حدیث ثقلین فراز حساس خطبه غدیر: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
== حديث ثقلين فراز حساس خطبه غدير<ref>غدير در گذر زمان (مهدىپور) : ص ۱۳۱ - ۱۲۷.</ref> == | == حديث ثقلين فراز حساس خطبه غدير<ref>غدير در گذر زمان (مهدىپور) : ص ۱۳۱ - ۱۲۷.</ref> == | ||
يكى از حساس ترين فرازهاى خطبه | يكى از حساس ترين فرازهاى [[خطبه غدیر]] به بيان [[ثقلین(حدیث)|حدیث شریف ثقلین]] اختصاص دارد. | ||
خطبه رسول گرامى اسلام صلى الله عليه وآله در روز غدير بسيار طولانى است، و در حدود ۳۰ صفحه مى باشد.<ref>مدينة البلاغه (موسى زنجانى) : ج ۱ ص ۲۴۱،۲۱۳ | خطبه رسول گرامى اسلام صلى الله عليه وآله در روز غدير بسيار طولانى است، و در حدود ۳۰ صفحه مى باشد.<ref>مدينة البلاغه (موسى زنجانى) : ج ۱ ص ۲۴۱،۲۱۳. </ref> | ||
در طول | در كتاب «حديث الولايه» - كه باز آفرينى كتاب «الموالاة» ابن عقده مى باشد - تعداد ۱۴۲ مورد از طرق حديث غدير از صحابه به نقل ابن عقده بازيابى شده است.<ref>حديث الولايه (ابن عقده، تحقيق: امير تقدمى) : ص ۱۴۷،۳۹.</ref> | ||
همچنين ابن مغازلى در كتاب مناقب خود پس از نقل خطبه غدیر از طرق مختلف مى نويسد: | |||
در حدود يک صد تن از [[صحابه]] حديث غدير را از رسول اكرم صلى الله عليه و آله [[فرهنگ غدیر در تاریخ|روایت]] كرده اند، كه ده تن (عشره مبشّره) نيز در ميان آنهاست. | |||
اين حديثى صحيح و ثابت است كه هيچ ضعفى در آن من سراغ ندارم، و اين از فضائل ويژه على عليه السلام است كه احدى در اين فضيلت با او [[شریک های قرآن|شریک]] نمى باشد.<ref>مناقب اهل البيت عليهم السلام (ابن مغازلى، تحقيق: محمد كاظم محمودى) : ص ۸۴ . </ref> | |||
در طول [[تاریخ]] [[رسالت]]، رسول اكرم صلى الله عليه و آله فقط دو سخنرانى داشتند كه بيش از يک صد هزار مستمع داشتند؛ يكى در روز عرفه در عرفات در [[حجةالوداع]] (نهم ذی حجة الحرام) سال ۱۰ ق. | |||
ديگرى در سرزمين غدير خم روز عيد غدير (۱۸ ذيحجة الحرام) سال ۱۰ ق. در هر دو مورد خطبه بسيار حساس و با عظمتى ايراد كرده، و در هر دو «حدیث ثقلین» را بيان فرمودند. | |||
بد نيست در اينجا يادآور شويم كه صدور حديث ثقلين از زبان [[حضرت محمّد صلی الله علیه و آله|پیامبر صلی الله علیه و آله]] به دو مورد ياد شده اختصاص ندارد، بلكه حداقل در شش مورد اين حديث از بيان آن حضرت ثبت شده است: | |||
۱. هنگام بازگشت از طائف، در سال هشتم هجرى. | ۱. هنگام بازگشت از طائف، در سال هشتم هجرى. | ||
۲. روز عرفه، نهم | ۲. روز عرفه، نهم ذی حجة الحرام سال دهم هجرت در عرفات. | ||
۳. روز دوازدهم | ۳. روز دوازدهم ذی حجة الحرام<ref>البداية و النهاية: ج ۵ ص ۲۰۲.</ref>سال دهم در مسجد خيف در منى. | ||
۴. روز عيد غدير در سرزمين غدير خم، هجدهم | ۴. روز عيد غدير در سرزمين غدير خم، هجدهم ذی حجة الحرام سال دهم هجرى. | ||
۵ . در آستانه ارتحال در مسجد النبى صلى الله عليه | ۵ . در آستانه ارتحال در مسجد النبى صلى الله عليه و آله، در اواخر ماه صفر سال يازدهم هجرى. | ||
۶ . در بستر مرگ، روز ۲۸ صفر سال يازدهم، در حجره شريف.<ref>على عليه السلام امام البررة (خوئى، خرسان) : ج ۱ ص ۳۰۴،۲۹۲.</ref> | ۶ . در بستر مرگ، روز ۲۸ صفر سال يازدهم، در حجره شريف.<ref>على عليه السلام امام البررة (خوئى، خرسان) : ج ۱ ص ۳۰۴،۲۹۲.</ref> راويان حديث ثقلين از صحابه با توجه به تكرار حديث ثقلين، حداقل در شش مورد و ايراد خطابه از سوى رسول اكرم صلى الله عليه و آله در حجةالوداع در روز عرفه و به هنگام بازگشت در سرزمين غدير و در اجتماعى متجاوز از يكصد هزار نفر، اين حديث در تمام طبقات به حدّ تواتر رسيده است. | ||
در اينجا اسامى چهل تن از صحابه كه متن روايت آنان در دست مى باشد را يادآور می شويم: | در اينجا اسامى چهل تن از صحابه كه متن روايت آنان در دست مى باشد را يادآور می شويم: | ||
۱. | ۱. [[ابوایوب انصاری]] | ||
۲. ابوذر | ۲. [[ابوذر غفاری]] | ||
۳. ابورافع | ۳. [[ابورافع قبطی (مولی رسول الله صلی الله علیه و آله)|ابورافع]] | ||
۴. | ۴. [[سعد بن مالک انصاری (ابوسعید)|ابوسعید خدری]] | ||
۵ . | ۵ . [[ابوشریح خزاعی]] | ||
۶ . ابوقدامه | ۶ . [[ابوقدامه انصاری]] | ||
۷. | ۷. [[ابولیلی انصاری]] | ||
۸ . | ۸ . [[ابوهریره]] | ||
۹. | ۹. [[ابوالهیثم بن تیّهان]] | ||
۱۰. انس بن | ۱۰. [[انس بن مالک انصاری|انس بن مالک]] | ||
۱۱. براء بن عازب | ۱۱. [[براء بن عازب انصاری|براء بن عازب]] | ||
۱۲. جابر بن | ۱۲. [[جابر بن عبدالله انصاری]] | ||
۱۳. | ۱۳. [[جبیر بن مطعم بن عدی قرشی|جبیر بن مطعم]] | ||
۱۴. | ۱۴. [[جریر بن عبدالله بجلی|جریر بن عبدالله]] | ||
۱۵. | ۱۵. [[حبشی بن جناده سلولی|حبشی بن جناده]] | ||
۱۶. | ۱۶. [[حذیفة بن اسید غفاری (ابو سَریحه)|حذیفة بن اسید]] | ||
۱۷. | ۱۷. [[حذیفة بن ثابت]] | ||
۱۸. | ۱۸. [[حذیفة بن یمان یمانی|حذیفة بن یمان]] | ||
۱۹. حسن بن | ۱۹. [[امام حسن مجتبی علیه السلام|حسن بن علی علیه السلام]] | ||
۲۰. | ۲۰. [[خزیمة بن ثابت]] | ||
۲۱. | ۲۱. [[زید بن ارقم انصاری|زید بن ارقم]] | ||
۲۲. | ۲۲. [[زید بن اسلم]] | ||
۲۳. | ۲۳. [[زید بن ثابت (ابوسعید)|زید بن ثابت]] | ||
۲۴. سعد بن | ۲۴. [[سعد بن ابی وقاص (ابواسحاق)|سعد بن ابی وقاص]] | ||
۲۵. سلمان | ۲۵. [[سلمان فارسی(محمّدی)|سلمان]] | ||
۲۶. سهل بن سعد | ۲۶. [[سهل بن سعد انصاری(ابو العباس)|سهل بن سعد]] | ||
۲۷. ضمره | ۲۷. [[ضمره اسلمی]] | ||
۲۸. طلحة بن | ۲۸. [[طلحة بن عبدالله تیمی]] | ||
۲۹. عامر بن | ۲۹. [[عامر بن لیلی]] | ||
۳۰. عبدالرحمن بن عوف | ۳۰. [[عبدالرحمن بن عوف قرشی (ابومحمد)|عبدالرحمن بن عوف]] | ||
۳۱. | ۳۱. [[عبدالله بن حنطب قرشی|عبدالله بن حنطب]] | ||
۳۲. | ۳۲. [[عبدالله بن عباس]] | ||
۳۳. | ۳۳. [[عبدالله بن عمر]] | ||
۳۴. | ۳۴. [[عدی بن حاتم]] | ||
۳۵. عقبة بن عامر | ۳۵. [[عقبة بن عامر جهنی|عقبة بن عامر]] | ||
۳۶. | ۳۶. [[امیرالمؤمنین علی علیه السلام|علی بن ابی طالب علیهما السلام]] | ||
۳۷. عمار | ۳۷. [[عمار بن یاسر عنسی (ابوالیقظان)|عمار یاسر]] | ||
۳۸. عمر بن خطاب | ۳۸. [[عمر بن خطاب]] | ||
۳۹. عمرو بن عاص | ۳۹. [[عمرو بن عاص]] | ||
۴۰. مقداد بن | ۴۰. [[مقداد بن اسود]] | ||
حديث ثقلين گذشته از افراد ياد شده، از سه تن از صحابيّات نيز روايت شده، و آنها عبارتند از: | حديث ثقلين گذشته از افراد ياد شده، از سه تن از صحابيّات نيز روايت شده، و آنها عبارتند از: | ||
نسخهٔ ۲۹ نوامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۵:۰۷
حديث ثقلين فراز حساس خطبه غدير[۱]
يكى از حساس ترين فرازهاى خطبه غدیر به بيان حدیث شریف ثقلین اختصاص دارد.
خطبه رسول گرامى اسلام صلى الله عليه وآله در روز غدير بسيار طولانى است، و در حدود ۳۰ صفحه مى باشد.[۲]
در كتاب «حديث الولايه» - كه باز آفرينى كتاب «الموالاة» ابن عقده مى باشد - تعداد ۱۴۲ مورد از طرق حديث غدير از صحابه به نقل ابن عقده بازيابى شده است.[۳]
همچنين ابن مغازلى در كتاب مناقب خود پس از نقل خطبه غدیر از طرق مختلف مى نويسد:
در حدود يک صد تن از صحابه حديث غدير را از رسول اكرم صلى الله عليه و آله روایت كرده اند، كه ده تن (عشره مبشّره) نيز در ميان آنهاست.
اين حديثى صحيح و ثابت است كه هيچ ضعفى در آن من سراغ ندارم، و اين از فضائل ويژه على عليه السلام است كه احدى در اين فضيلت با او شریک نمى باشد.[۴]
در طول تاریخ رسالت، رسول اكرم صلى الله عليه و آله فقط دو سخنرانى داشتند كه بيش از يک صد هزار مستمع داشتند؛ يكى در روز عرفه در عرفات در حجةالوداع (نهم ذی حجة الحرام) سال ۱۰ ق.
ديگرى در سرزمين غدير خم روز عيد غدير (۱۸ ذيحجة الحرام) سال ۱۰ ق. در هر دو مورد خطبه بسيار حساس و با عظمتى ايراد كرده، و در هر دو «حدیث ثقلین» را بيان فرمودند.
بد نيست در اينجا يادآور شويم كه صدور حديث ثقلين از زبان پیامبر صلی الله علیه و آله به دو مورد ياد شده اختصاص ندارد، بلكه حداقل در شش مورد اين حديث از بيان آن حضرت ثبت شده است:
۱. هنگام بازگشت از طائف، در سال هشتم هجرى.
۲. روز عرفه، نهم ذی حجة الحرام سال دهم هجرت در عرفات.
۳. روز دوازدهم ذی حجة الحرام[۵]سال دهم در مسجد خيف در منى.
۴. روز عيد غدير در سرزمين غدير خم، هجدهم ذی حجة الحرام سال دهم هجرى.
۵ . در آستانه ارتحال در مسجد النبى صلى الله عليه و آله، در اواخر ماه صفر سال يازدهم هجرى.
۶ . در بستر مرگ، روز ۲۸ صفر سال يازدهم، در حجره شريف.[۶] راويان حديث ثقلين از صحابه با توجه به تكرار حديث ثقلين، حداقل در شش مورد و ايراد خطابه از سوى رسول اكرم صلى الله عليه و آله در حجةالوداع در روز عرفه و به هنگام بازگشت در سرزمين غدير و در اجتماعى متجاوز از يكصد هزار نفر، اين حديث در تمام طبقات به حدّ تواتر رسيده است.
در اينجا اسامى چهل تن از صحابه كه متن روايت آنان در دست مى باشد را يادآور می شويم:
۲. ابوذر غفاری
۳. ابورافع
۴. ابوسعید خدری
۵ . ابوشریح خزاعی
۶ . ابوقدامه انصاری
۸ . ابوهریره
۱۰. انس بن مالک
۱۱. براء بن عازب
۱۳. جبیر بن مطعم
۱۴. جریر بن عبدالله
۱۵. حبشی بن جناده
۱۶. حذیفة بن اسید
۱۷. حذیفة بن ثابت
۱۸. حذیفة بن یمان
۲۰. خزیمة بن ثابت
۲۱. زید بن ارقم
۲۲. زید بن اسلم
۲۳. زید بن ثابت
۲۴. سعد بن ابی وقاص
۲۵. سلمان
۲۶. سهل بن سعد
۲۷. ضمره اسلمی
۲۹. عامر بن لیلی
۳۰. عبدالرحمن بن عوف
۳۱. عبدالله بن حنطب
۳۲. عبدالله بن عباس
۳۳. عبدالله بن عمر
۳۴. عدی بن حاتم
۳۵. عقبة بن عامر
۳۶. علی بن ابی طالب علیهما السلام
۳۷. عمار یاسر
۳۸. عمر بن خطاب
۳۹. عمرو بن عاص
۴۰. مقداد بن اسود
حديث ثقلين گذشته از افراد ياد شده، از سه تن از صحابيّات نيز روايت شده، و آنها عبارتند از:
۱. فاطمه زهراعليها السلام
۲. ام سلمه همسر پيامبرصلى الله عليه وآله
۳. ام ايمن از بانوان بهشتى.[۷] ابن حجر مى نويسد: اين حديث از بيش از بيست تن از صحابه در موارد مختلف نقل شده است.
از جمله: روز عرفه در حجةالوداع، روز غدير خم، به هنگام بازگشت از حج، پس از بازگشت از طائف و در دوران بيمارى حضرت در حجره شريفه هنگامى كه پر از صحابه بود. سپس اضافه می كند: پيامبر اكرم صلى الله عليه وآله اين حديث را در اين موارد و در مواردى ديگر به جهت اهتمام خاص به شأن قرآن كريم و عترت طاهره عليهم السلام تكرار فرموده است. آن گاه از طبرانى نقل كرده كه آخرين چيزى كه پيامبر اكرم صلى الله عليه وآله در لحظات آخر حيات خود بر زبان راند سفارش اهلبيت عليهم السلام خود بود.[۸] كثرت راويان حديث ثقلين موجب شده كه برخى از محدثان، متكلمان و تراجم نگاران به گردآورى اسامى راويان آن پرداخته، و برخى نيز كتاب مستقلى در همين رابطه تأليف كرده اند.
پانویس
- ↑ غدير در گذر زمان (مهدىپور) : ص ۱۳۱ - ۱۲۷.
- ↑ مدينة البلاغه (موسى زنجانى) : ج ۱ ص ۲۴۱،۲۱۳.
- ↑ حديث الولايه (ابن عقده، تحقيق: امير تقدمى) : ص ۱۴۷،۳۹.
- ↑ مناقب اهل البيت عليهم السلام (ابن مغازلى، تحقيق: محمد كاظم محمودى) : ص ۸۴ .
- ↑ البداية و النهاية: ج ۵ ص ۲۰۲.
- ↑ على عليه السلام امام البررة (خوئى، خرسان) : ج ۱ ص ۳۰۴،۲۹۲.
- ↑ على عليه السلام امام البررة (خوئى، خرسان). : ج ۱ ص ۳۱۱.
- ↑ الصواعق المحرقه: ص ۱۵۰.