ابن مردویه: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
[[جلال الدین سیوطی|سیوطی]]<ref>طبقات الحفّاظ: ص ۴۱۲. همچنين ر.ك: تذكرة الحفّاظ: ج ۳ ص ۱۰۵۰. النجوم الزاهرة: ج ۴ ص ۲۵۴. تاريخ اصفهان: ج ۱ ص ۱۶۸. طبقات الداوودى: ج ۱ ص ۹۳ . شَذَرات الذهب: ج ۳ ص ۱۹۰. </ref>: ابن مردويه خبره فنّ [[احاديث مرتبط با غدير|حدیث]] و [[رجال]] بوده و در اين رشته ها كتاب نوشته است. | [[جلال الدین سیوطی|سیوطی]]<ref>طبقات الحفّاظ: ص ۴۱۲. همچنين ر.ك: تذكرة الحفّاظ: ج ۳ ص ۱۰۵۰. النجوم الزاهرة: ج ۴ ص ۲۵۴. تاريخ اصفهان: ج ۱ ص ۱۶۸. طبقات الداوودى: ج ۱ ص ۹۳ . شَذَرات الذهب: ج ۳ ص ۱۹۰. </ref>: ابن مردويه خبره فنّ [[احاديث مرتبط با غدير|حدیث]] و [[رجال]] بوده و در اين رشته ها كتاب نوشته است. | ||
همچنين وى از خبرگانِ صاحب | همچنين وى از خبرگانِ صاحب [[مفسّرین|تفسیر]] و [[تاریخ]] بوده و كتاب «[[المستخرج علی البخاری (کتاب)|المستخرج علی البخاری]]» از او است. | ||
او از ابوسهل بن زياد قطّان و ديگران حدیث شنيده است. | او از ابوسهل بن زياد قطّان و ديگران حدیث شنيده است. | ||
| خط ۱۳: | خط ۱۳: | ||
يكى از وجوه [[دلالت حدیث غدیر۱|دلالت حدیث غدیر]] بر [[امامت]] اميرالمؤمنين عليه السلام نزول [[آیه اکمال و شبهات ابن کثیر|آیه اکمال]] و [[آیه تبلیغ و شبهات|آیه تبلیغ]] در رويداد غدير است. | يكى از وجوه [[دلالت حدیث غدیر۱|دلالت حدیث غدیر]] بر [[امامت]] اميرالمؤمنين عليه السلام نزول [[آیه اکمال و شبهات ابن کثیر|آیه اکمال]] و [[آیه تبلیغ و شبهات|آیه تبلیغ]] در رويداد غدير است. | ||
اختصاص آن به غدير هم نزد [[شیعه]] و غير شيعه از مسلمات است، و بين مفسرين و محدثين اهل سنت مشهور است، اگر چه بعضى از آنان در صدد انحراف شأن نزول آيه بوده اند. | اختصاص آن به غدير هم نزد [[شیعه]] و غير شيعه از مسلمات است، و بين مفسرين و محدثين [[اهل سنت]] مشهور است، اگر چه بعضى از آنان در صدد انحراف شأن نزول آيه بوده اند. | ||
از جمله احمد بن موسى بن مَردَوَيه اصفهانى، ابوبكر، ابن مَردَوَيه (ت ۳۲۳ - م ۴۱۰ ق) است. | از جمله احمد بن موسى بن مَردَوَيه اصفهانى، ابوبكر، ابن مَردَوَيه (ت ۳۲۳ - م ۴۱۰ ق) است. | ||
| خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
ميرزا محمد بن معتمدخان بدخشى در «مفتاح النجا فى مناقب آل العبا»: | ميرزا محمد بن معتمدخان بدخشى در «مفتاح النجا فى مناقب آل العبا»: | ||
حديث نزول | حديث نزول [[آیه اکمال و شبهات ابن کثیر|آیه اکمال]] در واقعه غدير خم را از ابن مردويه از [[سعد بن مالک انصاری (ابوسعید)|ابوسعید خُدری]] و نيز از عبدالرزاق رَسعَنى از [[عبدالله بن عباس|ابن عباس]] [[فرهنگ غدیر در تاریخ|روایت]] كرده است.<ref>مفتاح النجا فى مناقب آل العباعليهم السلام (مخطوط).</ref> | ||
همچنين | همچنين [[جلال الدین سیوطی|سیوطی]] در «[[الدرّ المنثور (کتاب)|الدرّ المنثور]]» و بدخشى در «مفتاح النجا» نزول آيه تبليغ در غدير خم درباره على عليه السلام را از ابن مَردَوَيه از ابن مسعود نقل كرده است.<ref>الدرّ المنثور فى التفسير بالمأثور: ج ۲ ص ۲۹۸. مفتاح النجا (مخطوط). نفحات الازهار: ج ۸ ص۱۹۵، ۲۵۷.</ref> | ||
ذهبى و سیوطی و | ذهبى و سیوطی و زُرقانی و ابن قیم جوزیّه و تاج الدين سُبكى و سمعانى و [[ابن کثیر]] و كاتب چَلَبى و [[ابن جَزَرى|شمس الدين محمد ابن جَزَرى]] و دهلوى<ref>تذكرة الحفّاظ: ج ۳ ص ۱۰۵۰. العِبَر فى خبر من غَبَر: حوادث سال ۴۱۰. طبقات الحفّاظ: ص ۴۱۲. شرح المواهب اللَدنيّه: ج ۱ ص ۶۸ . زاد المعاد فى هدى خير العباد: ج ۳ ص ۵۶ . طبقات الشافعية (سُبكى) : ج ۱ ص ۳۱۷. الانساب: «الإصبهانى». تاريخ ابن كثير: ج ۷ ص ۳۵۳. كشف الظنون: ج ۱ ص ۴۳۹. الحصن الحصين من كلام سيدالمرسلين (با شرح قارى): ص ۲۰ و ۲۵. اصول الحديث (دهلوى).</ref>: | ||
او را توثيق كرده و دقت او در ثبت و ضبط اخبار و رجال و نيز تأليفات او را به خصوص در [[تفسیر]] و [[تاریخ]] ستوده اند. | او را توثيق كرده و دقت او در ثبت و ضبط اخبار و رجال و نيز تأليفات او را به خصوص در [[تفسیر]] و [[تاریخ]] ستوده اند. | ||
وى در اصفهان و [[عراق]] از [[ابوسهل بن زیاد قطّان]]، [[میمون بن اسحاق خراسانی]]، [[محمد بن عبدالله بن علم صفّار]]، [[اسماعیل خطبی]]، [[محمد بن علی بن دُحَیم شیبانی]]، [[احمد بن عبدالله بن دلیل]]، [[اسحاق بن محمد بن علی کوفی]]، [[محمد بن احمد بن علی اسواری]]، [[احمد بن عیسی خفاف]]، [[احمد بن محمد بن عاصم کرانی]] و طبقه ايشان [[فرهنگ غدیر در تاریخ|روایت]] كرده، و [[ابوالقاسم عبدالرحمن بن منده]] و برادرش عبدالوهّاب، ابوالخير محمد بن احمد، ابومنصور محمد بن سكرويه، ابوبكر محمد بن حسن بن محمد بن سُلَيم، ابوعبداللَّه ثقفى، ابومطيع محمد بن عبدالواحد مصرى، حمزة بن حسين مؤدِّب اصفهانى و بسيارى ديگر از او [[روایت]] كرده اند. | وى در [[اصفهان]] و [[عراق]] از [[ابوسهل بن زیاد قطّان]]، [[میمون بن اسحاق خراسانی]]، [[محمد بن عبدالله بن علم صفّار]]، [[اسماعیل خطبی]]، [[محمد بن علی بن دُحَیم شیبانی]]، [[احمد بن عبدالله بن دلیل]]، [[اسحاق بن محمد بن علی کوفی]]، [[محمد بن احمد بن علی اسواری]]، [[احمد بن عیسی خفاف]]، [[احمد بن محمد بن عاصم کرانی]] و طبقه ايشان [[فرهنگ غدیر در تاریخ|روایت]] كرده، و [[ابوالقاسم عبدالرحمن بن منده]] و برادرش عبدالوهّاب، ابوالخير محمد بن احمد، ابومنصور محمد بن سكرويه، ابوبكر محمد بن حسن بن محمد بن سُلَيم، ابوعبداللَّه ثقفى، ابومطيع محمد بن عبدالواحد مصرى، حمزة بن حسين مؤدِّب اصفهانى و بسيارى ديگر از او [[روایت]] كرده اند. | ||
وى كتاب هاى «التاريخ» و «التفسير» و «المسند» و «المستخرج على البخارى» را نگاشت. | وى كتاب هاى «التاريخ» و «التفسير» و «المسند» و «المستخرج على البخارى» را نگاشت. | ||
نسخهٔ ۶ نوامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۰:۵۴
روايت حديث غدير[۱]
يكى از علما و بزرگان اهل سنت كه حدیث غدیر را نقل كرده احمد بن موسى اصفهانى، ابوبكر، ابن مَردَوَيه (ت ۳۲۳- م ۴۱۰ ق) است.
ميرزا محمد بن معتمدخان بدخشانى حديث غدير را در «مفتاح النجا» از ابن مردويه نقل كرده است.[۲]
سیوطی[۳]: ابن مردويه خبره فنّ حدیث و رجال بوده و در اين رشته ها كتاب نوشته است.
همچنين وى از خبرگانِ صاحب تفسیر و تاریخ بوده و كتاب «المستخرج علی البخاری» از او است.
او از ابوسهل بن زياد قطّان و ديگران حدیث شنيده است.
روايتِ نزول آيه اكمال و آيه تبليغ در غدير[۴]
يكى از وجوه دلالت حدیث غدیر بر امامت اميرالمؤمنين عليه السلام نزول آیه اکمال و آیه تبلیغ در رويداد غدير است.
اختصاص آن به غدير هم نزد شیعه و غير شيعه از مسلمات است، و بين مفسرين و محدثين اهل سنت مشهور است، اگر چه بعضى از آنان در صدد انحراف شأن نزول آيه بوده اند.
از جمله احمد بن موسى بن مَردَوَيه اصفهانى، ابوبكر، ابن مَردَوَيه (ت ۳۲۳ - م ۴۱۰ ق) است.
ميرزا محمد بن معتمدخان بدخشى در «مفتاح النجا فى مناقب آل العبا»:
حديث نزول آیه اکمال در واقعه غدير خم را از ابن مردويه از ابوسعید خُدری و نيز از عبدالرزاق رَسعَنى از ابن عباس روایت كرده است.[۵]
همچنين سیوطی در «الدرّ المنثور» و بدخشى در «مفتاح النجا» نزول آيه تبليغ در غدير خم درباره على عليه السلام را از ابن مَردَوَيه از ابن مسعود نقل كرده است.[۶]
ذهبى و سیوطی و زُرقانی و ابن قیم جوزیّه و تاج الدين سُبكى و سمعانى و ابن کثیر و كاتب چَلَبى و شمس الدين محمد ابن جَزَرى و دهلوى[۷]:
او را توثيق كرده و دقت او در ثبت و ضبط اخبار و رجال و نيز تأليفات او را به خصوص در تفسیر و تاریخ ستوده اند.
وى در اصفهان و عراق از ابوسهل بن زیاد قطّان، میمون بن اسحاق خراسانی، محمد بن عبدالله بن علم صفّار، اسماعیل خطبی، محمد بن علی بن دُحَیم شیبانی، احمد بن عبدالله بن دلیل، اسحاق بن محمد بن علی کوفی، محمد بن احمد بن علی اسواری، احمد بن عیسی خفاف، احمد بن محمد بن عاصم کرانی و طبقه ايشان روایت كرده، و ابوالقاسم عبدالرحمن بن منده و برادرش عبدالوهّاب، ابوالخير محمد بن احمد، ابومنصور محمد بن سكرويه، ابوبكر محمد بن حسن بن محمد بن سُلَيم، ابوعبداللَّه ثقفى، ابومطيع محمد بن عبدالواحد مصرى، حمزة بن حسين مؤدِّب اصفهانى و بسيارى ديگر از او روایت كرده اند.
وى كتاب هاى «التاريخ» و «التفسير» و «المسند» و «المستخرج على البخارى» را نگاشت.
همچنين ابن مردويه ملقّب به لقب حافظ است. لقبى كه در اصطلاح دانشمندان علم حدیث از القاب بسيار ارزشمند است.
شيخ على قارى و بدخشى و در «لواقح الأنوار» در شرح حال سیوطی از ابن حجر، همگى در مورد لقب حافظ و جلالت آن سخن گفته اند.[۸]
نقل غديريه حسّان بن ثابت[۹]
يكى از وجوه دلالت حدیث غدیر بر امامت و جانشينى، شعر حسّان بن ثابت است.
قضيه شعر سرودن حسّان بن ثابت در روز غدير خم، در مقابل و به اذن پیامبر صلی الله علیه و آله را شمارى از بزرگان اهل سنت نقل كرده اند، كه از جمله آنان ابن مَردَوَيه (ت ۲۴۰ يا ۲۴۱ - م ۳۲۷ ق) است.
در «کشف الغُمَّة» از ابن مردويه از ابن عباس نزول آیه تبلیغ و حديث و ماجراى غدير را نقل كرده است.
ابن عباس مى افزايد: به خدا سوگند كه ولایت على عليه السلام بر گردن قوم واجب گشت. و حسّان بن ثابت اشعارش را سرود.
پانویس
- ↑ چكيده عبقات الانوار (حديث غدير): ص ۲۵۸.
- ↑ مفتاح النجا (مخطوط).
- ↑ طبقات الحفّاظ: ص ۴۱۲. همچنين ر.ك: تذكرة الحفّاظ: ج ۳ ص ۱۰۵۰. النجوم الزاهرة: ج ۴ ص ۲۵۴. تاريخ اصفهان: ج ۱ ص ۱۶۸. طبقات الداوودى: ج ۱ ص ۹۳ . شَذَرات الذهب: ج ۳ ص ۱۹۰.
- ↑ چكيده عبقات الانوار (حديث غدير): ص ۴۴۶، ۴۶۳. غدير در قرآن: ج ۱ ص ۸۷.
- ↑ مفتاح النجا فى مناقب آل العباعليهم السلام (مخطوط).
- ↑ الدرّ المنثور فى التفسير بالمأثور: ج ۲ ص ۲۹۸. مفتاح النجا (مخطوط). نفحات الازهار: ج ۸ ص۱۹۵، ۲۵۷.
- ↑ تذكرة الحفّاظ: ج ۳ ص ۱۰۵۰. العِبَر فى خبر من غَبَر: حوادث سال ۴۱۰. طبقات الحفّاظ: ص ۴۱۲. شرح المواهب اللَدنيّه: ج ۱ ص ۶۸ . زاد المعاد فى هدى خير العباد: ج ۳ ص ۵۶ . طبقات الشافعية (سُبكى) : ج ۱ ص ۳۱۷. الانساب: «الإصبهانى». تاريخ ابن كثير: ج ۷ ص ۳۵۳. كشف الظنون: ج ۱ ص ۴۳۹. الحصن الحصين من كلام سيدالمرسلين (با شرح قارى): ص ۲۰ و ۲۵. اصول الحديث (دهلوى).
- ↑ جمع الوسائل فى شرح الشمائل: ص ۷. تراجم الحفّاظ (مخطوط).
- ↑ چكيده عبقات الانوار (حديث غدير): ص ۴۷۷.