آيات ۲۴ و ۲۵ محمد و غدیر

از ویکی غدیر
نسخهٔ تاریخ ‏۲ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۰۹:۱۲ توسط Shamloo (بحث | مشارکت‌ها)
مشخصات آیه
نام سورهمحمد
شماره آیه۲۴ و ۲۵
جزء۲۶
محتوای آیه
مکان نزولمدینه

آیات ۲۴ و ۲۵ سوره محمد آیاتی درباره اصحاب صحیفه ملعونه اول که از همکاری بنی‌امیه با اصحاب صحیفه پرده برداشت.

بستر نزول آیات ۲۴ و ۲۵ سوره محمد چنین توصیف شده است:[۱] در روز چهاردهم ذى ‏الحجة در سفر حجةالوداع وقایع پیچیده‌ای رخ داد؛ از جمله اینکه اصحاب صحيفه ملعونه اول -كه پيمان‌نامه‌‏اى عليه اهل‏ بيت‏ عليهم السلام نوشته و آن را در كعبه امضا كرده بودند-  برای غصب خلافت وارد عمل شدند. اولين كسانى كه از نظر آنان در غصب خلافت همكارى خوبى مى‌‏توانستند داشته باشند بنى‏‌اميه بودند. اين بود كه رؤساى آنان را به مجلس خود دعوت كردند. در اين مرحله مسئله اقتصادى را هم به مسائل مورد نظر خود افزودند و آن منع خمس از اهل‏ بيت‏ عليهم السلام بود. آنان گمان می‌کردند اين كه اگر خمس در اختيار آنان باشد، از آن در راه غصب خلافت استفاده خواهند كرد.

در آن مجلس عثمان و معاويه به‌عنوان سردمداران بنى‌‏اميه شركت كردند و چند نفر ديگر نيز حضور داشتند كه عبارت بودند: عبدالرحمان بن عوف، عمرو بن عاص، سعد بن ابى‏‌وقاص، مغيرة بن شعبه، ابوهريره و ابوموسى اشعرى. بنى‌‏اميه از آنان پرسيدند: براى خلافت چه كسى را در نظر گرفته‌‏ايد؟ گفتند: ابوبكر! آنان گفتند: با منع خمس موافقيم، ولى با خلافت ابوبكر نه. آنان همين مقدار را از بنى‌اميه پذيرفتند و با آنان نيز هم‌پيمان شدند و بار ديگر ابوعبيده جراح را شاهد خود قرار دادند و گروه خود را براى اجراى نقشه‏‌هاى خود گسترده‏‌تر نمودند. اينجا بود كه خداوند به پيامبرش‏ صلى الله عليه و آله انعقاد پيمان دوم را هم خبر داد و آيه ۷۹ و ۸۰ سوره زخرف را نازل كرد.

به دنبال آن، آيات ۲۴ و ۲۵ سوره محمد صلى الله عليه و آله نازل شد كه خبر از پذيرفتن نيمى از پيشنهاد اصحاب صحيفه توسط بنى‌اميه را مى‏‌داد: Ra bracket.png اِنَّ الَّذينَ ارْتَدّوا عَلى اَدْبارِهِمْ مِنْ بَعْدِ ما تَبَيَّنَ لَهُمُ الْهُدى الشَّيْطانُ سَوَّلَ لَهُمْ وَ اَمْلى لَهُمْ. ذلِكَ بِاَنَّهُمْ قالُوا لِلَّذينَ كَرِهُوا ما نَزَّلَ اللَّهُ سَنُطيعُكُمْ فى بَعْضِ الاَمْرِ وَ اللَّهُ يَعْلَمُ اِسْرارَهُمْ؛ كسانى كه از دين خدا رو به عقب باز مى‌‏گردند بعد از آنكه راه هدايت برايشان روشن شده شيطان كار آنان را برايشان زيبا جلوه داده و آنان را بدان سو تشويق كرده است. اين بدان جهت است كه آنان گفتند به كسانى كه آنچه خدا نازل كرده را خوش نداشتند: ما در بعضى از اين مسئله از شما پيروى مى‏‌كنيم، ولى خدا پنهان‏‌كارى آنان را مى‌داند La bracket.png.[۲]

پانویس

  1. واقعه قرآنى غدير، ص۵۴.
  2. بحارالانوار، ج۲۸، ص۱۲۲؛ بحارالانوار، ج۳۰، ص۱۶۳-۱۶۴؛ بحارالانوار، ج۳۶، ص۱۵۷.