زبیر بن عوام قرشی

از دانشنامه غدیر

اتمام حجت پيامبر صلى الله عليه و آله بر زبير[۱]

در ماجرايى كه امیرالمؤمنین ‏علیه السلام بر طلحه اتمام حجت فرمود، نام زبير را هم به عنوان يار او و اينكه حجت بر او هم تمام شده آوردند.

ابان از سلیم نقل مى ‏كند در گفتگويى كه اميرالمؤمنين‏ عليه السلام با منافقین و دشمنان در زمان عثمان داشت، از جمله حضرت فرمود:

اى طلحه، دليل بر بطلان آنچه بدان شهادت دادند، سخن پیامبر صلی الله علیه و آله است كه در روز غدیر خم فرمود:

«هر كس من نسبت به او از خودش صاحب اختيارترم على هم نسبت به او از خودش صاحب اختيارتر است».

من چگونه می‏توانم بر آنان صاحب اختيارتر از خودشان باشم در حالى كه آنان اميران و حاكمان بر من باشند؟!

دليل بر دروغ و باطل و ناحقشان اين است كه آنان به دستور پيامبر صلى الله عليه وآله بر من به عنوان «اميرالمؤمنين» سلام كردند.

و اين مطلب بر آنان (ابوبكر و عمر) و بر تو (اى طلحه) به خصوص و بر اين كه همراه توست -  يعنى زبير -  و بر همه امت و بر اين دو نفر -  و حضرت به سعد بن ابی وقاص و عبدالرحمان بن عوف اشاره كردند -  و بر اين خليفه ظالم شما -  يعنى عثمان -  حجت است.[۲]

بيعت زبير در غدير[۳]

پس اتمام خطبه غدير و دستور پيامبر صلى الله عليه وآله براى بيعت همگانى با اميرالمؤمنين‏ عليه السلام، و بعد از بيعت مقداد و سلمان و ابوذر و حذیفه و ابن‏ مسعود و عمار و بریده اسلمی، از اولين افرادى كه بايد براى بيعت حضور مى‏ يافتند ابوبکر و عمر و عثمان و طلحه و زبير و معاویه و مغیره و ابوموسی اشعری بودند كه پيامبر صلى الله عليه وآله تأكيد خاصى بر بیعت آنان داشت.

براى توضيح بيشتر مراجعه شود به عنوان: بیعت.

روايت حديث غدير[۴]

يكى از صحابه كه حديث غدير را نقل كرده زبير بن عوام قرشى (م ۳۷ ق) است. ابن‏ عقده در «كتاب الولاية» و جعابى در «نخب المناقب» خود و منصور رازى در «كتاب الغدير» حدیث غدیر را از زبير روايت كرده ‏اند.

زبير يكى از «عشره مبشّره» است كه حافظ ابن ‏المغازلى آنان را در شمار راويان غدير ذكر كرده، و جزرى شافعى نيز در «اسنى المطالب» او را در شمار راويان حديث غدير ثبت نموده است.

منبع

دانشنامه غدير، جلد ۱۱،صفحه ۱۱۸.

پانویس

  1. اولين ميراث مكتوب درباره غدير: ص ۲۱.
  2. كتاب سليم: ح ۱۱.
  3. واقعه قرآنى غدير: ص ۱۲۰، ۱۲۱.
  4. چكيده عبقات الانوار (حديث غدير): ص ۱۴۵.