جبت و طاغوت

جبت و طاغوت در قرآن

پیامبر صلی الله علیه و آله در مورد دوست و دشمن اهل‏ بیت‏ علیهم السلام در قرآن در خطبه غدیر مى ‏فرمايد: مَعاشِرَ النّاسِ، عَدُوُّنا مَنْ ذَمَّهُ اللَّه وَ لَعَنَهُ، وَ وَلِيُّنا كُلُّ مَنْ مَدَحَهُ اللَّه وَ احَبَّهُ:

اى مردم، دشمن ما كسى است كه خداوند او را مورد مذمت و لعن قرار داده، و دوست ما هر كسى است كه خداوند او را مدح نموده و دوست بدارد.

يكى از مواردى كه پيامبر صلى الله عليه و آله اشاره فرموده آيه لعنتِ پيروان جبت و طاغوت است:

«أَ لَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ أُوتُوا نَصِيباً مِنَ الْكِتابِ يُؤْمِنُونَ بِالْجِبْتِ وَ الطَّاغُوتِ وَ يَقُولُونَ لِلَّذِينَ كَفَرُوا هؤُلاءِ أَهْدى مِنَ الَّذِينَ آمَنُوا سَبِيلاً أُولئِكَ لَعَنَهُمُ اللَّه وَ مَنْ يَلْعَنِ اللَّه فَلَنْ تَجِدَ لَهُ نَصِيراً»

«نظر نمى‏كنى به آنان كه نصيبى از كتاب دارند، و به جبت و طاغوت ايمان مى‏آورند و درباره كسانى كه كافر شدند مى ‏گويند:

راه اينان هدايت يافته‏ تر از كسانى است كه ایمان آوردند. اينانند كه خدا لعنتشان كرده، و هركس كه خدا او را لعنت كند براى او ياورى نخواهد بود».

جبت و طاغوت همان است كه امیرالمؤمنین‏ علیه السلام در دعاى قنوت فرمود: اللهمَّ الْعَنْ صَنَمَىْ قُرَيْشَ وَ جِبْتَيْها وَ طاغُوتَيْها ... .

و همانان بودند كه دشمنان پيامبر صلى الله عليه و آله و منافقین را بر سلمان و ابوذر و مقداد و عمار مقدم داشتند و مؤمنين حقيقى را كنار زدند، و لعنت ابدى خداوند را تا روزى كه بدعت شان پابرجاست، بر خود خريدند.

جبت و طاغوت مانع تحقق غدير

لذا دست طغيان جبت و طاغوت با استفاده از جهل و نادانى مردم مانع تحقق هدف غدير گشته، و دنيا را از عدالت و قسط به ظلم و جور كشانده است.

همين امر باعث شده كه تحقق يكتاپرستى در جهان به تأخير انجامد؛ تا زمانى كه بشر از جهل به در آيد و فقر و نياز خود را به امام معصوم ‏عليه السلام احساس كند، كه تحقق آن طبق فرموده رسول‏ خدا صلى الله عليه و آله و ائمه هدی‏ علیهم السلام در عصر ظهور حضرت بقية الله الاعظم حجة بن الحسن‏ عليه السلام خواهد بود.

دعاى روز غدير و نام جبت و طاغوت

يكى از ميراث‏ هاى ارزشمند در موضوع غدير، جملاتى است كه در ادعيه اشاره به آن دارد. از جمله مضامينى كه در دعاهاى روز غدير آمده اين مضامين از دعاهايى كه در كتاب «الاقبال» سید ابن طاووس: ص ۴۶۰ به بعد مذكور است انتخاب شده است ايمان است:

أَللَّهُمَّ رَبَّنا إِنَّنا سَمِعْنا مُنادِياً يُنادى لِلايمانِ أَنْ آمِنُوا بِرَبِّكُمْ فَآمَنَّا ... . فَإِنَّا يا رَبَّنا بِمَنِّكَ وَ لُطْفِكَ أَجَبْنا داعيكَ وَ اتَّبَعْنَا الرَّسُولَ وَ صَدَّقْناهُ وَ صَدَّقْنا مَوْلَى الْمُؤْمِنينَ وَ كَفَرْنا بِالْجِبْتِ وَ الطَّاغُوتِ، فَوَلِّنا ما تَوَلَّيْنا:

خدايا، پروردگارا، ما شنيديم مناديى براى ايمان ندا مى‏ كند كه به پروردگارتان ایمان بياوريد. ما نيز ايمان آورديم ... .

پروردگارا، ما -  به منت و لطف تو -  دعوت كننده‏ ات را پاسخ مثبت داديم و پيرو پيامبر صلى الله عليه و آله شديم و او را تصديق كرديم و همچنين مولاى مؤمنان را تصديق كرديم، و به جبت و طاغوت كافر شديم. خدايا ولايتى را كه پذيرفته ‏ايم همراهمان قرار ده.

و در فرازى ديگر آمده است:

خدايا ما تابع پيامبر و اميرالمؤمنين صلوات الله عليهما و آلهما هستيم، و به جبت و طاغوت و بت‏ هاى چهارگانه و تابعين آنها كفر مى ‏ورزيم، و از هر كس كه آنان را دوست بدارد از اول تا آخر روزگار بيزاريم. خدايا، ما را با امامانمان محشور فرما.

منبع

دانشنامه غدیر،جلد ۶ ،صفحه ۳۳۷