جلوه هایی از رخدادهای غدیر در عصر ظهور

جلوه‏ هايى از رخدادهاى غدير در عصر ظهور

الف) مؤاخات

يكى از رخدادهاى مهم روز غدير مؤاخات و برادرى ميان امت است. قرآن كريم مؤمنان را برادر يكديگر خوانده و فرموده است: «انما المؤمنون اخوة»[۱]:

به راستى مؤمنان برادر يكديگر اند. رسول خدا‏ صلى الله عليه و آله چندين بار در ميان مسلمانان به ايجاد عقد اخوت اقدام نمودند، كه از آن جمله است:

در مكه معظمه، در ميان اصحاب و مسلمانان اوليه.

در مدينه منوره در ميان مهاجران و انصار.

در مدينه منوره در ميان خواص اصحاب.[۲]

در سرزمين غدير خم در ميان امت اسلامى.[۳]

در همه اين موارد هر فردى را با فردى متناسب با او برادر نموده است. مثلاً ابوبکر را با عمر[۴]، سلمان را با ابوذر، زبیر را با کعب بن مالک، حمزه را با زيد، ابوطلحه را با ابوعبیده، عوف بن مالک را با صعب بن جثامه و عبدالرحمن بن عوف را با سعد بن ربيع.[۵]

ولى هرگز اميرالمؤمنين ‏عليه السلام را با احدى از اصحاب برادر نكرده، بلكه خطاب به او فرموده است: انت اخى و صاحبى: تو برادر و يار و ياور من هستى.[۶]

منابع حديث مؤاخات

همه محدثان، مورخان، سيره ‏نويسان و تراجم‏ نگاران، حديث مؤاخات را نقل كرده ‏اند، كه از آن جمله است:

۱. ابن ابی ‏شیبه (م ۲۳۵ ق).[۷]

۲. احمد حنبل (م ۲۴۱ ق).[۸]

۳. ابن ‏عبدالبر (م ۴۲۶ ق).[۹]

۴. ابن‏ مغازلی (م ۴۸۳ ق).[۱۰]

۵ . اخطب خوارزم (م ۵۶۸ ق).[۱۱]

۶ . ابن‏ بطریق (م ۶۰۰ ق).[۱۲]

۷. تلمسانى (م بعد از ۶۴۵ ق).[۱۳]

۸ . سبط ابن‏ جوزی (م ۶۵۴ ق).[۱۴]

۹. گنجی شافعی (م ۶۵۸ ق).[۱۵]

۱۰. محب‏ الدین طبری (م ۶۹۴ ق).[۱۶]

محدث بحرانى تصريح فرموده كه حدیث مؤاخات بين علماى تشيع و تسنّن متواتر است.

محدث قمی به هنگام شمارش حوادث روز غدير مى ‏نويسد: رسول اکرم ‏صلی الله علیه و آله در روز غدير بين اصحاب خود عقد اخوّت بست.[۱۷]

اوج اخوّت و برادرى

دقيقاً هفتاد روز پس از عيد غدير و به دنبال شهادت رسول اكرم‏ صلى الله عليه و آله، مهاجرين و انصار در سقیفه گرد آمده و براى كسب قدرت، اخوّت و برادرى را به بوته فراموشى سپردند!

و با شعار «منّا امير و منكم امير» به جنگ و ستيز برخاستند. ولى تجلّى اين اخوّت و برادرى در عصر ظهور خواهد بود، چنانكه در احاديث پيشوايان معصوم ‏عليهم السلام بر آن تاكيد شده است.

زيد زرّاد از اصحاب امام صادق‏ عليه السلام به محضر آن حضرت عرضه داشت: مى‏ ترسم كه ما مؤمن نباشيم! فرمود: براى چه؟ عرض كرد:

براى اينكه در ميان ما كسى پيدا نمى ‏شود كه برادر ايمانى ‏اش در نزد او از درهم و دينار عزيزتر باشد. بلكه در ميان ما درهم و دينار گرامى ‏تر است از برادر ايمانى، كه ولایت امیرالمؤمنین‏ علیه السلام بين ما و او اخوت و برادرى ايجاد كرده است.

فرمود: نه، شما مؤمن هستيد، لكن ايمان شما به حدّ كمال نمى ‏رسد جز هنگامى كه حضرت قائم ما عليه السلام خروج كند.

در آن هنگام خداوند عقل‏ هاى شما را كامل مى‏ كند و مؤمن كامل مى ‏شويد.[۱۸]

در پايان، به هنگام شمارش ويژگى‏ هاى مؤمنان در عصر ظهور مى‏ فرمايد: و المُواسات للاخوان فى حال اليُسر و العُسر[۱۹]: مواسات با برادران ايمانى در حالت توانمندى و تنگدستى.

بر اساس اين روايت و ديگر احاديث پيشوايان معصوم‏ عليهم السلام آن اخوّت و برادرى كه رسول گرامى صلى الله عليه و آله در روز عيد سعيد غدير در ميان امت اسلامى ايجاد نمود، در عصر موفور السرور ظهورِ آن امام نور تحقق پيدا خواهد كرد، و آن ايثار و مواسات و آن مؤاخات مورد نظر رسول عالميان‏ صلى الله عليه و آله آن روز تجلى خواهد كرد.

پانویس

  1. حجرات /  ۱۰.
  2. الجوهرة (تلمسانى) : ص ۶۴ .
  3. فيض العلام: ص ۱۲۵.
  4. الفصول المهمه (ابن‏ صبّاغ) : ص ۳۸.
  5. المصنف (ابن‏ ابى‏ شيبه) : ج ۶ ص ۲۶۵.
  6. المصنف (ابن ‏ابى‏ شيبه) : ج ۷ ص ۵۰۷ .
  7. المصنف (ابن ‏ابى‏ شيبه) : ج ۶ ص ۲۶۵.
  8. فضائل الصحابة (احمد حنبل) : ج ۲ ص ۸۲۴ .
  9. الاستيعاب: ج ۳ ص ۲۰۲.
  10. مناقب على بن ابى‏ طالب‏ عليه السلام (ابن ‏مغازلى) : ص ۳۷.
  11. المناقب (خوارزمى) : ص ۱۴۰.
  12. العمدة (ابن ‏بطريق) : ح ۲۶۲.
  13. الجوهرة فى نسب على و آله‏ عليهم السلام (تلمسانى) : ص ۶۴ .
  14. تذكرة الخواص: ج ۱ ص ۲۱۸.
  15. كفاية الطالب (گنجى) : ص ۱۹۳.
  16. ذخائر العقبى (طبرى) : ج ۱ ص ۳۰۳.
  17. فيض العلام (محدث قمى) : ص ۱۲۵.
  18. اصل زيد زرّاد: در ضمن: الاصول الستةعشر: ص ۶ .
  19. اصل زيد زرّاد: در ضمن: الاصول الستةعشر: ص ۷.