ابن مردویه: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
== | == روايت حديث غدير<ref>چكيده عبقات الانوار (حديث غدير): ص ۲۵۸.</ref>== | ||
يكى از علما و بزرگان [[اهل سنت]] كه [[حدیث غدیر]] را نقل كرده احمد بن موسى اصفهانى، ابوبكر، ابن مَردَوَيه (ت ۳۲۳- م ۴۱۰ ق) است. | |||
ميرزا محمد بن معتمدخان بدخشانى حديث غدير را در «مفتاح النجا» از ابن مردويه نقل كرده است.<ref>مفتاح النجا (مخطوط).</ref> | |||
سيوطى<ref>طبقات الحفّاظ: ص ۴۱۲. همچنين ر.ك: تذكرة الحفّاظ: ج ۳ ص ۱۰۵۰. النجوم الزاهرة: ج ۴ ص ۲۵۴. تاريخ اصفهان: ج ۱ ص ۱۶۸. طبقات الداوودى: ج ۱ ص ۹۳ . شَذَرات الذهب: ج ۳ ص ۱۹۰. </ref>: ابن مردويه خبره فنّ حديث و رجال بوده و در اين رشته ها كتاب نوشته است. همچنين وى از خبرگانِ صاحب تفسير و تاريخ بوده و كتاب «المستخرج على البخارى» از او است. | |||
او از ابوسهل بن زياد قطّان و ديگران [[حدیث]] شنيده است. | |||
== | == روايتِ نزول آيه اكمال و آيه تبليغ در غدير<ref>چكيده عبقات الانوار (حديث غدير): ص ۴۴۶، ۴۶۳. غدير در قرآن: ج ۱ ص ۸۷.</ref>== | ||
يكى از وجوه [[دلالت حدیث غدیر۱|دلالت حدیث غدیر]] بر [[امامت]] اميرالمؤمنين عليه السلام نزول [[آیه اکمال]] و [[آیه تبلیغ]] در رويداد غدير است. [[اختصاص]] آن به غدير هم نزد شيعه و غير شيعه از مسلمات است، و بين مفسرين و محدثين اهل سنت مشهور است، اگر چه بعضى از آنان در صدد انحراف شأن نزول آيه بوده اند. | |||
از جمله احمد بن موسى بن مَردَوَيه اصفهانى، ابوبكر، ابن مَردَوَيه (ت ۳۲۳ - م ۴۱۰ ق) است. ميرزا محمد بن معتمدخان بدخشى در «مفتاح النجا فى مناقب آل العبا»: حديث نزول آيه اكمال در واقعه غدير خم را از ابن مردويه از ابوسعيد خُدرى و نيز از عبدالرزاق رَسعَنى از ابن عباس روايت كرده است.<ref>مفتاح النجا فى مناقب آل العباعليهم السلام (مخطوط).</ref> | |||
همچنين سيوطى در «الدرّ المنثور» و بدخشى در «مفتاح النجا» نزول آيه تبليغ در غدير خم درباره على عليه السلام را از ابن مَردَوَيه از ابن مسعود نقل كرده است.<ref>الدرّ المنثور فى التفسير بالمأثور: ج ۲ ص ۲۹۸. مفتاح النجا (مخطوط). نفحات الازهار: ج ۸ ص۱۹۵، ۲۵۷.</ref> | |||
ذهبى و سیوطی و زُرقانى و ابن قيم جوزيّه و تاج الدين سُبكى و سمعانى و [[ابن کثیر]] و كاتب چَلَبى و شمس الدين محمد ابن جَزَرى و دهلوى<ref>تذكرة الحفّاظ: ج ۳ ص ۱۰۵۰. العِبَر فى خبر من غَبَر: حوادث سال ۴۱۰. طبقات الحفّاظ: ص ۴۱۲. شرح المواهب اللَدنيّه: ج ۱ ص ۶۸ . زاد المعاد فى هدى خير العباد: ج ۳ ص ۵۶ . طبقات الشافعية (سُبكى) : ج ۱ ص ۳۱۷. الانساب: «الإصبهانى». تاريخ ابن كثير: ج ۷ ص ۳۵۳. كشف الظنون: ج ۱ ص ۴۳۹. الحصن الحصين من كلام سيدالمرسلين (با شرح قارى): ص ۲۰ و ۲۵. اصول الحديث (دهلوى).</ref>: او را توثيق كرده و دقت او در ثبت و ضبط اخبار و رجال و نيز تأليفات او را به خصوص در [[تفسیر]] و [[تاریخ]] ستوده اند. وى در [[اصفهان]] و [[عراق]] از ابوسهل بن زياد قطّان، ميمون بن اسحاق خراسانى، محمد بن عبدالله بن علم صفّار، اسماعيل خطبى، محمد بن على بن دُحَيم شيبانى، احمد بن عبداللَّه بن دليل، اسحاق بن محمد بن على كوفى، محمد بن احمد بن على اسوارى، احمد بن عيسى خفاف، احمد بن محمد بن عاصم كرانى و طبقه ايشان روايت كرده، و ابوالقاسم عبدالرحمن بن منده و برادرش عبدالوهّاب، ابوالخير محمد بن احمد، ابومنصور محمد بن سكرويه، ابوبكر محمد بن حسن بن محمد بن سُلَيم، ابوعبداللَّه ثقفى، ابومطيع محمد بن عبدالواحد مصرى، حمزةبن حسين مؤدِّب اصفهانى و بسيارى ديگر از او [[روایت]] كرده اند. | |||
وى كتاب هاى «التاريخ» و «التفسير» و «المسند» و «المستخرج على البخارى» را نگاشت. | |||
همچنين ابن مردويه ملقّب به لقب حافظ است. لقبى كه در اصطلاح دانشمندان علم حديث از القاب بسيار ارزشمند است. شيخ على قارى و بدخشى و در «لواقح الأنوار» در شرح حال سُيوطى از [[ابن حجر عسقلانی|ابن حجر]]، همگى در مورد لقب حافظ و جلالت آن سخن گفته اند.<ref>جمع الوسائل فى شرح الشمائل: ص ۷. تراجم الحفّاظ (مخطوط).</ref> | |||
براى توضيح بيشتر مراجعه شود به عنوان: [[اهل سنت]] / نقل آيه تبليغ براى غدير، و عنوان: [[سند حدیث غدیر]]. | |||
== | == نقل غديريه حسّان بن ثابت<ref>چكيده عبقات الانوار (حديث غدير): ص ۴۷۷.</ref>== | ||
يكى از وجوه دلالت حدیث غدیر بر [[امامت]] و جانشينى، شعر [[حسان بن ثابت|حسّان بن ثابت]] است. قضيه شعر سرودن حسّان بن ثابت در روز غدير خم، در مقابل و به اذن پيامبر صلى الله عليه و آله را شمارى از بزرگان اهل سنت نقل كرده اند، كه از جمله آنان ابن مَردَوَيه (ت ۲۴۰ يا ۲۴۱ - م ۳۲۷ ق) است. | |||
در «كشف الغُمَّة» از ابن مردويه از ابن عباس نزول آیه تبلیغ و حديث و ماجراى غدير را نقل كرده است. ابن عباس مى افزايد: به خدا سوگند كه [[ولایت]] على عليه السلام بر گردن قوم واجب گشت. و [[حسان بن ثابت|حسّان بن ثابت]] اشعارش را سرود. | |||
== | == پانویس == | ||
<references /> | <references /> | ||
[[رده:حدیث غدیر]] | [[رده:حدیث غدیر]] | ||
نسخهٔ ۶ فوریهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۴:۲۴
روايت حديث غدير[۱]
يكى از علما و بزرگان اهل سنت كه حدیث غدیر را نقل كرده احمد بن موسى اصفهانى، ابوبكر، ابن مَردَوَيه (ت ۳۲۳- م ۴۱۰ ق) است.
ميرزا محمد بن معتمدخان بدخشانى حديث غدير را در «مفتاح النجا» از ابن مردويه نقل كرده است.[۲]
سيوطى[۳]: ابن مردويه خبره فنّ حديث و رجال بوده و در اين رشته ها كتاب نوشته است. همچنين وى از خبرگانِ صاحب تفسير و تاريخ بوده و كتاب «المستخرج على البخارى» از او است.
او از ابوسهل بن زياد قطّان و ديگران حدیث شنيده است.
روايتِ نزول آيه اكمال و آيه تبليغ در غدير[۴]
يكى از وجوه دلالت حدیث غدیر بر امامت اميرالمؤمنين عليه السلام نزول آیه اکمال و آیه تبلیغ در رويداد غدير است. اختصاص آن به غدير هم نزد شيعه و غير شيعه از مسلمات است، و بين مفسرين و محدثين اهل سنت مشهور است، اگر چه بعضى از آنان در صدد انحراف شأن نزول آيه بوده اند.
از جمله احمد بن موسى بن مَردَوَيه اصفهانى، ابوبكر، ابن مَردَوَيه (ت ۳۲۳ - م ۴۱۰ ق) است. ميرزا محمد بن معتمدخان بدخشى در «مفتاح النجا فى مناقب آل العبا»: حديث نزول آيه اكمال در واقعه غدير خم را از ابن مردويه از ابوسعيد خُدرى و نيز از عبدالرزاق رَسعَنى از ابن عباس روايت كرده است.[۵]
همچنين سيوطى در «الدرّ المنثور» و بدخشى در «مفتاح النجا» نزول آيه تبليغ در غدير خم درباره على عليه السلام را از ابن مَردَوَيه از ابن مسعود نقل كرده است.[۶]
ذهبى و سیوطی و زُرقانى و ابن قيم جوزيّه و تاج الدين سُبكى و سمعانى و ابن کثیر و كاتب چَلَبى و شمس الدين محمد ابن جَزَرى و دهلوى[۷]: او را توثيق كرده و دقت او در ثبت و ضبط اخبار و رجال و نيز تأليفات او را به خصوص در تفسیر و تاریخ ستوده اند. وى در اصفهان و عراق از ابوسهل بن زياد قطّان، ميمون بن اسحاق خراسانى، محمد بن عبدالله بن علم صفّار، اسماعيل خطبى، محمد بن على بن دُحَيم شيبانى، احمد بن عبداللَّه بن دليل، اسحاق بن محمد بن على كوفى، محمد بن احمد بن على اسوارى، احمد بن عيسى خفاف، احمد بن محمد بن عاصم كرانى و طبقه ايشان روايت كرده، و ابوالقاسم عبدالرحمن بن منده و برادرش عبدالوهّاب، ابوالخير محمد بن احمد، ابومنصور محمد بن سكرويه، ابوبكر محمد بن حسن بن محمد بن سُلَيم، ابوعبداللَّه ثقفى، ابومطيع محمد بن عبدالواحد مصرى، حمزةبن حسين مؤدِّب اصفهانى و بسيارى ديگر از او روایت كرده اند.
وى كتاب هاى «التاريخ» و «التفسير» و «المسند» و «المستخرج على البخارى» را نگاشت.
همچنين ابن مردويه ملقّب به لقب حافظ است. لقبى كه در اصطلاح دانشمندان علم حديث از القاب بسيار ارزشمند است. شيخ على قارى و بدخشى و در «لواقح الأنوار» در شرح حال سُيوطى از ابن حجر، همگى در مورد لقب حافظ و جلالت آن سخن گفته اند.[۸]
براى توضيح بيشتر مراجعه شود به عنوان: اهل سنت / نقل آيه تبليغ براى غدير، و عنوان: سند حدیث غدیر.
نقل غديريه حسّان بن ثابت[۹]
يكى از وجوه دلالت حدیث غدیر بر امامت و جانشينى، شعر حسّان بن ثابت است. قضيه شعر سرودن حسّان بن ثابت در روز غدير خم، در مقابل و به اذن پيامبر صلى الله عليه و آله را شمارى از بزرگان اهل سنت نقل كرده اند، كه از جمله آنان ابن مَردَوَيه (ت ۲۴۰ يا ۲۴۱ - م ۳۲۷ ق) است.
در «كشف الغُمَّة» از ابن مردويه از ابن عباس نزول آیه تبلیغ و حديث و ماجراى غدير را نقل كرده است. ابن عباس مى افزايد: به خدا سوگند كه ولایت على عليه السلام بر گردن قوم واجب گشت. و حسّان بن ثابت اشعارش را سرود.
پانویس
- ↑ چكيده عبقات الانوار (حديث غدير): ص ۲۵۸.
- ↑ مفتاح النجا (مخطوط).
- ↑ طبقات الحفّاظ: ص ۴۱۲. همچنين ر.ك: تذكرة الحفّاظ: ج ۳ ص ۱۰۵۰. النجوم الزاهرة: ج ۴ ص ۲۵۴. تاريخ اصفهان: ج ۱ ص ۱۶۸. طبقات الداوودى: ج ۱ ص ۹۳ . شَذَرات الذهب: ج ۳ ص ۱۹۰.
- ↑ چكيده عبقات الانوار (حديث غدير): ص ۴۴۶، ۴۶۳. غدير در قرآن: ج ۱ ص ۸۷.
- ↑ مفتاح النجا فى مناقب آل العباعليهم السلام (مخطوط).
- ↑ الدرّ المنثور فى التفسير بالمأثور: ج ۲ ص ۲۹۸. مفتاح النجا (مخطوط). نفحات الازهار: ج ۸ ص۱۹۵، ۲۵۷.
- ↑ تذكرة الحفّاظ: ج ۳ ص ۱۰۵۰. العِبَر فى خبر من غَبَر: حوادث سال ۴۱۰. طبقات الحفّاظ: ص ۴۱۲. شرح المواهب اللَدنيّه: ج ۱ ص ۶۸ . زاد المعاد فى هدى خير العباد: ج ۳ ص ۵۶ . طبقات الشافعية (سُبكى) : ج ۱ ص ۳۱۷. الانساب: «الإصبهانى». تاريخ ابن كثير: ج ۷ ص ۳۵۳. كشف الظنون: ج ۱ ص ۴۳۹. الحصن الحصين من كلام سيدالمرسلين (با شرح قارى): ص ۲۰ و ۲۵. اصول الحديث (دهلوى).
- ↑ جمع الوسائل فى شرح الشمائل: ص ۷. تراجم الحفّاظ (مخطوط).
- ↑ چكيده عبقات الانوار (حديث غدير): ص ۴۷۷.