دانستنی های غدیر

دانستنى ‏هاى عيد غدير

غدیر واقعه‏ اى فراموش نشدى و ماندگار در تاريخ است. ما از واقعه غدير و فضيلت و اهمیت بزرگداشت آن آگاهيم، ولى توجه به روايات اهل‏ بیت‏ علیهم السلام، تأثير بسزايى در بهتر برگزار كردن اين عيد عظيم و احياء آن دارد. در اينجا قطعه هايى از كلمات نورانى معصومین ‏علیهم السلام در ارزش، اهميت و بزرگداشت عيد غدير را مى ‏آوريم:

۱. برترين عيد امت

امام صادق علیه السلام از پدران بزرگوارش‏ عليهم السلام نقل مى‏ كند كه پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود:

برترين عيد امت من عيد غدير خم است. روزى كه خداوند تعالى دستور داد تا برادرم على بن ابى‏ طالب ‏عليه السلام را به عنوان پرچم براى امت نصب كنم، تا پس از من به واسطه او هدایت شوند.

روزى كه خدا دين را كامل و نعمتش را بر امت من تمام و اسلام را به عنوان دين آنها پسنديد.

۲. ارزش شناخت غدير

حضرت ثامن‏ الحجج على بن موسى الرضا عليه السلام فرمود: به خدا سوگند اگر مردم به فضيلت اين روز شناخت صحيح و كامل داشتند، فرشتگان روزى ده مرتبه با آنان دست مى دادند.

۳. غدير، عيد پيامبران‏ عليهم السلام

امام صادق‏ علیه السلام ضمن حديثى فرمود: عيد غدير بزرگ ترين عيد خداست. خدا هيچ پيامبرى را مبعوث نكرده مگر آنكه اين روز را عيد قرار داده و احترام آن را نگه داشته است.

نام اين روز در آسمان «عهد معهود» و در زمين «روز پيمان گرفته شده و جمع مشهود» است.

4. فضائل بى‏ شمار غدير

حضرت ثامن ‏الحجج ‏عليه السلام فرمود: اگر از طولانى شدن كلام كراهت نداشتم، از فضيلت اين روز و عطاى الهى براى كسانى كه معرفت به آن دارند، آن قدر بيان مى ‏كردم كه به شمارش در نيايد.

۵. معرفى امير غدير در آسمان‏ ها

پيامبر گرامى اسلام‏ صلى الله عليه و آله فرمود: مردم! سوگند به خدايى كه مرا به پيامبرى مبعوث كرد و بر همه برگزيد، من على‏ عليه السلام را به عنوان پرچم هدايت بر امتم در زمين نصب نكردم مگر آنكه خداى تعالى او را در آسمان معرفى كرد و ولايتش را بر فرشتگان واجب نمود.

۶. چشم‏ روشنى به عيد غدير

در دعاى عيد غدير به روايت شيخ مفيد مى‏ گوييم: بار الها! همانگونه كه اين روز را بزرگ‏ترين عيد خويش قرار داده‏ اى، آن را در آسمان «عهد بسته شده» و در زمين «پيمان گرفته شده» و «اجتماع مورد سؤال» ناميدى.

بر محمد و خاندان او درود فرست، و چشم ما را به آن روشن نما، و ما را به آن سامان بخش، و ما را از سپاسگزاران بر نعمت‏ هايت قرار ده. اى مهربان‏ترين مهربانان.

۷. شهرت آسمانى عيد غدير

حضرت ثامن ‏الحجج از پدرش، از جد بزرگوارش ‏عليهم السلام نقل فرمود كه: روز غدير در آسمان مشهورتر است تا زمين!

۸. آزادى از آتش با زيارت غدير

حضرت ثامن‏ الحجج‏ عليه السلام فرمود: هر جا باشى روز غدير خود را به مرقد اميرمؤمنان‏ عليه السلام برسان، كه خداوند براى هر مرد و زن با ایمان و مسلمان گناه شصت سال را مى‏ آمرزد، و دو برابر آنچه در ماه مبارک رمضان، شب قدير و شب عيد فطر از آتش آزاد كرده در عيد غدير آزاد مى‏ كند.

۹. بيزارى از ستمگران در روز عيد غدير

راوى از امام صادق ‏علیه السلام پرسيد: فدايت شوم! در روز عيد غدير چه بايد كرد؟ حضرت فرمود: روزه بگير، زياد صلوات بفرست و از ستمگران و منكران حق اهل‏ بيت‏ عليهم السلام بيزارى بجو.

پيامبران‏ عليهم السلام به جانشينان خويش دستور مى‏ دادند كه روز نصب جانشين آنها را عيد بگيرند.

۱۰. صد حج و عمره مقبول

امام صادق ‏عليه السلام در ضمن حديثى فرمود: روزه عيد غدير در هر سال نزد خداى عزوجل برابر با صد حج و صد عمره پذيرفته شده است.

۱۱. عيد گرفتن روز عيد غدير

امام صادق‏ علیه السلام در ضمن حديثى فرمود: پیامبر صلی الله علیه و آله به امیرالمؤمنین‏ علیه السلام سفارش فرمود اين روز را عيد قرار دهد. چنانكه پيامبران‏ عليهم السلام به جانشينان خود سفارش مى‏ كردند كه اين روز را عيد بگيرند.

۱۲. خشم ابليس از غدير

امام صادق‏ عليه السلام به نقل از امام باقر علیه السلام فرمود: دشمن خدا ابلیس چهار مرتبه (از فرط ناراحتى) ناله و فرياد كرد: روزى كه لعن (و از درگاه الهى رانده) شد، و روزى كه به زمين فرستاده شد، و روز مبعث كه پيامبر صلى الله عليه و آله برانگيخته شد، و روز غدير (كه اميرمؤمنان ‏عليه السلام بر خلافت نصب شد).

۱۳. شيون شياطين در روز عيد غدير

امام باقر عليه السلام در ضمن روايتى فرمود: هنگامى كه پيامبر صلى الله عليه و آله دست اميرمؤمنان‏ عليه السلام را در غدير گرفت و فرمود:

من كنت مولاه فعلى‏ عليه السلام مولاه، شياطين (از فرط ناراحتى) بر سر خود خاک مى‏ ريختند. شيطان از آنها پرسيد: چرا چنين مى‏ كنيد؟!

گفتند: اين مرد پيمانى از مردم گرفت كه تا قيامت كسى آن را نخواهد شكست! شيطان، آنها را دلدارى داده و گفت: اطرافيان پيامبران به من قولى داده ‏اند. آنها هرگز خلاف وعده نمى ‏كنند!

۱۴. پاداش ويژه عيد غدير

حضرت ثامن ‏الحجج از پدران بزرگوارش از امير مؤمنان‏ عليهم السلام در مورد روز غدير نقل كرده كه فرمود: بر خانواده خويش توسعه دهيد. به برادران دينى احسان نماييد.

شكر خدا را به آنچه به شما ارزانى داشته به جا آوريد. گرد يكديگر جمع شويد تا خداوند امور پراكنده شما را سامان بخشد. به يكديگر نيكى كنيد تا خداوند بين شما انس و الفت بر قرار سازد.

از نعمت الهى كه به شما عنايت كرده يكديگر را بهره‏مند سازيد، چنانكه خداوند شما را پاداشى چند برابر از اعياد قبل و بعد -  (كه اين پاداش عظيم) جز در چنين روزى (به شما نرسد) -  عطا مى ‏نمايد.

۱۵. عيد غدير در قيامت

امام صادق‏ علیه السلام فرمود: چون قیامت بر پا شود، چهار روز را -  مانند عروسى كه به سرا پرده ‏اش برده مى‏ شود -  نزد خدا مى‏ برند: روز فطر، روز قربان، روز جمعه و روز غدير خم.

و غدير خم بين آن سه روز مانند ماه است بين ستارگان.

۱۶. سپاسگزارى بر معرفت روز غدير

امام صادق‏ عليه السلام فرمود: هجدهم ذى‏ الحجه بزرگ‏ترين عيد خداست؛ خورشيد بر روزى برتر آن نتابيد.

و آن روزى است كه خدا دينش را بر خلائق كامل و نعمتش را بر آنان تمام گردانيد و اسلام را به عنوان دين آنها پسنديد.

خدا هيچ پيامبرى را مبعوث نكرده مگر آنكه جانشين خويش را در چنين روزى نصب نموده است.

پس شيعيان ما بايستى به ياد خدا (و شكرگزار او) باشند، كه بر آنان منت نهاد و معرفت چنين روزى را به آنها اختصاص داد، چرا كه بقيه مردم از آن بى‏ بهره ‏اند.

۱۷. پاداش هشتاد ماه عبادت در روز عيد غدير

سید بن طاووس فرموده: شیخ صدوق، شیخ مفید و شیخ طوسی هر سه با سند از امام صادق ‏عليه السلام نقل كرده ‏اند كه حضرت فرمود:

عمل (كار نيک و عبادت) روز غدير - هجدهم ذى ‏الحجه -  برابر با عبادت هشتاد ماه است.

۱۸. عيد غدير و پيامبران‏ عليهم السلام

امام صادق‏ عليه السلام فرمود: غدير روزى است كه خدا توبه آدم ‏علیه السلام را پذيرفت، و او به شكرانه ‏اش آن روز را روزه گرفت.

غدير روزى است كه خدا حضرت ابراهیم ‏علیه السلام را از آتش نجات داد، و او به شكرانه ‏اش آن روز را روزه گرفت.

و بنا بر نقلى: غدير، روزى است كه حضرت موسی‏ علیه السلام هارون‏ علیه السلام را به عنوان پرچم هدايت نصب كرد، و او به شكرانه ‏اش آن روز را روزه گرفت.

غدير روزى است كه پيامبر صلى الله عليه و آله على‏ عليه السلام را به عنوان پرچم براى امت بر افراشت و فضيلت و جانشينى او را آشكار ساخت، و امير مؤمنان‏ عليه السلام به شكرانه ‏اش آن روز را روزه گرفت.

۱۹. روزه عيد غدير، برتر از روزه روزگار

حضرت ثامن ‏الحجج از پدران بزرگوارش از امير مؤمنان ‏عليهم السلام نقل كرده كه فرمود:

خدا مردم را به روزه اين روز دعوت كرده، و پاداش عظيمى براى آن قرار داده؛ به نحوى كه اگر براى بنده‏ اى ممكن بود از اول دنيا تا انقراض آن روزها روزه بگيرد و شب‏ ها نماز بگزارد، پاداش آن به روزه با اخلاص عيد غدير نمى ‏رسيد!

۲۰. جايگزين روزه غدير

حضرت ثامن‏ الحجج از پدران بزرگوارش از اميرالمؤمنين‏ عليهم السلام نقل كرده كه فرمود: هر كس (روز عيد غدير) نياز برادر دينى ‏اش را - قبل از اظهار و در خواست او - برآورده سازد و با ميل و رغبت به او احسان و نيكى نمايد، پاداش روزه روز عيد غدير و شب زنده ‏دارى شب آن را خواهد داشت.

۲۱. فرجام نيک با افطارى دادن در عيد غدير

حضرت ثامن ‏الحجج از پدران بزرگوارش از اميرالمؤمنين ‏عليهم السلام نقل كرده كه فرمود:

هر كس شب آن (شام عيد غدير) مؤمنى را افطارى دهد، مانند آن است كه ده (فئام) را افطارى داده است. كسى پرسيد: يا اميرالمؤمنين، «فئام» يعنى چه؟

حضرت فرمود: فئام يعنى صد هزار پيامبر و صديق و شهيد (يعنى افطارى يک نفر، پاداش افطار يک ميليون پيامبر و صديق و شهيد را دارد).

پس اگر كسى گروهى از زنان و مردان با ايمان را افطارى دهد، چه پاداشى دارد؟! من ضامنم كه خداى تعالى او را از كفر و فقر امان دهد.

۲۲. مخالفت با مخالفان غدير

امام صادق ‏عليه السلام در ضمن آداب روز عيد غدير فرمود: پس از آنكه مشغول خوردن و آشاميدن گردد و برادران دينى را نيز اطعام نمايد، اظهار سرور و شادى كند و به برادران مؤمن نيكى و احسان بسيار كرده و نيازهاى آنان را برآورد، به قصد تعظيم و احترام عيد غدير و براى مخالفت با كسانى كه در غدير اظهار غم و اندوه مى‏ كنند، خدا غم و اندوه آنان را مضاعف فرمايد.

۲۳. نفرين بر منكران روز قيامت و غدير

امام صادق‏ عليه السلام درباره دعاى روز غدير فرمود: اين دعا را روز غدير و شب آن بسيار بگو. ترجمه: خداوندا! از رحمت خود دور نما منكران و پيمان‏ شكنان را تغييردهندگان فرمان تو را و تكذيب كنندگان را، كه منكر روز قيامت هستند، از گذشتگان و آيندگان.

۲۴. قرض كردن براى كمک به نيازمندان در روز عيد غدير

حضرت ثامن‏ الحجج از پدران بزرگوارش از اميرالمؤمنين ‏عليهم السلام نقل كرده كه فرمود: من ضامنم كه هر كس روز عيد غدير قرض بگيرد و به برادران دينى كمک نمايد، اگر زنده بماند خدا قرضش را ادا كند، و اگر بميرد از دوشش بردارد (يعنى خدا كارى كند كه بدهى او پرداخت شود).

۲۵. خير دنيا و آخرت با نيكى در روز غدير

حضرت ثامن ‏الحجج از پدران بزرگوارش از امير مؤمنان ‏عليهم السلام نقل كرده است كه فرمود:

نيكى كردن در روز عيد غدير باعث زياد شدن ثروت و طولانى شدن عمر است و مهربانى كردن به همديگر است، و رحمت و رأفت خدا را به انسان جلب مى‏ كند.

۲۶. تغيير چهره زندگى در روز عيد غدير

فياض طوسى نقل كرده است: روز غدير محضر مبارک حضرت ثامن ‏الحجج على بن موسى الرضا عليه السلام رسيدم.

حضرت جمعى از خواص را براى افطار نگه داشته بود، و براى خانواده آنها غذا و انواع هديه و صله، لباس، انگشتر و كفش فرستاده بود. سر و وضع همه اطرافيان (به دستور حضرت) عوض شده بود و اسباب و آلات منزل تغيير كرده بود (همه با لباس نو و فاخر و جديد بودند). حضرت براى آنها فضيلت غدير را بيان مى‏ فرمود.

۲۷. حضور در غدير با نماز غدير

ابوهارون عبدى مى ‏گويد: روز هجدهم ذى ‏الحجه محضر مبارک امام صادق‏ عليه السلام شرفياب شدم. حضرت فرمود:

هر كس در اين روز دو ركعت نماز بگذارد مانند كسى است كه در غدير حضور داشته و با پيامبرصلى الله عليه وآله بر ولايت پيمان بسته باشد، و در درجه كسانى باشد كه صادقانه در موالات مولا در آن روز خدا و پيامبر صلى الله عليه و آله را تصديق كردند، و مانند كسى است كه حضور پيامبر صلى الله عليه و آله، اميرمؤمنان، امام حسن وامام حسين ‏عليهم السلام را درک كرده است.

و بنا بر نقلى در ركاب آنان شهيد شده باشد، و مانند نجبا و نقبايى كه زير پرچم قائم آل‏ محمد عليه السلام و در خيمه آن حضرت باشند.

۲۸. پاداش خرج كردن در عيد غدير

امام صادق ‏عليه السلام فرمود: يک درهم خرج كردن در روز غدير برابر است با نهصد هزار درهم -  و بنا بر نقلى يک ميليون درهم -  در بقيه اوقات است.

۲۹. دعاى مستجاب بعد از غدير

امام صادق ‏علیه السلام فرمود: هر كس در روز عید غدیر نيم ساعت قبل از ظهر به قصد شكرگزارى خداوند دو ركعت نماز بگذارد؛ كه در هر ركعت بعد از حمد هر يک از توحيد و آيةالكرسى و قدر را ده مرتبه بخواند، نزد خدا برابر صدهزار حج و صدهزار عمره است، و هر حاجتى از حوائج دنيا و آخرت را از خدا درخواست كند -  هر چه باشد -  به آسانى و با عافيت به او عنايت نمايد.

و بنابر نقلى: اگر نماز و دعا از او فوت شد، قضاى آن را به جاى آورد.

۳۰. اطعام اوليا با افطارى دادن در عيد غدير

امام صادق‏ عليه السلام فرمود: هر كس مؤمنى را در عيد غدير افطارى دهد، پاداش اطعام يک ميليون نفر را دارد، و پاداش كسى را دارد كه همين عدد پیامبران‏ علیهم السلام و شهيدان و صديقان و صالحان را در حرم خداوند هنگام گرسنگى و سختى اطعام كرده و سيراب نموده باشد.

۳۱. عيد غدير، گرامى‏ ترين روز سال

امام جعفر بن الصادق‏ عليه السلام در ضمن حديثى در مورد عظمت روز غدير چنين فرمود: شايد فكر كنى كه خدا روزى محترم‏ تر از عيد غدير دارد؟! نه به خدا، نه به خدا، نه به خدا.

۳۲. طلب آمرزش جبرئيل براى شيعيان در روز غدير

حضرت ثامن ‏الائمه‏ علیه السلام فرمود: غدير روزى است كه جبرئیل به امر خدا كرسى كرامت الهى را در برابر بیت‏ المعمور نصب كرده و بر آن بالا مى‏رود. فرشتگان همه آسمان‏ ها گرد او جمع مى ‏شوند، و او مدح و ثناى پیامبر صلی الله علیه و آله را گفته و براى شيعيان و دوستان اميرالمؤمنين و ائمه‏ عليهم السلام طلب آمرزش نمايد.

۳۳. تبريک و تهنيت روز غدير

حضرت ثامن ‏الائمه ‏عليه السلام فرمود: غدير روز تبریک و تهنیت است.

۳۴. غدير روز تبسم

حضرت ثامن ‏الائمه ‏عليه السلام فرمود: غدير روز تبسم هنگام ملاقات اهل ایمان است. هر كس روز عيد غدير به روى برادر دينى اش تبسم كند، خداوند در قیامت با مهربانى به او نظر مى ‏كند، و هزار حاجت او را روا، و در بهشت براى او قصرى از درّ سفيد بنا نمايد، و چهره‏اش را زيبا و درخشنده و خرم گرداند.

۳۵. آراستن در عيد غدير

حضرت ثامن ‏الائمه‏ عليه السلام فرمود: غدير روز تزيين و آراستن است. هر كس براى غدير خويش را بيارايد و زينت كند، خدا همه گناهانش را - از كوچک تا بزرگ - بيامرزد، و فرشتگانى را برانگيزد كه تا غدير سال آينده كارهاى نيكش را ثبت كنند و درجات او را بالا برند. پس اگر بميرد شهيد از دنيا رفته، و اگر زنده بماند زندگى سعادتمندانه و همراه خوشبختى داشته باشد.

۳۶. پاداش ديدار اهل ايمان در عيد غدير

حضرت ثامن ‏الائمه‏ عليه السلام فرمود: هر كس عيد غدير به ديدار مؤمنى رود، خدا هفتاد نور به قبرش وارد نمايد، و قبر او را توسعه دهد، و هر روز هفتاد هزار فرشته به زيارت قبرش روند و او را به بهشت بشارت دهند.

۳۷. مَثل فرشته ‏ها و ابليس با پذيرفتن و انكار غدير!

حضرت ثامن ‏الائمه‏ عليه السلام فرمود: مؤمنين در پذيرفتن ولایت اميرالمؤمنين‏ عليه السلام در غدير خم مانند فرشتگان هستند كه بر آدم سجده نمودند، و هر كس ولايت امیرالمؤمنین‏ علیه السلام را در غدير انكار كرد شبيه ابلیس است.

۳۸. زيارت اميرالمؤمنين‏ عليه السلام در عيد غدير

امام صادق‏ علیه السلام فرمود: اگر روز عيد غدير نجف باشى، پس از نماز و زیارت و دعا نزديک قبر مطهر مى‏ روى، و در غير آن صورت اشاره به آن سمت نموده و دعا كرده و عبارت گذشته را مى خوانى.

ترجمه: بار الها، بر ولىّ خود، برادر پيامبرت، وزيرش، حبيبش، خليلش، معدن اسرارش، منتخب از خاندانش، وصيش، برگزيده ‏اش، مخلصش، امين و معتمدش، وليش، برترين نزديكانش كه به او ايمان آورده ‏اند، پدر فرزندانش، دروازه دانش و حكمتش، زبان گوياى حجت و برهانش، دعوت كننده به دين و آئينش، پايدار بر سنت و روشش، جانشين او بر امتش، سرور مسلمانان، اميرمؤمنان و پيشواى روسفيدان رحمت فرست؛ برترين رحمتى كه بر هر آفريده ‏اى و برگزيدگان و جانشينان پيامبرانت‏ عليهم السلام فرستاده ‏اى.

بار الها ! من گواهى مى‏دهم بارى كه بر دوش او نهاده شد به سرمنزل مقصود رساند. آنچه بدو سپرده شد رعايت و امانتدارى نمود. حلال تو را حلال و حرام تو را حرام دانست، و احكام تو را به پا داشت.

مردم را به راه تو فراخواند. دوستانت را دوست و دشمنانت را دشمن داشت. با پيمان شكنانى كه از راه تو برگشته بودند و جفاكارانى كه از حق كه از حق جدا شده بودند و كسانى كه از دين و فرمان تو سرپيچيده بودند مبارزه، و براى رضاى تو صبر و پايدارى نمود. او هيچ گاه پشت به جنگ نكرد، و سرزنش كسى او را تحت تاثير قرار نداد. تا به رضا دست يافت و تسليم قضاى تو گرديد.

تو را مخلصانه عبادت نمود و در خيرخواهى در راه در راه كوشش نمود، تا اجل او فرا رسيد. پس او را نزد خويش بردى در حالى كه او شهيد، سعادتمند، ولىّ، پرهيزكار، پسنديده، پاک، هدايتگر و هدايت شده بود.

بار الها ! بر پیامبر صلی الله علیه و آله و على‏ عليه السلام رحمت فرست، برترين رحمتى كه بر هر يک از پیامبران‏ علیهم السلام و برگزيدگانت فرستاده‏ اى. اى پروردگار جهانيان.

منبع

قنوت خورشيد: ص ۲۴ - ۲۹، به نقل از كتاب: غدير عيد برتر (صدرى).