيد غدير آزاد مى كند.[۹]
۹. بيزارى از ستمگران در روز عيد غدير
راوى از امام صادق علیه السلام پرسيد: فدايت شوم! در روز عيد غدير چه بايد كرد؟ حضرت فرمود: روزه بگير، زياد صلوات بفرست و از ستمگران و منكران حق اهل بيت عليهم السلام بيزارى بجو.
پيامبران عليهم السلام به جانشينان خويش دستور مى دادند كه روز نصب جانشين آنها را عيد بگيرند.[۱۰]
۱۰. صد حج و عمره مقبول
امام صادق عليه السلام در ضمن حديثى فرمود: روزه عيد غدير در هر سال نزد خداى عزوجل برابر با صد حج و صد عمره پذيرفته شده است.[۱۱]
۱۱. عيد گرفتن روز عيد غدير
امام صادق علیه السلام در ضمن حديثى فرمود: پیامبر صلی الله علیه و آله به امیرالمؤمنین علیه السلام سفارش فرمود اين روز را عيد قرار دهد. چنانكه پيامبران عليهم السلام به جانشينان خود سفارش مى كردند كه اين روز را عيد بگيرند.[۱۲]
۱۲. خشم ابليس از غدير
امام صادق عليه السلام به نقل از امام باقر علیه السلام فرمود: دشمن خدا ابلیس چهار مرتبه (از فرط ناراحتى) ناله و فرياد كرد: روزى كه لعن (و از درگاه الهى رانده) شد، و روزى كه به زمين فرستاده شد، و روز مبعث كه پيامبر صلى الله عليه و آله برانگيخته شد، و روز غدير (كه اميرمؤمنان عليه السلام بر خلافت نصب شد).[۱۳]
۱۳. شيون شياطين در روز عيد غدير
امام باقر عليه السلام در ضمن روايتى فرمود: هنگامى كه پيامبر صلى الله عليه و آله دست اميرمؤمنان عليه السلام را در غدير گرفت و فرمود:
من كنت مولاه فعلى عليه السلام مولاه، شياطين (از فرط ناراحتى) بر سر خود خاک مى ريختند. شيطان از آنها پرسيد: چرا چنين مى كنيد؟!
گفتند: اين مرد پيمانى از مردم گرفت كه تا قيامت كسى آن را نخواهد شكست! شيطان، آنها را دلدارى داده و گفت: اطرافيان پيامبران به من قولى داده اند. آنها هرگز خلاف وعده نمى كنند![۱۴]
۱۴. پاداش ويژه عيد غدير
حضرت ثامن الحجج از پدران بزرگوارش از امير مؤمنان عليهم السلام در مورد روز غدير نقل كرده كه فرمود: بر خانواده خويش توسعه دهيد. به برادران دينى احسان نماييد.
شكر خدا را به آنچه به شما ارزانى داشته به جا آوريد. گرد يكديگر جمع شويد تا خداوند امور پراكنده شما را سامان بخشد. به يكديگر نيكى كنيد تا خداوند بين شما انس و الفت بر قرار سازد.
از نعمت الهى كه به شما عنايت كرده يكديگر را بهرهمند سازيد، چنانكه خداوند شما را پاداشى چند برابر از اعياد قبل و بعد - (كه اين پاداش عظيم) جز در چنين روزى (به شما نرسد) - عطا مى نمايد.[۱۵]
۱۵. عيد غدير در قيامت
امام صادق علیه السلام فرمود: چون قیامت بر پا شود، چهار روز را - مانند عروسى كه به سرا پرده اش برده مى شود - نزد خدا مى برند: روز فطر، روز قربان، روز جمعه و روز غدير خم.
و غدير خم بين آن سه روز مانند ماه است بين ستارگان.[۱۶]
۱۶. سپاسگزارى بر معرفت روز غدير
امام صادق عليه السلام فرمود: هجدهم ذى الحجه بزرگترين عيد خداست؛ خورشيد بر روزى برتر آن نتابيد.
و آن روزى است كه خدا دينش را بر خلائق كامل و نعمتش را بر آنان تمام گردانيد و اسلام را به عنوان دين آنها پسنديد.
خدا هيچ پيامبرى را مبعوث نكرده مگر آنكه جانشين خويش را در چنين روزى نصب نموده است.
پس شيعيان ما بايستى به ياد خدا (و شكرگزار او) باشند، كه بر آنان منت نهاد و معرفت چنين روزى را به آنها اختصاص داد، چرا كه بقيه مردم از آن بى بهره اند.[۱۷]
۱۷. پاداش هشتاد ماه عبادت در روز عيد غدير
سید بن طاووس فرموده: شیخ صدوق، شیخ مفید و شیخ طوسی هر سه با سند از امام صادق عليه السلام نقل كرده اند كه حضرت فرمود:
عمل (كار نيک و عبادت) روز غدير - هجدهم ذى الحجه - برابر با عبادت هشتاد ماه است.[۱۸]
۱۸. عيد غدير و پيامبران عليهم السلام
امام صادق عليه السلام فرمود: غدير روزى است كه خدا توبه آدم علیه السلام را پذيرفت، و او به شكرانه اش آن روز را روزه گرفت.
غدير روزى است كه خدا حضرت ابراهیم علیه السلام را از آتش نجات داد، و او به شكرانه اش آن روز را روزه گرفت.
و بنا بر نقلى: غدير، روزى است كه حضرت موسی علیه السلام هارون علیه السلام را به عنوان پرچم هدايت نصب كرد، و او به شكرانه اش آن روز را روزه گرفت.
غدير روزى است كه پيامبر صلى الله عليه و آله على عليه السلام را به عنوان پرچم براى امت بر افراشت و فضيلت و جانشينى او را آشكار ساخت، و امير مؤمنان عليه السلام به شكرانه اش آن روز را روزه گرفت.[۱۹]
۱۹. روزه عيد غدير، برتر از روزه روزگار
حضرت ثامن الحجج از پدران بزرگوارش از امير مؤمنان عليهم السلام نقل كرده كه فرمود:
خدا مردم را به روزه اين روز دعوت كرده، و پاداش عظيمى براى آن قرار داده؛ به نحوى كه اگر براى بنده اى ممكن بود از اول دنيا تا انقراض آن روزها روزه بگيرد و شب ها نماز بگزارد، پاداش آن به روزه با اخلاص عيد غدير نمى رسيد![۲۰]
۲۰. جايگزين روزه غدير
حضرت ثامن الحجج از پدران بزرگوارش از اميرالمؤمنين عليهم السلام نقل كرده كه فرمود: هر كس (روز عيد غدير) نياز برادر دينى اش را - قبل از اظهار و در خواست او - برآورده سازد و با ميل و رغبت به او احسان و نيكى نمايد، پاداش روزه روز عيد غدير و شب زنده دارى شب آن را خواهد داشت.[۲۱]
۲۱. فرجام نيک با افطارى دادن در عيد غدير
حضرت ثامن الحجج از پدران بزرگوارش از اميرالمؤمنين عليهم السلام نقل كرده كه فرمود:
هر كس شب آن (شام عيد غدير) مؤمنى را افطارى دهد، مانند آن است كه ده (فئام) را افطارى داده است. كسى پرسيد: يا اميرالمؤمنين، «فئام» يعنى چه؟
حضرت فرمود: فئام يعنى صد هزار پيامبر و صديق و شهيد (يعنى افطارى يک نفر، پاداش افطار يک ميليون پيامبر و صديق و شهيد را دارد).
پس اگر كسى گروهى از زنان و مردان با ايمان را افطارى دهد، چه پاداشى دارد؟! من ضامنم كه خداى تعالى او را از كفر و فقر امان دهد.[۲۲]
۲۲. مخالفت با مخالفان غدير
امام صادق عليه السلام در ضمن آداب روز عيد غدير فرمود: پس از آنكه مشغول خوردن و آشاميدن گردد و برادران دينى را نيز اطعام نمايد، اظهار سرور و شادى كند و به برادران مؤمن نيكى و احسان بسيار كرده و نيازهاى آنان را برآورد، به قصد تعظيم و احترام عيد غدير و براى مخالفت با كسانى كه در غدير اظهار غم و اندوه مى كنند، خدا غم و اندوه آنان را مضاعف فرمايد.[۲۳]
۲۳. نفرين بر منكران روز قيامت و غدير
امام صادق عليه السلام درباره دعاى روز غدير فرمود: اين دعا را روز غدير و شب آن بسيار بگو. ترجمه: خداوندا! از رحمت خود دور نما منكران و پيمان شكنان را تغييردهندگان فرمان تو را و تكذيب كنندگان را، كه منكر روز قيامت هستند، از گذشتگان و آيندگان.[۲۴]
۲۴. قرض كردن براى كمک به نيازمندان در روز عيد غدير
حضرت ثامن الحجج از پدران بزرگوارش از اميرالمؤمنين عليهم السلام نقل كرده كه فرمود: من ضامنم كه هر كس روز عيد غدير قرض بگيرد و به برادران دينى كمک نمايد، اگر زنده بماند خدا قرضش را ادا كند، و اگر بميرد از دوشش بردارد (يعنى خدا كارى كند كه بدهى او پرداخت شود).[۲۵]
۲۵. خير دنيا و آخرت با نيكى در روز غدير
حضرت ثامن الحجج از پدران بزرگوارش از امير مؤمنان عليهم السلام نقل كرده است كه فرمود:
نيكى كردن در روز عيد غدير باعث زياد شدن ثروت و طولانى شدن عمر است و مهربانى كردن به همديگر است، و رحمت و رأفت خدا را به انسان جلب مى كند.[۲۶]
۲۶. تغيير چهره زندگى در روز عيد غدير
فياض طوسى نقل كرده است: روز غدير محضر مبارک حضرت ثامن الحجج على بن موسى الرضا عليه السلام رسيدم.
حضرت جمعى از خواص را براى افطار نگه داشته بود، و براى خانواده آنها غذا و انواع هديه و صله، لباس، انگشتر و كفش فرستاده بود. سر و وضع همه اطرافيان (به دستور حضرت) عوض شده بود و اسباب و آلات منزل تغيير كرده بود (همه با لباس نو و فاخر و جديد بودند). حضرت براى آنها فضيلت غدير را بيان مى فرمود.[۲۷]
۲۷. حضور در غدير با نماز غدير
ابوهارون عبدى مى گويد: روز هجدهم ذى الحجه محضر مبارک امام صادق عليه السلام شرفياب شدم. حضرت فرمود:
هر كس در اين روز دو ركعت نماز بگذارد مانند كسى است كه در غدير حضور داشته و با پيامبرصلى الله عليه وآله بر ولايت پيمان بسته باشد، و در درجه كسانى باشد كه صادقانه در موالات مولا در آن روز خدا و پيامبر صلى الله عليه و آله را تصديق كردند، و مانند كسى است كه حضور پيامبر صلى الله عليه و آله، اميرمؤمنان، امام حسن وامام حسين عليهم السلام را درک كرده است.
و بنا بر نقلى در ركاب آنان شهيد شده باشد، و مانند نجبا و نقبايى كه زير پرچم قائم آل محمد عليه السلام و در خيمه آن حضرت باشند.[۲۸]
۲۸. پاداش خرج كردن در عيد غدير
امام صادقعليه السلام فرمود: يك درهم خرج كردن در روز غدير برابر است با نهصد هزار درهم - و بنا بر نقلى يك ميليون درهم - در بقيه اوقات است.××× 2 المزار )مفيد( : 95 - 90. تهذيب: ج 3 ص 147 - 143. المزار )ابنمشهدى( : 291 - 286. اقبال: ج 2 ص 289 - 282 )چاپ سنگى: ص 481 - 476) . مصباح الزائر: ص 167. العدد القويه: ص 167 166. المصباح )كفعمى( : ص 681 412 . البلد الامين: ص 263 261 259 166 165. بحار: ج 95 ص 321 307 302. وسائل: ج 3 ص 238 و ج 8 ص 90 89. مستدرك الوسائل: ج 6 ص 275 274 )با قدرى اختلاف و زياده و نقصان( . ×××
29. دعاى مستجاب بعد از غدير
امام صادقعليه السلام فرمود: هر كس در روز عيد غدير نيم ساعت قبل از ظهر به قصد شكرگزارى خداوند دو ركعت نماز بگذارد؛ كه در هر ركعت بعد از حمد هر يك از توحيد و آيةالكرسى و قدر را ده مرتبه بخواند، نزد خدا برابر صدهزار حج و صدهزار عمره است، و هر حاجتى از حوائج دنيا و آخرت را از خدا درخواست كند - هر چه باشد - به آسانى و با عافيت به او عنايت نمايد. و بنابر نقلى: اگر نماز و دعا از او فوت شد، قضاى آن را به جاى آورد.××× 3 همان. ×××
30. اطعام اوليا با افطارى دادن در عيد غدير
امام صادقعليه السلام فرمود: هر كس مؤمنى را در عيد غدير افطارى دهد، پاداش اطعام يك ميليون نفر را دارد، و پاداش كسى را دارد كه همين عدد پيامبرانعليهم السلام و شهيدان و صديقان و صالحان را در حرم خداوند هنگام گرسنگى و سختى اطعام كرده و سيراب نموده باشد.××× 1 همان. ×××
31. عيد غدير، گرامىترين روز سال
امام جعفر بن الصادقعليه السلام در ضمن حديثى در مورد عظمت روز غدير چنين فرمود: شايد فكر كنى كه خدا روزى محترمتر از عيد غدير دارد؟! نه به خدا، نه به خدا، نه به خدا.××× 2 همان. ×××
32. طلب آمرزش جبرئيل براى شيعيان در روز غدير
حضرت ثامنالائمهعليه السلام فرمود: غدير روزى است كه جبرئيل به امر خدا كرسى كرامت الهى را در برابر بيتالمعمور نصب كرده و بر آن بالا مىرود. فرشتگان همه آسمانها گرد او جمع مىشوند، و او مدح و ثناى پيامبرصلى الله عليه وآله را گفته و براى شيعيان و دوستان اميرالمؤمنين و ائمهعليهم السلام طلب آمرزش نمايد.××× 3 همان. ×××
33. تبريك و تهنيت روز غدير
حضرت ثامنالائمهعليه السلام فرمود: غدير روز تبريك و تهنيت است.××× 4 الاقبال: ج 2 ص 263 - 260 )چاپ سنگى: ص 465 464) . كشف المهم: ص 69 - 65 . عوالم العلوم: ج 3 / 15 ص 225 - 222. ×××
34. غدير روز تبسم
حضرت ثامنالائمهعليه السلام فرمود: غدير روز تبسم هنگام ملاقات اهل ايمان است. هر كس روز عيد غدير به روى برادر دينىاش تبسم كند، خداوند در قيامت با مهربانى به او نظر مىكند، و هزار حاجت او را روا، و در بهشت براى او قصرى از درّ سفيد بنا نمايد، و چهرهاش را زيبا و درخشنده و خرم گرداند.××× 5 همان. ×××
35. آراستن در عيد غدير
حضرت ثامنالائمهعليه السلام فرمود: غدير روز تزيين و آراستن است. هر كس براى غدير خويش را بيارايد و زينت كند، خدا همه گناهانش را - از كوچك تا بزرگ - بيامرزد، و فرشتگانى را برانگيزد كه تا غدير سال آينده كارهاى نيكش را ثبت كنند و درجات او را بالا برند. پس اگر بميرد شهيد از دنيا رفته، و اگر زنده بماند زندگى سعادتمندانه و همراه خوشبختى داشته باشد.××× 1 همان. ×××
36. پاداش ديدار اهل ايمان در عيد غدير
حضرت ثامنالائمهعليه السلام فرمود: هر كس عيد غدير به ديدار مؤمنى رود، خدا هفتاد نور به قبرش وارد نمايد، و قبر او را توسعه دهد، و هر روز هفتاد هزار فرشته به زيارت قبرش روند و او را به بهشت بشارت دهند.××× 2 همان. ×××
37. مَثل فرشتهها و ابليس با پذيرفتن و انكار غدير!
حضرت ثامنالائمهعليه السلام فرمود: مؤمنين در پذيرفتن ولايت اميرالمؤمنينعليه السلام در غدير خم مانند فرشتگان هستند كه بر آدم سجده نمودند، و هر كس ولايت اميرالمؤمنينعليه السلام را در غدير انكار كرد شبيه ابليس است.××× 3 همان. ×××
38. زيارت اميرالمؤمنينعليه السلام در عيد غدير
امام صادقعليه السلام فرمود: اگر روز عيد غدير نجف باشى، پس از نماز و زيارت و دعا نزديك قبر مطهر مىروى، و در غير آن صورت اشاره به آن سمت نموده و دعا كرده و عبارت گذشته را مى خوانى. ترجمه: بار الها، بر ولىّ خود، برادر پيامبرت، وزيرش، حبيبش، خليلش، معدن اسرارش، منتخب از خاندانش، وصيش، برگزيدهاش، مخلصش، امين و معتمدش، وليش، برترين نزديكانش كه به او ايمان آوردهاند، پدر فرزندانش، دروازه دانش و حكمتش، زبان گوياى حجت و برهانش، دعوت كننده به دين و آئينش، پايدار بر سنت و روشش، جانشين او بر امتش، سرور مسلمانان، اميرمؤمنان و پيشواى روسفيدان رحمت فرست؛ برترين رحمتى كه بر هر آفريدهاى و برگزيدگان و جانشينان پيامبرانتعليهم السلام فرستادهاى.
بار الها ! من گواهى مىدهم بارى كه بر دوش او نهاده شد به سرمنزل مقصود رساند. آنچه بدو سپرده شد رعايت و امانتدارى نمود. حلال تو را حلال و حرام تو را حرام دانست، و احكام تو را به پا داشت. مردم را به راه تو فراخواند. دوستانت را دوست و دشمنانت را دشمن داشت. با پيمان شكنانى كه از راه تو برگشته بودند و جفاكارانى كه از حق كه از حق جدا شده بودند و كسانى كه از دين و فرمان تو سرپيچيده بودند مبارزه، و براى رضاى تو صبر و پايدارى نمود. او هيچ گاه پشت به جنگ نكرد، و سرزنش كسى او را تحت تاثير قرار نداد. تا به رضا دست يافت و تسليم قضاى تو گرديد. تو را مخلصانه عبادت نمود و در خيرخواهى در راه در راه كوشش نمود، تا اجل او فرا رسيد. پس او را نزد خويش بردى در حالى كه او شهيد، سعادتمند، ولىّ، پرهيزكار، پسنديده، پاك، هدايتگر و هدايت شده بود.
بار الها ! بر پيامبرصلى الله عليه وآله و علىعليه السلام رحمت فرست، برترين رحمتى كه بر هر يك از پيامبرانعليهم السلام و برگزيدگانت فرستادهاى. اى پروردگار جهانيان.××× 1 همان. ×××
- ↑ قنوت خورشيد: ص ۲۴ - ۲۹، به نقل از كتاب: غدير عيد برتر (صدرى).
- ↑ الامالى (صدوق): ص ۱۸۸. التحصين (ابن طاووس): ص ۵۵۰ . بشارة المصطفى صلى الله عليه و آله: ص ۵۰،۴۹ . روضة الواعظين: ۱۰۳،۱۰۲. بحار الانوار: ج ۳۷ ص ۱۰۹.
- ↑ المزار (مفيد): ۹۰ - ۹۵. تهذيب: ج ۳ ص ۱۴۳ - ۱۴۷. المزار (ابن مشهدى): ۲۸۶ - ۲۹۱. اقبال: ج ۲ ص ۲۸۲ - ۲۸۹ (چاپ سنگى: ص ۴۷۶ - ۴۸۱) . مصباح الزائر: ص ۱۶۷. العدد القويه: ص ۱۶۷،۱۶۶. المصباح (كفعمى): ص ۶۸۱،۴۱۲ . البلد الامين: ص ۲۶۳،۲۶۱،۲۵۹،۱۶۶،۱۶۵. بحار: ج ۹۵ ص ۳۲۱،۳۰۷،۳۰۲. وسائل: ج ۳ ص ۲۳۸ و ج ۸ ص ۹۰،۸۹. مستدرک الوسائل: ج ۶ ص ۲۷۵،۲۷۴ (با قدرى اختلاف و زياده و نقصان).
- ↑ تهذيب: ج ۶ ص ۲۴. اقبال: ج ۲ ص ۲۷۰،۲۶۹ (چاپ سنگى: ص ۴۶۸) . فرحة الغرى: ص ۱۳۳،۱۳۲، بحار: ج ۹۴ ص ۱۱۹،۱۱۸. و رجوع شود به: مصباح المتهجد: ص ۱۳۷. مناقب: ج ۲ ص ۲۴۳. مصباح الزائر: ص ۱۵۳. وسائل: ج ۱۴ ص ۳۸۹،۳۸۸. بحار: ج ۸ ص ۱۸۳،۱۸۲ و ج ۳۷ ص ۱۶۴،۱۶۳.
- ↑ همان.
- ↑ الامالى (صدوق): ص ۱۸۸. بشارة المصطفى صلى الله عليه و آله: ص ۵۰،۴۹ . روضة الواعظين: ص ۱۰۳،۱۰۲. التحصين (ابن طاووس): ص ۵۵۰ . اقبال: ج ۲ ص ۲۶۴ (چاپ سنگى: ص ۴۶۶) . بحار: ج ۳۷ ص ۱۰۹ و ج ۹۴ ص ۱۱۰.
- ↑ المقنعة: ص ۲۸۵. اقبال: ج ۲ ص ۳۰۶،۳۰۴ (چاپ سنگى: ص ۴۹۳،۴۹۲) . المصباح (كفعمى): ص ۶۷۷،۶۷۶ . البلد الامين: ص ۲۶۲،۲۶۱. بحار: ج ۹۵ ص ۳۱۹.
- ↑ تهذيب: ج ۶ ص ۲۴. اقبال: ج ۲ ص ۲۷۰،۲۶۹ (چاپ سنگى: ص ۴۶۸). فرحة الغرى: ص ۱۳۳،۱۳۲، بحار: ج ۹۴ ص ۱۱۹،۱۱۸. و رجوع شود به: مصباح المتهجد: ص ۱۳۷. مناقب: ج ۲ ص ۲۴۳. مصباح الزائر: ص ۱۵۳. وسائل: ج ۱۴ ص ۳۸۹،۳۸۸. بحار: ج ۸ ص ۱۸۳،۱۸۲ و ج ۳۷ ص ۱۶۴،۱۶۳.
- ↑ تهذيب: ج ۶ ص ۲۴. اقبال: ج ۲ ص ۲۷۰،۲۶۹ (چاپ سنگى: ص ۴۶۸) . فرحة الغرى: ص ۱۳۳،۱۳۲، بحار: ج ۹۴ ص ۱۱۹،۱۱۸. و رجوع شود به: مصباح المتهجد: ص ۱۳۷. مناقب: ج ۲ ص ۲۴۳. مصباح الزائر: ص ۱۵۳. وسائل: ج ۱۴ ص ۳۸۹،۳۸۸. بحار: ج ۸ ص ۱۸۳،۱۸۲ و ج ۳۷ ص ۱۶۴،۱۶۳.
- ↑ مصباح المتهجد: ص ۷۳۶ - ۷۳۷. الكافى: ج ۴ ص ۱۴۹،۱۴۸. ثواب الاعمال: ص ۷۴. فقه: ج ۲ ص ۹. تهذيب: ج ۴ ص ۳۰۵. بشارة المصطفى صلى الله عليه و آله: ص ۳۶۴،۳۶۳. بحار: ج ۳۷ ص ۱۷۲ و ج ۹۴ ص ۱۱۱. وسائل: ج ۱۰ ص ۴۴۱،۴۴۰. العدد القوية: ص ۱۶۸. بحار: ج ۹۵ ص ۳۲۲.
- ↑ المزار (مفيد): ۹۰ - ۹۵. تهذيب: ج ۳ ص ۱۴۳ - ۱۴۷. المزار (ابن مشهدى): ۲۸۶ - ۲۹۱. اقبال: ج ۲ ص ۲۸۲ - ۲۸۹ (چاپ سنگى: ص ۴۷۶ - ۴۸۱) . مصباح الزائر: ص ۱۶۷. العدد القويه: ص ۱۶۷،۱۶۶. المصباح (كفعمى): ص ۶۸۱،۴۱۲ . البلد الامين: ص ۲۶۳،۲۶۱،۲۵۹،۱۶۶،۱۶۵. بحار: ج ۹۵ ص ۳۲۱،۳۰۷،۳۰۲. وسائل: ج ۳ ص ۲۳۸ و ج ۸ ص ۹۰،۸۹. مستدرک الوسائل: ج ۶ ص ۲۷۵،۲۷۴ (با قدرى اختلاف و زياده و نقصان).
- ↑ الكافى: ج ۴ ص ۱۴۹. الاقبال: ج ۲ ص ۲۶۳ (چاپ سنگى: ص ۴۶۵) . بحار: ج ۳۷ ص ۱۷۲. وسائل: ج ۱۰ ص ۴۴۰. جامع احاديث الشيعة: ج ۹ ص ۴۱۹.
- ↑ قرب الاسناد: ج ۱ ص ۹. بحار: ج ۳۷ ص ۱۲۱ و ج ۶۰ ص ۲۴۱.
- ↑ تفسير القمى: ج ۲ ص ۲۰۱. تأويل الآيات: ج ۲ ص ۴۷۴. بحار: ج ۳۷ ص ۱۶۹،۱۲۰ و ج ۶۰ ص ۱۸۵. عوالم العلوم: ج ۳/۱۵ ص ۱۲۶،۱۲۵.
- ↑ مصباح المتهجد: ص ۷۵۲ - ۷۵۸. مصباح الزائر: ص ۱۵۴ - ۱۶۰. الاقبال: ج ۲ ص ۲۵۴ - ۲۶۰ (چاپ سنگى: ص ۴۶۱ - ۴۶۴) . المصباح (كفعمى): ص ۶۹۵ - ۷۰۱. بحار: ج ۹۴ ص ۱۱۲ - ۱۱۸. المناقب: ج ۲ ص ۲۴۳. وسائل: ج ۱۰ ص ۴۴۵،۴۴۴. بحار: ج ۳۷ ص ۱۶۴. عوالم العلوم: ج ۳/۱۵ ص ۲۲۱.
- ↑ الاقبال: ج ۲ ص ۲۶۵،۲۶۴ (چاپ سنگى: ص ۴۶۶). العدد القوية: ص ۱۶۹،۱۶۸. بحار: ج ۹۵ ص ۳۲۳. وسائل: ج ۱۰ ص ۴۴۶،۴۴۵. قريب همين روايت و با قدرى اختلاف و نقص، در ضمن روايتى طولانى از امام رضا عليه السلام نقل شده رجوع شود به: الاقبال: ج ۲ ص ۲۶۰ - ۲۶۳ (چاپ سنگى: ص ۴۶۵،۴۶۴) . كشف المهم: ص ۶۵ - ۶۹. عوالم العلوم: ج ۳/۱۵ ص ۲۲۲ - ۲۲۵.
- ↑ امالى شجرى زيدى: ج ۱ ص ۱۴۶.
- ↑ الاقبال: ج ۲ ص ۲۶۴ (چاپ سنگى: ص ۴۶۵).
- ↑ الاقبال: ج ۲ ص ۲۶۵ ۲۶۴ (چاپ سنگى: ص ۴۶۶) . العدد القوية: ص ۱۶۹،۱۶۸. بحار: ج ۹۵ ص ۳۲۳. وسائل: ج ۱۰ ص ۴۴۶،۴۴۵. قريب همين روايت و با قدرى اختلاف و نقص، در ضمن روايتى طولانى از امام رضا عليه السلام نقل شده رجوع شود به: الاقبال: ج ۲ ص ۲۶۰ - ۲۶۳ (چاپ سنگى: ص ۴۶۵،۴۶۴) . كشف المهم: ص ۶۵ - ۶۹. عوالم العلوم: ج ۳/۱۵ ص ۲۲۲ - ۲۲۵.
- ↑ مصباح المتهجد: ص ۷۵۲ - ۷۵۸. مصباح الزائر: ص ۱۵۴ - ۱۶۰. الاقبال: ج ۲ ص ۲۵۴ - ۲۶۰ (چاپ سنگى: ص ۴۶۱ - ۴۶۴) . المصباح (كفعمى): ص ۶۵۹ - ۷۰۱. بحار: ج ۹۴ ص ۱۱۲ - ۱۱۸. المناقب: ج ۲ ص ۲۴۳. وسائل: ج ۱۰ ص ۴۴۵،۴۴۴. بحار: ج ۳۷ ص ۱۶۴. عوالم العلوم: ج ۳/۱۵ ص ۲۲۱.
- ↑ همان.
- ↑ همان.
- ↑ همان.
- ↑ همان.
- ↑ الاقبال: ج ۲ ص ۲۷۹ (چاپ سنگى: ص ۴۷۴) . بحار: ج ۹۵ ص ۳۰۱،۳۰۰. مستدرك الوسائل: ج ۶ ص ۲۷۶.
- ↑ المزار (مفيد): ۹۰ - ۹۵. تهذيب: ج ۳ ص ۱۴۳ - ۱۴۷. المزار (ابن مشهدى): ۲۸۶ - ۲۹۱. اقبال: ج ۲ ص ۲۸۲ - ۲۸۹ (چاپ سنگى: ص ۴۷۶ - ۴۸۱) . مصباح الزائر: ص ۱۶۷. العدد القويه: ص ۱۶۷،۱۶۶. المصباح (كفعمى): ص ۶۸۱،۴۱۲. البلد الامين: ص ۲۶۳،۲۶۱،۲۵۹،۱۶۶،۱۶۵. بحار: ج ۹۵ ص ۳۲۱،۳۰۷،۳۰۲. وسائل: ج ۳ ص ۲۳۸ و ج ۸ ص ۹۰،۸۹. مستدرك الوسائل: ج ۶ ص ۲۷۵،۲۷۴ (با قدرى اختلاف و زياده و نقصان).
- ↑ مصباح المتهجد: ص ۷۵۲ - ۷۵۸. مصباح الزائر: ص ۱۵۴ - ۱۶۰. الاقبال: ج ۲ ص ۲۵۴ - ۲۶۰ (چاپ سنگى: ص ۴۶۱ - ۴۶۴). المصباح (كفعمى): ص ۶۹۵ - ۷۰۱. بحار: ج ۹۴ ص ۱۱۲ - ۱۱۸. المناقب: ج ۲ ص ۲۴۳. وسائل: ج ۱۰ ص ۴۴۵،۴۴۴. بحار: ج ۳۷ ص ۱۶۴. عوالم العلوم: ج ۳/۱۵ ص ۲۲۱.
- ↑ الاقبال: ج ۲ ص ۲۷۶ - ۲۷۹ (چاپ سنگى: ص ۴۷۲ - ۴۷۴) . بحار: ج ۹۵ ص ۲۹۸ - ۳۰۰. رک به مصباح المتهجد: ص ۷۳۷. مصباح الزائر: ص ۱۶۷. وسائل: ج ۸ ص ۹۰ و ج ۱۰ ص ۴۴۴. مستدرك الوسائل: ج ۶ ص ۲۷۵ و ج ۷ ص ۵۱۸،۵۱۷.