فهرست راویان حدیث غدیر از عالمان قرن یازدهم هجری قمری
فهرست راویان حدیث غدیر از عالمان قرن یازدهم هجری قمری شامل عالمان اهل سنتی است که در طرق صحیح مختلف روایت حدیث غدیر قرار دارند. بهگفته عبدالحسین امینی در کتاب الغدیر توجه حدیث غدیر و اهتمام در حفظ، نقل و تبیین آن صرفاً به اصحاب و تابعین محدود نبوده؛ بلکه عالمان قرون بعد نیز در پاسداری و استمرار این سنت مهم دینی نهایت دقت و مراقبت را مبذول داشتهاند.[۱]
بهگفته امینی، بررسی منابع تاریخی نشان میدهد که در هر دوره، گروهی از حافظان حدیث با دقت علمی این واقعه را از پیشینیان دریافت کرده و پس از انجام تحقیقات لازم در صحت و اعتبار آن، با پذیرش و خضوع علمی به نسل بعد منتقل کردهاند. بدینسان، در هر قرن، شمار قابل توجهی از راویان و دانشمندان به عنوان شاهدان استمرار این روایت شناخته میشوند.[۲]
از نظر امینی، احاطه بر تمامی ناقلان و راویان این حدیث، بستگی به میزان توانایی و تلاش پژوهشگران در شناخت استادان علم حدیث دارد و این امر به وسعت کوشش و پژوهش آنان در این حوزه مرتبط است.[۳] با این حال عبدالحسین امینی فهرستی از راویان حدیث غدیر از عالمان قرن یازدهم ارائه کرده که بر اساس سالمرگ فهرست شده است:
- ملاعلی بن سلطانمحمد هروی، معروف به قاری حنفی (درگذشت: ۱۰۱۴ق)[۴] که در کتابهای خود، المرقات المفاتیح فی شرح المشکاة، از حدیث غدیر یاد کرده است.[۵]
- ابوالعباس احمد بن یوسف بن احمد چلبی دمشقی، مشهور به ابنسنان قرمانی (درگذشت: ۱۰۱۹ق).[۶]
- زینالدین عبدالرؤف بن تاجالعارفین بن علی حدادی مناوی قاهری شافعی (درگذشت: ۱۰۳۱ق).[۷] او در کتاب کنوز الحقایق حدیث غدیر را نقل کرده است.[۸] همچنین، حدیث نزول آیات ۱ تا ۳ سوره معارج در واقعه غدیر را در کتاب فیض القدیر فی شرح الجامع الصغیر خود آورده است.[۹]
- شیخ بن عبدالله بن شیخ بن عبدالله بن شیخ بن عبدالله عیدروس حسینی یمنی (درگذشت: ۱۰۴۱ق) که روایتی از او در مورد نزول آیات ۱ تا ۳ سوره معارج پیرامون واقعه غدیر از او نقل شده است.[۱۰]
- محمود بن محمد بن علی شیخانی قادری مدنی (درگذشت: قرن یازدهم قمری) که روایتش درباره نزول آیات ۱ تا ۳ سوره معارج درباره رخداد غدیر نقل شده است.[۱۱]
- نورالدین علی بن ابراهیم بن احمد حلبی قاهری شافعی (درگذشت: ۱۰۴۴ق). او علاوه بر نقل حدیث غدیر، روایت مربوط به نزول آیات ۱ تا ۳ سوره معارج درباره واقعه غدیر نقل کرده و درباره سند حدیث غدیر سخن گفته است.[۱۲]
- احمد بن فضل بن محمد باکثیر مکی شافعی (درگذشت: ۱۰۷۴ق). از او علاوه بر نقل حدیث غدیر و ابراز نظر درباره صحت حدیث غدیر و مفاد آن، روایتی درباره نزول آیات ۱ تا ۳ سوره معارج پیرامون غدیر نقل شده است.[۱۳]
- حسین بن امام منصور بالله قاسم بن محمد بن علی یمنی (درگذشت: ۱۰۵۰ق). او در کتاب خود هدایت العقول حدیث غدیر را بهطرق بسیار ذکر کرده که اگر آن را جداگانه آن را تنظیم میکرد، خود رسالهای در این باره بود.[۱۴]
- قاضی القضات احمد بن محمد بن عمر مصری حنفی، ملقب به شهابالدین خفاجی (درگذشت: ۱۰۶۹ق).[۱۵] او حدیث غدیر را در کتاب نسیم الریاض خود آورده و درباره آن گفته که این فرمایش در غدیرخم بوده، در حالی که آن حضرت برای مردم خطبه میخوانده است.[۱۶]
- عبدالحق بن سیفالدین دهلوی بخاری (درگذشت: ۱۹۵۲ق).[۱۷]
- محمد بن محمد مصری (درگذشت: قرن یازدهم قمری) مؤلف کتاب الدرر العوال بحل الفاظ بدء المال که در این کتاب درباره امیرالمؤمنین علیه السلام میگوید: در فضل او احادیث بسیار وارد شده است؛ از جمله حدیث غدیر.[۱۸]
- محمد محبوبعالم بن صفیالدین جعفر بدرعالم (درگذشت: قرن یازدهم قمری)، مؤلف تفسیر مشهور به تفسیر شاهی که روایتی درباره نزول آیه تبلیغ درباره امیرالمؤمنین علیه السلام و نزول آیات ۱ تا ۳ سوره معارج پیرامون غدیر را در تفسیر خود نقل کرده است.[۱۹]
جستارهای وابسته
پانویس
- ↑ الغدیر، ج۱، ص۱۶۷.
- ↑ الغدیر، ج۱، ص۱۶۷.
- ↑ الغدیر، ج۱، ص۱۶۷.
- ↑ الغدیر، ج۱، ص۲۸۹–۲۹۰.
- ↑ المرقات، ج۱۰، ص۴۶۳.
- ↑ الغدیر، ج۱، ص۲۹۰.
- ↑ الغدیر، ج۱، ص۲۹۰–۲۹۱.
- ↑ کنوز الحقایق، ج۲، ص۲۰۸.
- ↑ فیض القدیر، ج۴، ص۳۵۸.
- ↑ الغدیر، ج۱، ص۲۹۱.
- ↑ الغدیر، ج۱، ص۲۹۱.
- ↑ الغدیر، ج۱، ص۲۹۱–۲۹۲.
- ↑ الغدیر، ج۱، ص۲۹۲.
- ↑ الغدیر، ج۱، ص۲۹۲–۲۹۳.
- ↑ الغدیر، ج۱، ص۲۹۳–۲۹۴.
- ↑ نسیم الریاض، ج۲، ص۴۲۶.
- ↑ الغدیر، ج۱، ص۲۹۴.
- ↑ الغدیر، ج۱، ص۲۹۴.
- ↑ الغدیر، ج۱، ص۲۹۴.
منابع
- الغدیر فی الکتاب و السنة و الأدب؛ عبدالحسین امینی، قم: مرکز الغدیر للدراسات الإسلامیة، ۱۴۱۶ق.
- فیض القدیر (شرح الجامع الصغیر)؛ محمد عبدالرؤوف بن تاجالعارفین مناوی، بیروت: دار المعرفة، ۱۳۹۱ق.
- کنوز الحقائق من حدیث خیر الخلائق؛ محمد عبدالرؤوف بن تاجالعارفین مناوی، بیروت: دار الکتب العلمیة، ۱۴۱۷ق.
- مرقاة المفاتیح شرح مشکاة المصابیح؛ علی بن سلطانمحمد قاری، بیروت: دار الفکر، ۱۴۳۲ق.
- نسیم الریاض فی شرح شفاء القاضی عیاض؛ احمد بن محمد خفاجی، بیروت: دار الفکر، ۱۳۲۶ق.