ابن صبّاغ مکّی

روايت حديث غدير

يكى از بزرگان اهل‏ سنت كه حدیث غدیر را نقل كرده على بن محمد مكّى، ابن‏ صبّاغ مالكى است. وى در «الفصول المهمّة فى معرفة الائمة» حديث غدير را به نقل از تِرمِذى از زید بن ارقم، و از مسند احمد بن حنبل و بيهقى از براء بن عازب، و از عِجلى از حذیفة بن اسید غِفارى و عامر بن ليلى بن ضَمره روایت كرده است.

معناى اولى براى مولى

در كتاب «عوالم العلوم» فهرستى از راويان حدیث و شعرا و اهل لغت عامه كه معنى «اولى» را معناى اصلى كلمه مولی دانسته ‏اند آورده است، كه يكى از آنها ابن ‏صباغ مالكى (م ۷۵۵ ق) است.

نقل ماجراى حارث فهرى

از جمله دلايل قطعى بر دلالت حدیث غدیر بر امامت اميرالمؤمنين‏ عليه السلام، ماجراى حارث فهری و عذاب الهى با سنگ آسمانی و نزول آياتى از سوره معارج است. اين ماجرا را شمارى از بزرگان اهل‏ سنت نقل كرده ‏اند، كه از جمله آنان على بن محمد مالكى، نورالدين، ابن ‏صبّاغ است.

ابن‏ صبّاغ مالكى در «الفصول المهمّة» خبر نزول آيات نخستين سوره معارج را از تفسیر ثعلبی روایت كرده و ثعلبى را به وصف «امام» ستوده است. ابن ‏صبّاغ از دانشمندان پرآوازه و از مشايخ بزرگ و معتمَد مذهب مالكى است.

شمارى از دانشمندان بزرگ و سرشناس اهل‏ سنت فراوان از كتاب «الفصول المهمة» اثر ابن ‏صبّاغ نقل كرده ‏اند.

از جمله: حلبى در سيره ‏اش، صَفّورى در «نزهة المجالس»، شيخانى قادرى در «الصراط السویّ»، عجيلی در «ذخیرة المآل» و سَمهودی در «جواهر العقدین». عجيلى و محمد بن عبدالله مطيرى مدنى شافعى وى را توثيق كرده و بسيار ستوده ‏اند.

نقل نزول آيه تبليغ در غدير

يكى از وجوه دلالت حدیث غدیر بر امامت اميرالمؤمنين‏ عليه السلام نزول آيه تبليغ در غدير است.

اختصاص آن به غدير هم نزد شيعه و غير شيعه از مسلمات است، و بين مفسرين و محدثين اهل ‏سنت مشهور است، اگر چه بعضى از آنان در صدد انحراف شأن نزول آيه بوده ‏اند.

از جمله بزرگان اهل‏ سنت كه نزول اين آيه در غدير را نقل كرده ‏اند، على بن محمد مالكى، ابوالحسن، نورالدين، ابن ‏صبّاغ است.

ابن‏ صبّاغ مالكى در كتابش «الفصول المهمّة» نزول آيه تبليغ در واقعه غدير خم را از كتاب «اسباب النزول» ابوالحسن واحدی از ابوسعید خُدری روايت كرده است.

ابن‏ صبّاغ از فقيهان نامدار مالكى و از دانشمندان معروف و ثقه اهل ‏سنت است كه اقوال وى را نقل كرده و به رواياتش اعتماد مى‏ كنند، كه از جمله نورالدين سَمهودى در كتابش «جواهر العقدین» است.

همچنين محمد رشيدالدين خان دهلوى كتاب «الفصول المهمّة» را ياد كرده است.

عبدالله بن محمد مدنی مشهور به مطيرى در خطبه كتابش «الرياض الزاهرة فى فضل آل ‏بيت النبى و عترته الطاهرة عليهم السلام» گفته كه بيشتر مطالب كتابش را از كتاب «الفصول المهمّة» ابن ‏صبّاغ نقل كرده است.