ابن مردویه: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۴: | خط ۴: | ||
ميرزا محمد بن معتمدخان بدخشانى حديث غدير را در «مفتاح النجا» از ابن مردويه نقل كرده است.<ref>مفتاح النجا (مخطوط).</ref> | ميرزا محمد بن معتمدخان بدخشانى حديث غدير را در «مفتاح النجا» از ابن مردويه نقل كرده است.<ref>مفتاح النجا (مخطوط).</ref> | ||
[[جلال الدین سیوطی|سیوطی]]<ref>طبقات الحفّاظ: ص ۴۱۲. همچنين ر.ك: تذكرة الحفّاظ: ج ۳ ص ۱۰۵۰. النجوم الزاهرة: ج ۴ ص ۲۵۴. تاريخ اصفهان: ج ۱ ص ۱۶۸. طبقات الداوودى: ج ۱ ص ۹۳ . شَذَرات الذهب: ج ۳ ص ۱۹۰. </ref>: ابن مردويه خبره فنّ [[احاديث مرتبط با غدير|حدیث]] و [[رجال]] بوده و در اين رشته ها كتاب نوشته است. | |||
همچنين وى از خبرگانِ صاحب تفسير و تاريخ بوده و كتاب «المستخرج على البخارى» از او است. | همچنين وى از خبرگانِ صاحب تفسير و تاريخ بوده و كتاب «المستخرج على البخارى» از او است. | ||
او از ابوسهل بن زياد قطّان و ديگران | او از ابوسهل بن زياد قطّان و ديگران حدیث شنيده است. | ||
== روايتِ نزول آيه اكمال و آيه تبليغ در غدير<ref>چكيده عبقات الانوار (حديث غدير): ص ۴۴۶، ۴۶۳. غدير در قرآن: ج ۱ ص ۸۷.</ref>== | == روايتِ نزول آيه اكمال و آيه تبليغ در غدير<ref>چكيده عبقات الانوار (حديث غدير): ص ۴۴۶، ۴۶۳. غدير در قرآن: ج ۱ ص ۸۷.</ref>== | ||
يكى از وجوه [[دلالت حدیث غدیر۱|دلالت حدیث غدیر]] بر [[امامت]] اميرالمؤمنين عليه السلام نزول [[آیه اکمال]] و [[آیه تبلیغ]] در رويداد غدير است. | يكى از وجوه [[دلالت حدیث غدیر۱|دلالت حدیث غدیر]] بر [[امامت]] اميرالمؤمنين عليه السلام نزول [[آیه اکمال و شبهات ابن کثیر|آیه اکمال]] و [[آیه تبلیغ و شبهات|آیه تبلیغ]] در رويداد غدير است. | ||
اختصاص آن به غدير هم نزد | اختصاص آن به غدير هم نزد [[شیعه]] و غير شيعه از مسلمات است، و بين مفسرين و محدثين اهل سنت مشهور است، اگر چه بعضى از آنان در صدد انحراف شأن نزول آيه بوده اند. | ||
از جمله احمد بن موسى بن مَردَوَيه اصفهانى، ابوبكر، ابن مَردَوَيه (ت ۳۲۳ - م ۴۱۰ ق) است. | از جمله احمد بن موسى بن مَردَوَيه اصفهانى، ابوبكر، ابن مَردَوَيه (ت ۳۲۳ - م ۴۱۰ ق) است. | ||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
ذهبى و سیوطی و زُرقانى و ابن قيم جوزيّه و تاج الدين سُبكى و سمعانى و [[ابن کثیر]] و كاتب چَلَبى و شمس الدين محمد ابن جَزَرى و دهلوى<ref>تذكرة الحفّاظ: ج ۳ ص ۱۰۵۰. العِبَر فى خبر من غَبَر: حوادث سال ۴۱۰. طبقات الحفّاظ: ص ۴۱۲. شرح المواهب اللَدنيّه: ج ۱ ص ۶۸ . زاد المعاد فى هدى خير العباد: ج ۳ ص ۵۶ . طبقات الشافعية (سُبكى) : ج ۱ ص ۳۱۷. الانساب: «الإصبهانى». تاريخ ابن كثير: ج ۷ ص ۳۵۳. كشف الظنون: ج ۱ ص ۴۳۹. الحصن الحصين من كلام سيدالمرسلين (با شرح قارى): ص ۲۰ و ۲۵. اصول الحديث (دهلوى).</ref>: | ذهبى و سیوطی و زُرقانى و ابن قيم جوزيّه و تاج الدين سُبكى و سمعانى و [[ابن کثیر]] و كاتب چَلَبى و شمس الدين محمد ابن جَزَرى و دهلوى<ref>تذكرة الحفّاظ: ج ۳ ص ۱۰۵۰. العِبَر فى خبر من غَبَر: حوادث سال ۴۱۰. طبقات الحفّاظ: ص ۴۱۲. شرح المواهب اللَدنيّه: ج ۱ ص ۶۸ . زاد المعاد فى هدى خير العباد: ج ۳ ص ۵۶ . طبقات الشافعية (سُبكى) : ج ۱ ص ۳۱۷. الانساب: «الإصبهانى». تاريخ ابن كثير: ج ۷ ص ۳۵۳. كشف الظنون: ج ۱ ص ۴۳۹. الحصن الحصين من كلام سيدالمرسلين (با شرح قارى): ص ۲۰ و ۲۵. اصول الحديث (دهلوى).</ref>: | ||
او را توثيق كرده و دقت او در ثبت و ضبط اخبار و رجال و نيز تأليفات او را به خصوص در [[تفسیر]] و [[تاریخ]] ستوده اند. وى در اصفهان و [[عراق]] از ابوسهل بن | او را توثيق كرده و دقت او در ثبت و ضبط اخبار و رجال و نيز تأليفات او را به خصوص در [[تفسیر]] و [[تاریخ]] ستوده اند. | ||
وى در اصفهان و [[عراق]] از [[ابوسهل بن زیاد قطّان]]، [[میمون بن اسحاق خراسانی]]، [[محمد بن عبدالله بن علم صفّار]]، [[اسماعیل خطبی]]، [[محمد بن علی بن دُحَیم شیبانی]]، [[احمد بن عبدالله بن دلیل]]، [[اسحاق بن محمد بن علی کوفی]]، [[محمد بن احمد بن علی اسواری]]، [[احمد بن عیسی خفاف]]، [[احمد بن محمد بن عاصم کرانی]] و طبقه ايشان [[فرهنگ غدیر در تاریخ|روایت]] كرده، و [[ابوالقاسم عبدالرحمن بن منده]] و برادرش عبدالوهّاب، ابوالخير محمد بن احمد، ابومنصور محمد بن سكرويه، ابوبكر محمد بن حسن بن محمد بن سُلَيم، ابوعبداللَّه ثقفى، ابومطيع محمد بن عبدالواحد مصرى، حمزة بن حسين مؤدِّب اصفهانى و بسيارى ديگر از او [[روایت]] كرده اند. | |||
وى كتاب هاى «التاريخ» و «التفسير» و «المسند» و «المستخرج على البخارى» را نگاشت. | وى كتاب هاى «التاريخ» و «التفسير» و «المسند» و «المستخرج على البخارى» را نگاشت. | ||
همچنين ابن مردويه ملقّب به لقب حافظ است. لقبى كه در اصطلاح دانشمندان علم | همچنين ابن مردويه ملقّب به لقب حافظ است. لقبى كه در اصطلاح دانشمندان علم [[احاديث مرتبط با غدير|حدیث]] از القاب بسيار ارزشمند است. | ||
شيخ على قارى و بدخشى و در «لواقح الأنوار» در شرح حال | شيخ على قارى و بدخشى و در «لواقح الأنوار» در شرح حال [[جلال الدین سیوطی|سیوطی]] از [[ابن حجر عسقلانی|ابن حجر]]، همگى در مورد لقب حافظ و جلالت آن سخن گفته اند.<ref>جمع الوسائل فى شرح الشمائل: ص ۷. تراجم الحفّاظ (مخطوط).</ref> | ||
== نقل غديريه حسّان بن ثابت<ref>چكيده عبقات الانوار (حديث غدير): ص ۴۷۷.</ref>== | == نقل غديريه حسّان بن ثابت<ref>چكيده عبقات الانوار (حديث غدير): ص ۴۷۷.</ref>== | ||
يكى از وجوه دلالت حدیث غدیر بر [[امامت]] و جانشينى، شعر [[حسان بن ثابت|حسّان بن ثابت]] است. | يكى از وجوه [[دلالت حدیث غدیر۱|دلالت حدیث غدیر]] بر [[امامت]] و جانشينى، شعر [[حسان بن ثابت|حسّان بن ثابت]] است. | ||
قضيه شعر سرودن حسّان بن ثابت در روز غدير خم، در مقابل و به اذن | قضيه شعر سرودن حسّان بن ثابت در روز غدير خم، در مقابل و به اذن [[حضرت محمّد صلی الله علیه و آله|پیامبر صلی الله علیه و آله]] را شمارى از بزرگان اهل سنت نقل كرده اند، كه از جمله آنان ابن مَردَوَيه (ت ۲۴۰ يا ۲۴۱ - م ۳۲۷ ق) است. | ||
در | در «کشف الغُمَّة» از ابن مردويه از ابن عباس نزول [[آیه تبلیغ و شبهات|آیه تبلیغ]] و حديث و ماجراى غدير را نقل كرده است. | ||
ابن عباس مى افزايد: به خدا سوگند كه ولایت على عليه السلام بر گردن قوم واجب گشت. و [[حسان بن ثابت|حسّان بن ثابت]] اشعارش را سرود. | ابن عباس مى افزايد: به خدا سوگند كه ولایت على عليه السلام بر گردن قوم واجب گشت. و [[حسان بن ثابت|حسّان بن ثابت]] اشعارش را سرود. | ||
نسخهٔ ۲۵ اکتبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۲:۵۰
روايت حديث غدير[۱]
يكى از علما و بزرگان اهل سنت كه حدیث غدیر را نقل كرده احمد بن موسى اصفهانى، ابوبكر، ابن مَردَوَيه (ت ۳۲۳- م ۴۱۰ ق) است.
ميرزا محمد بن معتمدخان بدخشانى حديث غدير را در «مفتاح النجا» از ابن مردويه نقل كرده است.[۲]
سیوطی[۳]: ابن مردويه خبره فنّ حدیث و رجال بوده و در اين رشته ها كتاب نوشته است.
همچنين وى از خبرگانِ صاحب تفسير و تاريخ بوده و كتاب «المستخرج على البخارى» از او است.
او از ابوسهل بن زياد قطّان و ديگران حدیث شنيده است.
روايتِ نزول آيه اكمال و آيه تبليغ در غدير[۴]
يكى از وجوه دلالت حدیث غدیر بر امامت اميرالمؤمنين عليه السلام نزول آیه اکمال و آیه تبلیغ در رويداد غدير است.
اختصاص آن به غدير هم نزد شیعه و غير شيعه از مسلمات است، و بين مفسرين و محدثين اهل سنت مشهور است، اگر چه بعضى از آنان در صدد انحراف شأن نزول آيه بوده اند.
از جمله احمد بن موسى بن مَردَوَيه اصفهانى، ابوبكر، ابن مَردَوَيه (ت ۳۲۳ - م ۴۱۰ ق) است.
ميرزا محمد بن معتمدخان بدخشى در «مفتاح النجا فى مناقب آل العبا»:
حديث نزول آيه اكمال در واقعه غدير خم را از ابن مردويه از ابوسعيد خُدرى و نيز از عبدالرزاق رَسعَنى از ابن عباس روايت كرده است.[۵]
همچنين سيوطى در «الدرّ المنثور» و بدخشى در «مفتاح النجا» نزول آيه تبليغ در غدير خم درباره على عليه السلام را از ابن مَردَوَيه از ابن مسعود نقل كرده است.[۶]
ذهبى و سیوطی و زُرقانى و ابن قيم جوزيّه و تاج الدين سُبكى و سمعانى و ابن کثیر و كاتب چَلَبى و شمس الدين محمد ابن جَزَرى و دهلوى[۷]:
او را توثيق كرده و دقت او در ثبت و ضبط اخبار و رجال و نيز تأليفات او را به خصوص در تفسیر و تاریخ ستوده اند.
وى در اصفهان و عراق از ابوسهل بن زیاد قطّان، میمون بن اسحاق خراسانی، محمد بن عبدالله بن علم صفّار، اسماعیل خطبی، محمد بن علی بن دُحَیم شیبانی، احمد بن عبدالله بن دلیل، اسحاق بن محمد بن علی کوفی، محمد بن احمد بن علی اسواری، احمد بن عیسی خفاف، احمد بن محمد بن عاصم کرانی و طبقه ايشان روایت كرده، و ابوالقاسم عبدالرحمن بن منده و برادرش عبدالوهّاب، ابوالخير محمد بن احمد، ابومنصور محمد بن سكرويه، ابوبكر محمد بن حسن بن محمد بن سُلَيم، ابوعبداللَّه ثقفى، ابومطيع محمد بن عبدالواحد مصرى، حمزة بن حسين مؤدِّب اصفهانى و بسيارى ديگر از او روایت كرده اند.
وى كتاب هاى «التاريخ» و «التفسير» و «المسند» و «المستخرج على البخارى» را نگاشت.
همچنين ابن مردويه ملقّب به لقب حافظ است. لقبى كه در اصطلاح دانشمندان علم حدیث از القاب بسيار ارزشمند است.
شيخ على قارى و بدخشى و در «لواقح الأنوار» در شرح حال سیوطی از ابن حجر، همگى در مورد لقب حافظ و جلالت آن سخن گفته اند.[۸]
نقل غديريه حسّان بن ثابت[۹]
يكى از وجوه دلالت حدیث غدیر بر امامت و جانشينى، شعر حسّان بن ثابت است.
قضيه شعر سرودن حسّان بن ثابت در روز غدير خم، در مقابل و به اذن پیامبر صلی الله علیه و آله را شمارى از بزرگان اهل سنت نقل كرده اند، كه از جمله آنان ابن مَردَوَيه (ت ۲۴۰ يا ۲۴۱ - م ۳۲۷ ق) است.
در «کشف الغُمَّة» از ابن مردويه از ابن عباس نزول آیه تبلیغ و حديث و ماجراى غدير را نقل كرده است.
ابن عباس مى افزايد: به خدا سوگند كه ولایت على عليه السلام بر گردن قوم واجب گشت. و حسّان بن ثابت اشعارش را سرود.
پانویس
- ↑ چكيده عبقات الانوار (حديث غدير): ص ۲۵۸.
- ↑ مفتاح النجا (مخطوط).
- ↑ طبقات الحفّاظ: ص ۴۱۲. همچنين ر.ك: تذكرة الحفّاظ: ج ۳ ص ۱۰۵۰. النجوم الزاهرة: ج ۴ ص ۲۵۴. تاريخ اصفهان: ج ۱ ص ۱۶۸. طبقات الداوودى: ج ۱ ص ۹۳ . شَذَرات الذهب: ج ۳ ص ۱۹۰.
- ↑ چكيده عبقات الانوار (حديث غدير): ص ۴۴۶، ۴۶۳. غدير در قرآن: ج ۱ ص ۸۷.
- ↑ مفتاح النجا فى مناقب آل العباعليهم السلام (مخطوط).
- ↑ الدرّ المنثور فى التفسير بالمأثور: ج ۲ ص ۲۹۸. مفتاح النجا (مخطوط). نفحات الازهار: ج ۸ ص۱۹۵، ۲۵۷.
- ↑ تذكرة الحفّاظ: ج ۳ ص ۱۰۵۰. العِبَر فى خبر من غَبَر: حوادث سال ۴۱۰. طبقات الحفّاظ: ص ۴۱۲. شرح المواهب اللَدنيّه: ج ۱ ص ۶۸ . زاد المعاد فى هدى خير العباد: ج ۳ ص ۵۶ . طبقات الشافعية (سُبكى) : ج ۱ ص ۳۱۷. الانساب: «الإصبهانى». تاريخ ابن كثير: ج ۷ ص ۳۵۳. كشف الظنون: ج ۱ ص ۴۳۹. الحصن الحصين من كلام سيدالمرسلين (با شرح قارى): ص ۲۰ و ۲۵. اصول الحديث (دهلوى).
- ↑ جمع الوسائل فى شرح الشمائل: ص ۷. تراجم الحفّاظ (مخطوط).
- ↑ چكيده عبقات الانوار (حديث غدير): ص ۴۷۷.