ابراهیم بن حسین کسائی (ابواسحاق، ابن دَیزیل)

از ویکی غدیر

ابواسحاق ابراهیم بن حسین کسائی همدانی، ابن دیزیل،[۱] از محدثان و حافظان برجسته قرن سوم هجری است که در سال 281 هجری درگذشت[۲]. او به عنوان فردی ثقه، امین و عابد شناخته شده است.[۳]

وثاقت راوی

ابن دیزیل[۴] در مناطق مختلفی چون حرمین، مصر، شام، عراق و جبال به جمع‌آوری و استماع حدیث پرداخت. او از محدثان معتبری چون ابونعیم روایت نقل کرده و افرادی مانند ابوعوانه از او حدیث روایت کرده‌اند.

[۵]حاکم نیشابوری او را ثقه و مأمون دانسته و ابن خراش او را صدوق‌اللهجه (راست‌گفتار) خوانده است. ذهبی او را در اتقان و دقت در نقل حدیث بی‌نظیر می‌داند.[۶]

ابن دیزیل به حافظه و دقت خود در ضبط احادیث اطمینان داشت، تا جایی که می‌گفت اگر کتابش در دست و احمد بن حنبل و یحیی بن معین در کنارش باشند، هیچ نگرانی ندارد.

او کتابی درباره جنگ صفین نوشته که در آن حدیث رکبان و نزول آیه "سأل سائل" را در ارتباط با واقعه غدیر با سند صحیح روایت کرده است[۷]. ابوحاتم رازی نیز درباره او گفته که جز راستی و نیکی از او ندیده و نشنیده است.

ابن دیزیل به عنوان محدثی معتبر و مورد اعتماد در میان اهل سنت شناخته شده و روایات او در منابع مختلف حدیثی و تاریخی مورد استناد قرار گرفته است.

روایت حدیث غدیر[۸]

يكى از علما و بزرگان اهل‏ سنت كه حدیث غدیر را نقل كرده ابراهيم بن حسين كِسائى همدانى، ابواسحاق، ابن‏ دَيزيل، دابّة عَفّان، سيفَنَه (م ۲۸۰ يا ۲۸۱ ق) است.

پيشتر گذشت كه ابن ‏دَيزيل در «كتاب صفّين» حديثِ سوارانى كه على ‏عليه السلام را مولاى خود خواندند را نقل كرده است. ذهبى و سیوطی[۹]: او را توثیق كرده و ستوده ‏اند.

حاکم، على بن عيسى و ديگران او را ثقه و امين دانسته است.

پانویس

  1. [1] حسينى ميلانى، على، نفحات الأزهار في خلاصة عبقات الأنوار، 20جلد، مركز تحقيق و ترجمه و نشر آلاء - قم، چاپ: اول، 1423 ه.ق.
  2. حسینی میلانی، علی، شرح منهاج الکرامة في معرفة الإمامة و الرد علی منهاج السنة لإبن التیمیة، جلد: ۳، صفحه: ۳۳۷، مرکز الحقائق الإسلامیة
  3. سير أعلام النبلاء ١٨٤/١٣. تذكرة الحفاظ‍‌: ۶۰۸/۲، الوافى بالوفيات: ۲۲۷/۵، البداية والنهايه: ۷۱/۱۱، طبقات القراء: ۱۱/۱
  4. تاريخ مدينة دمشق: ۳۸۷/۶ /ش ۳۹۲
  5. حسینی میلانی، علی، جواهر الکلام في معرفة الإمامة و الإمام، جلد: ۴، صفحه: ۳۱۹، مرکز الحقائق الإسلامیة، قم - ایران، 1389 ه.ش.
  6. حسینی میلانی، علی، شرح منهاج الکرامة في معرفة الإمامة و الرد علی منهاج السنة لإبن التیمیة، جلد: ۳، صفحه: ۳۳۷، مرکز الحقائق الإسلامیة. حسینی میلانی، علی، ‌آیات غدیر، صفحه: ۱۲۴، الحقائق، قم - ایران، 1391 ه.ش.
  7. امينى، عبدالحسين، الغدير (ترجمه، ويرايش قديم)، 22جلد، كتابخانه بزرگ اسلامى - ايران - تهران، چاپ: 5، 1368 ه.ش.
  8. چکیدۀ عبقات الانوار (حدیث غدیر): ص۲۴۳.
  9. تذكرة الحفّاظ: ج ۲ ص ۶۰۸ . الانساب: «الهمذانى». تاريخ الاسلام (ذهبى): ج ۱۲ ص ۲۹۶. طبقات الحفّاظ: ص ۲۶۹.