فهرست مؤلفان درباره حدیث غدیر
فهرست مؤلفان درباره حدیث غدیر شامل عالمانی از شیعه و اهل سنت است که درباره حدیث غدیر دست به تألیف زدهاند. عبدالحسین امینی در کتاب الغدیر از ۲۶ تن از عالمان اهل سنت و شیعه یاد کرده که درباره حدیث غدیر دست به تألیف زدهاند؛[۱] از جمله:
| ردیف | نام مؤلف | وفات (ق) | نام کتاب | توضیح مختصر (با پاورقی) |
|---|---|---|---|---|
| ۱ | محمد بن جریر طبری آملی | ۳۱۰ | الولایة | درباره طرق حدیث غدیر از بیش از هفتاد طریق.[۲] |
| ۲ | ابن عقده کوفی | ۳۳۳ | الولایة فی طرق حدیث الغدیر | روایت حدیث غدیر از ۱۰۵ طریق.[۳] |
| ۳ | أبوبکر محمد بن عمر تمیمی بغدادی (ابنجعابی) | ۳۵۵ | من روی حدیث غدیر خم | گردآوری ۱۲۵ طریق حدیث غدیر.[۴] |
| ۴ | ابوطالب عبیداللّه (عبداللّه) بن احمد بن زید انباری واسطی | ۳۶۵ | طرق حدیث الغدیر | جمع طرق و اسناد حدیث غدیر.[۵] |
| ۵ | ابوغالب احمد بن محمد بن محمد زُراری | ۳۶۸ | جزوهای درباره خطبهٔ غدیر | از متون قدیمی پیرامون خطبه غدیر.[۶] |
| ۶ | ابوالفضل محمد بن عبداللّه بن مطلب شیبانی | ۳۷۲ | — | از محدثان بزرگ قرن چهارم که درباره حدیث غدیر تألیف داشته است.[۷] |
| ۷ | حافظ علی بن عمر دارقطنی بغدادی | ۳۸۵ | طرق حدیث الغدیر | گنجی شافعی در کفایة الطالب نقل کرده که دارقطنی این طرق را در مجلدی گرد آورده است.[۸] |
| ۸ | محسن بن حسین بن احمد خزاعى نیشابوری | — | بیان حدیث غدیر | منتجبالدین رازی در فهرست خود از این کتاب یاد کرده است.[۹] |
| ۹ | علی قنانی | ۴۱۳ | طرق حدیث غدیر | بهگفته نجاشی، صاحب کتاب رجالی شیعه، برای او این کتاب ثبت شده است.[۱۰] |
| ۱۰ | حسین بن عبیدالله غضائری | ۴۱۱ | یوم الغدیر | در فهرست نجاشی آمده است.[۱۱] |
| ۱۱ | ابوسعید مسعود بن ناصر سجستانی | ۴۴۷ | الدرایة فی حدیث الولایة | شامل ۱۷ جزء؛ روایت از ۱۲۰ صحابی. سید بن طاووس در اقبال از آن یاد کرده است.[۱۲] |
| ۱۲ | ابوالفتح محمد بن علی بن عثمان کراجکی | ۴۴۹ | عدة البصیر فی حج یوم الغدیر | از آثار مفصل درباره امامت و غدیر؛ میرزا حسین نوری در خاتمة مستدرک الوسائل از آن تمجید کرده است.[۱۳] |
| ۱۳ | علی بن هلال مهلبی | — | کتاب الغدیر | شیخ طوسی و ابن شهرآشوب از این کتاب یاد کردهاند.[۱۴] |
| ۱۴ | منصور لائی رازی | — | حدیث الغدیر | در آن راویان حدیث غدیر به ترتیب الفبا ضبط شدهاند.[۱۵] |
| ۱۵ | علی بن حسن طاطری کوفی | — | الولایة | از علمای شیعه، صاحب کتاب فضایل امیرالمؤمنین علیهالسلام.[۱۶] |
| ۱۶ | عبیداللّه حسکانی | ۴۹۰ | دعاء الهداة الی اداء حق الموالاة | اثری در شرح واقعه غدیر؛ سید بن طاووس نیز در اقبال الاعمال از آن یاد کرده است.[۱۷] |
| ۱۷ | شمسالدین ذهبی | ۷۴۸ | طریق حدیث الولایة | ذهبی در تذکرة الحفاظ از این کتاب خود یاد کرده است.[۱۸] |
| ۱۸ | محمد بن محمد جزری دمشقی | ۸۳۳ | اسنی المطالب فی مناقب علی بن ابیطالب علیهالسلام | رسالهای در اثبات تواتر حدیث غدیر از ۸۰ طریق.[۱۹] |
| ۱۹ | مولی عبداللّه بن شاهمنصور قزوینی طوسی | — | الرسالة الغدیریة | رسالهای فارسی؛ شیخ حر عاملی آن را در امل الآمل یاد کرده است.[۲۰] |
| ۲۰ | میرحامدحسین هندی | ۱۳۰۶ | عبقات الانوار | اثر عظیم در طرق و تواتر حدیث غدیر؛ امینی آن را کتابی جهانی دانسته است.[۲۱] |
| ۲۱ | سید مهدی غریفی بحرانی نجفی | ۱۳۴۳ | الولایة الکبری | درباره طرق حدیث غدیر نزد فریقین؛ در الذریعة یاد شده است.[۲۲] |
| ۲۲ | سبط الحسن جایسی هندی | ۱۳۵۴ | حدیث الغدیر (اردو: حدیث غدیر کی سرگذشت) | چاپ در هندوستان به زبان اردو.[۲۳] |
| ۲۳ | شیخ عباس قمی | ۱۳۵۹ | فیض القدیر فی حدیث الغدیر | گردآوری روایات و نکات غدیر در بیش از ۳۰۰ صفحه.[۲۴] |
| ۲۴ | سید مرتضی خسروشاهی تبریزی | ۱۳۷۲ | اهداء الحقیر فی معنی حدیث الغدیر | اثری دقیق و پژوهشی درباره غدیر؛ امینی از تتبع عمیق آن یاد کرده است.[۲۵] |
| ۲۵ | محمدرضا آل فرجالله نجفی | ۱۳۷۶ | الغدیر فی الاسلام | چاپ شده در نجف؛ از آثار متأخر درباره غدیر.[۲۶] |
| ۲۶ | مرتضی حسین خطیب فتحپوری هندی | ۱۴۰۰ | تفسیر التکمیل | تفسیر آیه اکمال درباره واقعه غدیر، چاپ هند.[۲۷] |
پانویس
- ↑ الغدیر، ج۱، ص۳۱۳.
- ↑ الغدیر، ج۱، ص۳۱۳–۳۱۴.
- ↑ الغدیر، ج۱، ص۳۱۵–۳۱۶.
- ↑ الغدیر، ج۱، ص۳۱۶.
- ↑ الغدیر، ج۱، ص۳۱۷.
- ↑ الغدیر، ج۱، ص۳۱۷.
- ↑ الغدیر، ج۱، ص۳۱۷.
- ↑ الغدیر، ج۱، ص۳۱۷؛ کفایة الطالب، ص۶۰.
- ↑ الغدیر، ج۱، ص۳۱۷؛ الفهرست منتجبالدین، ص۱۰۲.
- ↑ الغدیر، ج۱، ص۳۱۸؛ رجال النجاشی، ص۲۶۹–۲۷۰.
- ↑ الغدیر، ج۱، ص۳۱۸؛ رجال النجاشی، ص۶۹.
- ↑ الغدیر، ج۱، ص۳۱۸؛ الاقبال، ج۲، ص۲۳۹.
- ↑ الغدیر، ج۱، ص۳۱۹؛ خاتمة مستدرک الوسائل، ج۳، ص۱۳۰.
- ↑ الفهرست، ص۱۶۱؛ مناقب آل ابیطالب، ج۳، ص۲۵؛ الغدیر، ج۱، ص۳۱۹.
- ↑ الغدیر، ج۱، ص۳۱۹.
- ↑ الغدیر، ج۱، ص۳۲۰؛ الفهرست، ص۱۵۶.
- ↑ الغدیر، ج۱، ص۳۲۰؛ الاقبال، ج۲، ص۲۳۹.
- ↑ الغدیر، ج۱، ص۳۲۰؛ تذکرة الحفاظ، ج۳، ص۱۶۴.
- ↑ الغدیر، ج۱، ص۳۲۰–۳۲۱.
- ↑ الغدیر، ج۱، ص۳۲۱؛ امل الآمل، ج۲، ص۱۶۱.
- ↑ الغدیر، ج۱، ص۳۲۱–۳۲۲.
- ↑ الغدیر، ج۱، ص۳۲۲؛ الذریعة، ج۲۵، ص۱۴۳.
- ↑ الغدیر، ج۱، ص۳۲۱.
- ↑ الغدیر، ج۱، ص۳۲۳.
- ↑ الغدیر، ج۱، ص۳۲۳.
- ↑ الغدیر، ج۱، ص۳۲۳.
- ↑ الغدیر، ج۱، ص۳۲۳.
منابع
- الإقبال بالأعمال الحسنة فیما یعمل مرة فی السنة؛ سید علی بن موسی بن طاووس، تحقیق: جواد قیومی اصفهانی، قم: مکتب الإعلام الإسلامی، ۱۴۱۸ق.
- أمل الآمل فی علماء جبل عامل؛ محمد بن حسن حر عاملی، سید احمد حسینی اشکوری، بغداد: مکتبة الأندلس، بینا.
- تذکرة الحفاظ؛ شمسالدین محمد بن أحمد ذهبی، بیروت: دار الکتب العلمیة، ۱۴۱۹ق.
- خاتمة مستدرک الوسائل؛ حسین بن محمدتقی نوری، قم: مؤسسة آل البیت علیهم السلام لإحیاء التراث، ۱۴۱۵ق.
- الذریعة إلی تصانیف الشیعة؛ محمدمحسن بن علی منزوی (آقابزرگ تهرانی)، تحقیق: سید احمد حسینی اشکوری، بیروت: دار الأضواء، ۱۴۰۳ق.
- رجال النجاشی؛ أحمد بن علی نجاشی، تحقیق: سید موسی شبیری زنجانی، قم: دفتر انتشارات اسلامی، ۱۴۱۸ق.
- الغدیر فی الکتاب و السنة و الأدب؛ عبدالحسین امینی، قم: مرکز الغدیر للدراسات الإسلامیة، ۱۴۱۶ق.
- الفهرست؛ محمد بن حسن طوسی، قم: نشر الفقاهه، ۱۴۱۷ق.
- الفهرست؛ منتجبالدین علی بن عبیدالله رازی، تحقیق: سید جلالالدین محدث ارموی، قم: کتابخانه عمومی حضرت آیتالله العظمی مرعشی نجفی، ۱۳۶۶ش.
- کفایة الطالب فی مناقب علی بن أبی طالب علیه السلام؛ محمد بن یوسف گنجی شافعی، تحقیق: محمدهادی امینی، تهران: دار إحیاء تراث أهل البیت علیهم السلام، ۱۴۰۴ق.
- مناقب آل ابیطالب؛ محمد بن علی بن شهرآشوب مازندرانی، تحقیق: محمدحسین آشتیانی و سید هاشم رسولی محلاتی، قم: مؤسسه انتشارات علامه، ۱۳۷۹ق.