ابن عقده: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی غدیر
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - '<references />' به '{{پانویس}}')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
 
(۱۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
== <big>تأليف كتاب در غدير</big><ref>چكيده عبقات الانوار (حديث غدير): ص۳۴-۳۷. چهارده قرن با غدير: ص ۱۵۲. غدير در آئينه كتاب.</ref> ==
== تأليف كتاب در غدير<ref>چكيده عبقات الانوار (حديث غدير): ص۳۴-۳۷. چهارده قرن با غدير: ص ۱۵۲. غدير در آئينه كتاب.</ref> ==
<big>يكى از كتب برگزيده و تأليفات ارزشمند در موضوع غدير، كتاب ابن ‏عقده در موضوع [[اسناد غدیر]] است. اين كتاب به دو شكل چاپ شده است:</big>
يكى از كتب برگزيده و [[تألیف|تألیفات]] ارزشمند در موضوع [[غدیر]]، كتاب ابن ‏عقده در موضوع اسناد غدیر است. اين كتاب به دو شكل چاپ شده است:


<big>الف) كتاب الولاية، ابن‏ عقده، جمع ‏آورى و تنظيم: عبدالرزاق محمدحسين حرزالدين، عربى، دليل ما، قم، چاپ اول، سال ۱۳۷۹ش، وزيرى، ۳۰۰ ص. در اين كتاب، احاديث احمد بن محمد (ابن‏ عقده) م ۳۳۳ ق، در غدير را از كتب و منابع جمع ‏آورى نموده و با مقدمه ‏اى مفصل در مورد ابن ‏عقده و كتابش آورده و در پايان فهارس مفصل آمده است. البته اين كتاب به عنوان كتاب «حديث الولاية» ابن ‏عقده و با نام «كتاب الولاية» و مؤلف آن به چاپ رسيده، ولى اين درست نيست.</big>
الف) كتاب الولاية، ابن‏ عقده، جمع ‏آورى و تنظيم: عبدالرزاق محمدحسين حرزالدين، عربى، دلیل ما، قم، چاپ اول، سال ۱۳۷۹ش، وزيرى، ۳۰۰ ص.


در اين كتاب، احاديث احمد بن محمد (ابن‏ عقده) م ۳۳۳ ق، در غدير را از كتب و منابع جمع ‏آورى نموده و با مقدمه ‏اى مفصل در مورد ابن ‏عقده و كتابش آورده و در پايان فهارس مفصل آمده است.


البته اين كتاب به عنوان كتاب «حديث الولاية» ابن ‏عقده و با نام «كتاب الولاية» و مؤلف آن به چاپ رسيده، ولى اين درست نيست.


<big>ب) حديث الولاية و من روى غدير خم من الصحابة، ابن‏ عقده، جمع‏ آورى و تنظيم: امير تقدمى (معصومى). عربى، دليل‏ ما، قم، چاپ اول، سال ۱۳۸۰ ش، ۱۴۲۲ ق، وزيرى، ۲۵۶ ص.</big>
ب) حديث الولاية و من روى [[غدیر خم (کتاب)|غدیر خم]] من الصحابة، ابن‏ عقده، جمع‏ آورى و تنظيم: امير تقدمى (معصومى). عربى، دليل‏ ما، قم، چاپ اول، سال ۱۳۸۰ ش، ۱۴۲۲ ق، وزيرى، ۲۵۶ ص.


<big>در اين كتاب احاديث احمد بن محمد (ابن ‏عقده) م ۳۳۳ ق، در غدير را از كتب و منابع جمع‏ آورى نموده و با مقدمات و تحقيقات آورده است.</big>
در اين كتاب احادیث احمد بن محمد (ابن ‏عقده) م ۳۳۳ ق، در غدير را از كتب و منابع جمع‏ آورى نموده و با مقدمات و تحقيقات آورده است.


<big>اين كتاب به عنوان كتاب «حديث الولاية» و با همين نام و مؤلف به چاپ رسيده ولى كتابى مستقل به شمار مى‏ رود، چرا كه اين كتاب تحقيقى مفصل در مورد حديث غدير است و يافته‏ هاى از كتاب ابن‏ عقده بخش كمى از آن را دربر مى ‏گيرد. و نيز سه كتاب ديگر از مؤلف در غدير است كه دو كتاب با جمع و تحقيق مؤلف تدوين شده و هر دو به نام «طرق حديث الغدير» و يكى به روايت ابن‏ عساكر و ديگرى به روايت سه تن از بزرگان و علماى عامه است و كتاب سوم با نام «نور الأمير فى تثبيت خطبة الغدير» است.</big>
اين كتاب به عنوان كتاب «[[حدیث الولایة]]» و با همين نام و مؤلف به چاپ رسيده ولى كتابى مستقل به شمار مى‏ رود، چرا كه اين كتاب تحقيقى مفصل در مورد حديث غدير است و يافته‏ هاى از كتاب ابن‏ عقده بخش كمى از آن را دربر مى ‏گيرد.


== <big>روايت حديث غدير</big><ref>چكيده عبقات الانوار (حديث غدير): ص ۲۴۷. </ref> ==
و نيز سه كتاب ديگر از مؤلف در غدير است كه دو كتاب با جمع و تحقيق مؤلف تدوين شده و هر دو به نام «طرق حدیث الغدیر» و يكى به [[فرهنگ غدیر در تاریخ|روایت]] [[علی بن حسن دمشقی (ابوالقاسم، ابن عساکر)|ابن‏ عساکر]] و ديگرى به روايت سه تن از بزرگان و علماى عامه است و كتاب سوم با نام «[[نور الأمیر فی تثبیت خطبة الغدیر (کتاب)|نور الأمیر فی تثبیت خطبة الغدیر]]» است.
<big>يكى از علما و بزرگان اهل‏ سنت كه حديث غدير را نقل كرده احمد بن محمد بن سعيد كوفى، ابوالعباس ابن ‏عقده (ت ۲۴۴ يا ۲۴۹ -  م ۳۳۲ق) است.</big>


<big>پيشتر دانسته شد كه ابن‏ عقده كتابى جداگانه در طرق حديث غدير تأليف كرده است. [[ابن‏ تيميه]]، [[ابن ‏حجر عسقلانى]]، شيخانى قادرى، نورالدين سمهودى، مُناوى و محمد بدخشانى به اين مطلب تصريح كرده ‏اند.<ref>جواهر العقدين (مخطوط). </ref></big>
== روايت حديث غدير<ref>چكيده عبقات الانوار (حديث غدير): ص ۲۴۷. </ref> ==
يكى از علما و بزرگان [[اهل‏ سنت]] كه [[حدیث غدیر]] را نقل كرده احمد بن محمد بن سعيد كوفى، ابوالعباس ابن ‏عقده (ت ۲۴۴ يا ۲۴۹ -  م ۳۳۲ق) است.


<big>شرح حال ابن‏ عقده پيشتر گذشت و نيازى به تكرارش نيست.<ref>ر.ك: همين كتاب، ذيل عنوان «كسانى كه درباره حديث غدير كتابى نوشته ‏اند». </ref></big>
پيشتر دانسته شد كه ابن‏ عقده كتابى جداگانه در طرق حديث غدير تأليف كرده است.


== <big>نقلِ اسناد حديث غدير</big><ref>چكيده عبقات الانوار (حديث غدير): ص۳۴-۳۷. چهارده قرن با غدير: ص ۱۵۲.</ref> ==
ابن‏ تيميه، ابن ‏حجر عسقلانى، شيخانى قادرى، نورالدين سمهودى، مُناوى و محمد بدخشانى به اين مطلب تصريح كرده ‏اند.<ref>جواهر العقدين (مخطوط). </ref>
<big>به نقل [[سید بن طاووس]]، از جمله شواهدى كه كثرت [[طرق حدیث غدیر]] و تواتر آن را نشان مى ‏دهد، نگارش كتابى توسط ابن‏ عقده (ت ۲۴۴ يا ۲۴۹ -  م ۳۳۲ ق) است درباره طرق حديث غدير؛ شامل بيش از صد تن از صحابيان بزرگ و با اسانيد پرشمار، كه به دست حافظ ابوالعباس احمد بن محمد معروف به ابن‏ عقده كوفى تأليف شده و به نام «الموالاة» است<ref>الاقبال/۴۵۳.</ref></big>:


# <big>ابوبكر عبداللَّه بن عثمان</big>
شرح حال ابن‏ عقده پيشتر گذشت و نيازى به تكرارش نيست.<ref>ر.ک: همين كتاب، ذيل عنوان «كسانى كه درباره حديث غدير كتابى نوشته ‏اند». </ref>
# <big>عمر بن خطّاب</big>
# <big>عثمان‏ بن عفّان</big>
# <big>على بن ابى‏ طالب</big>
# <big>طلحة بن عُبَيداللَّه</big>
# <big>زبير بن عَوّام</big>
# <big>عبدالرحمن بن عَوف</big>
# <big>سعد بن مالک (ابن‏ ابى ‏وقّاص)</big>
# <big>عباس بن عبدالمطّلب</big>
# <big>حسن بن على بن ابى‏ طالب</big>
# <big>حسين بن على بن ابى‏ طالب</big>
# <big>عبداللَّه بن عباس</big>
# <big>عبداللَّه بن جعفر بن ابى‏ طالب</big>
#  <big>عبداللَّه بن مسعود</big>
#  <big>عمّار بن ياسر</big>
# <big>جُندَب بن جُناده غِفارى، ابوذرّ</big>
# <big>سلمان فارسى</big>
# <big>اسعد بن زراره انصارى</big>
# <big>خُزَيمَة بن ثابت انصارى</big>
# <big>خالد بن زيد انصارى، ابوايّوب</big>
# <big>سهل بن حُنَيف انصارى</big>
# <big>عثمان بن حُنَيف انصارى</big>
# <big>حُذَيفَة بن يمان</big>
# <big>عبداللَّه بن عمر بن خطّاب</big>
# <big>بَراء بن عازب انصارى</big>
# <big>رِفاعَة بن رافع انصارى</big>
# <big>سَمُرَة بن جُندَب</big>
# <big>سَلَمَة بن اكوع اسلمى</big>
# <big>زيد بن ثابت انصارى</big>
# <big>ابوليلى انصارى</big>
# <big>ابوقُدامه انصارى</big>
# <big>سهل بن سعد انصارى</big>
# <big>عَدىّ بن حاتِم طايى</big>
# <big>ثابت بن يزيد بن وديعه</big>
# <big>كعب بن عُجْره انصارى</big>
#  <big>ابوهيثم بن تَيِّهان انصارى</big>
# <big>هاشم بن عُتبَة بن ابى‏وقّاص زُهرى</big>
# <big>مقداد بن عمرو كِندى</big>
# <big>عمران بن حصين خُزاعى</big>
# <big>عمر بن ابى‏ سَلَمه</big>
# <big>عبداللَّه بن ابى‏ عبدالاسد مخزومى</big>
# <big>بُرَيدَة بن حُصَيب اَسلمى</big>
# <big>جَبَلَة بن عمر انصارى</big>
# <big>ابوهُرَيره دَوسى</big>
# <big>فضلة بن عُبَيد اسلمى، ابوبَرزه</big>
# <big>ابوسعيد خُدرى</big>
# <big>جابر بن عبداللَّه انصارى</big>
# <big>جرير بن عبداللَّه</big>
# <big>زيد بن ارقم انصارى</big>
# <big>ابورافع، غلام رسول‏ اللَّه‏ صلى الله عليه وآله</big>
# <big>ابوعمرة بن عمرو بن محصن انصارى</big>
# <big>انس بن مالک انصارى</big>
# <big>ناجية بن عمر خُزاعى</big>
# <big>ابوزينب بن عَوف انصارى</big>
# <big>يَعلَى بن مُرَّه ثقفى</big>
# <big>سعيد بن سعد بن عُباده انصارى</big>
# <big>حُذَيفة بن اسيد غِفارى، ابوسَريحه</big>
# <big>عمرو بن حَمِق خُزاعى</big>
# <big>زيد بن حارثه انصارى</big>
# <big>مالک بن حُوَيرِث</big>
# <big>جابر بن سَمُره سوائى، ابوسليمان</big>
# <big>عبداللَّه بن ثابت انصارى</big>
# <big>حُبشى بن جُناده سلولى</big>
# <big>ضميره اسدى</big>
# <big>عُبَيد بن عازب انصارى</big>
# <big>عبداللَّه بن ابى‏اَوفى اسلمى</big>
# <big>زيد بن شراحيل انصارى</big>
# <big>عبداللَّه بن بُسر مازنى</big>
# <big>نُعمان بن عجلان انصارى</big>
# <big>عبدالرحمن بن يَعمُر ديلى</big>
# <big>ابوالحمراء خادم پيامبرصلى الله عليه وآله</big>
# <big>ابوفضاله انصارى</big>
# <big>عطيّة بن بُسر مازنى</big>
# <big>عامر بن ليلى غِفارى</big>
# <big>عامر بن واثله كِنانى، ابوالطُّفَيل</big>
# <big>عبدالرحمن بن عبدربّه انصارى</big>
# <big>حسّان بن ثابت انصارى</big>
# <big>سعد بن جُناده عَوفى</big>
# <big>عامر بن عُمَير نُمَيرى</big>
# <big>عبداللَّه بن ياميل</big>
# <big>حَبَّة بن جُوَين عُرَنى</big>
# <big>عُقبَة بن عامر جُهَنى</big>
# <big>ابوذُؤَيب شاعر</big>
# <big>ابوشُرَيح خُزاعى</big>
# <big>وهب بن عبداللَّه سوائى، ابوجُحَيفَه</big>
# <big>صدى بن عجلان باهلى، ابواُمامه</big>
# <big>عامر بن ليلى بن ضَمره</big>
# <big>جُندَب بن سفيان بَجَلى</big>
# <big>اُسامة بن زيد بن حارثه كَلبى</big>
# <big>وحشى بن حرب</big>
# <big>قيس بن ثابت بن شماص انصارى</big>
# <big>عبدالرحمن بن مُدلِج</big>
# <big>حبيب بن بديل بن ورقاء خُزاعى</big>
# <big>فاطمه ‏عليها السلام بنت محمدصلى الله عليه وآله</big>
# <big>عائشه بنت ابى‏ بكر</big>
# <big>امّ ‏المؤمنين امّ‏ سَلَمَه</big>
# <big>امّ‏ هانى بنت ابى ‏طالب</big>
# <big>فاطمه بنت حمزة بن عبدالمطّلب</big>
# <big>اسماء بنت عُمَيس خَثعَميّه</big>


<big>ابن ‏عقده در اين كتاب نام افزوده كه ۲۸ تن از ديگر صحابه از راويان حديث غدير هستند، ولى ذكرى از آنان و نامشان به ميان نياورده است.<ref>الطرائف فى معرفة مذاهب الطوائف: ص ۱۴۰-۱۵۲. اينک نام ديگر كسانى كه حديث غدير را روايت كرده‏اند: ۱. اُبَىّ بن كعب انصارى خزرجى. ۲. جُبَير بن مُطعِم بن عدىّ قرشى. ۳. جُندُع بن عمرو بن مازن انصارى، ابوجُنَيده. ۴. رِفاعة بن عبدالمنذر انصارى. ۵ . زيد بن عُبَيداللَّه انصارى. ۶ . سعد بن عُباده انصارى. ۷. سعيد بن زيد قرشى عدوى. ۸ . عبداللَّه بن بديل بن ورقاء. ۹. عبداللَّه بن حنطب قرشى مخزومى. ۱۰. عبداللَّه بن ربيعه. ۱۱. عُماره خزرجى انصارى. ۱۲. عمرو بن شراحيل. ۱۳. عمرو بن عاص. ۱۴. عمرو بن مُرَّه جُهَنى. ۱۵. قيس بن سعد بن عُباده انصارى. ۱۶. وَهب بن حمزه.</ref></big>
== نقلِ اسناد حديث غدير<ref>چكيده عبقات الانوار (حديث غدير): ص۳۴-۳۷. چهارده قرن با غدير: ص ۱۵۲.</ref> ==
به نقل [[سید بن طاووس]]، از جمله شواهدى كه كثرت طرق حدیث غدیر و [[تواتر]] آن را نشان مى ‏دهد، نگارش كتابى توسط ابن‏ عقده (ت ۲۴۴ يا ۲۴۹ -  م ۳۳۲ ق) است درباره طرق حديث غدير؛ شامل بيش از صد تن از صحابيان بزرگ و با اسانيد پرشمار، كه به دست حافظ ابوالعباس احمد بن محمد معروف به ابن‏ عقده كوفى تأليف شده و به نام «الموالاة» است<ref>الاقبال/۴۵۳.</ref>:


== <big>پانویس</big> ==
# [[ابوبکر عبدالله بن عثمان]]
<references />
# [[عمر بن خطاب|عمر بن خطّاب]]
[[رده:علما اهل سنت]]
# [[عثمان‏ بن عفّان]]
[[رده:تألیفات مربوط به غدیر]]
# [[امیرالمؤمنین علیه السلام|علی بن ابی‏ طالب]]
[[رده:اسناد حدیث غدیر]]
# [[طلحة بن عبیدالله تمیمی|طلحة بن عبیدالله]]
[[رده:راویان حدیث غدیر]]
# [[زبیر بن عوام قرشی|زبیر بن عَوّام]]
[[رده:اهل سنت]]
# [[عبدالرحمن بن عوف قرشی (ابومحمد)|عبدالرحمن بن عَوف]]
# سعد بن مالک (ابن‏ ابى ‏وقّاص)
# [[عباس بن عبدالمطلب|عباس بن عبدالمطّلب]]
# [[امام حسن مجتبی علیه السلام|حسن بن علی بن ابی‏ طالب]]
# [[امام حسین علیه السلام|حسین بن علی بن ابی‏ طالب]]
# [[عبدالله بن عباس]]
# [[عبدالله بن جعفر بن ابی‏ طالب]]
# [[عبدالله بن مسعود هذلی (ابوعبدالرحمن)|عبدالله بن مسعود]]
# [[عمار بن یاسر عنسی (ابوالیقظان)|عمّار بن یاسر]]
# [[جندب بن جناده غفاری (ابوذر)|جُندَب بن جُناده غِفاری، ابوذرّ]]
# [[سلمان فارسی(محمّدی)|سلمان فارسی]]
# [[اسعد بن زراره انصاری]]
# خُزَیمَة بن ثابت انصاری
# خالد بن زید انصاری، ابوایّوب
# [[سهل بن حنیف انصاری|سهل بن حُنَیف انصاری]]
# [[عثمان بن حُنَیف انصاری|عثمان بن حنیف انصاری]]
# [[حذیفة بن یمان یمانی|حُذَیفَة بن یمان]]
# [[عبدالله بن عمر بن خطاب]]
# [[براء بن عازب انصاری|براء بن عازب انصارى]]
# [[رفاعة بن رافع انصاری|رِفاعَة بن رافع انصاری]]
# [[سمرة بن جندب فزاری (ابوسلیمان)|سَمُرَة بن جُندَب]]
# [[سلمة بن اکوع اسلمی|سَلَمَة بن اکوع اسلمی]]
# [[زید بن ثابت انصاری]]
# [[ابولیلی انصاری]]
# [[ابوقدامه انصاری|ابوقُدامه انصاری]]
# [[سهل بن سعد انصاری(ابو العباس)|سهل بن سعد انصاری]]
# عَدیّ بن حاتِم طایی
# [[ثابت بن یزید بن ودیعه]]
# [[کعب بن عجره انصاری (ابومحمد)|کعب بن عُجْره انصاری]]
# [[ابوهیثم بن تیهان انصاری|ابوهیثم بن تَیِّهان انصاری]]
# [[هاشم بن عتبة بن ابی وقاص زهری|هاشم بن عُتبَة بن ابی ‏وقّاص زُهری]]
# [[مقداد بن عمرو کندی|مقداد بن عمرو کِندی]]
# [[عمران بن حصین خزاعی (ابونجید)|عمران بن حصین خُزاعی]]
# [[عمر بن ابی سلمه|عمر بن ابی‏ سَلَمه]]
# [[عبدالله بن ابی عبدالاسد مخزومی|عبدالله بن ابى‏ عبدالاسد مخزومی]]
# [[بريدة بن حصیب اسلمی|بُرَيدَة بن حُصَيب اَسلمى]]
# [[جبلة بن عمر انصاری|جَبَلَة بن عمر انصارى]]
# [[ابوهریره|ابوهُرَيره دَوسى]]
# [[فضلة بن عبید اسلمی|فضلة بن عُبَيد اسلمى، ابوبَرزه]]
# [[سعد بن مالک انصاری (ابوسعید)|ابوسعید خُدری]]
# [[جابر بن عبدالله انصاری]]
# [[جریر بن عبدالله بجلی|جریر بن عبدالله]]
# [[زید بن ارقم انصاری]]
# [[ابورافع قبطی (مولی رسول الله صلی الله علیه و آله)|ابورافع، غلام رسول‏ الله‏ صلی الله علیه و آله]]
# [[ابوعمرة بن عمرو بن محصن انصاری]]
# [[انس بن مالک انصاری]]
# ناجیة بن عمر خُزاعی
# [[ابوزینب بن عوف انصاری|ابوزینب بن عَوف انصاری]]
# یعلی بن مُرَّه ثقفی
# [[سعید بن سعد بن عباده انصاری|سعید بن سعد بن عُباده انصاری]]
# [[حذیفة بن اسید غفاری (ابو سَریحه)|حُذَیفة بن اسید غِفاری، ابوسَریحه]]
# [[عمرو بن حمق خزاعی|عمرو بن حَمِق خُزاعی]]
# [[زید بن حارثه انصاری]]
# [[مالک بن حویرث لیثی (ابوسلیمان)|مالک بن حُوَیرِث]]
# جابر بن سَمُره سوائی، ابوسلیمان
# [[عبدالله بن ثابت انصاری]]
# [[حبشی بن جناده سلولی|حُبشی بن جُناده سلولی]]
# [[ضمیره اسدی]]
# [[عبید بن عازب انصاری|عُبَید بن عازب انصاری]]
# [[عبدالله بن ابی اوفی اسلمی|عبدالله بن ابی ‏اَوفی اسلمی]]
# [[زید بن شراحیل انصاری]]
# [[عبدالله بن بسر مازنی|عبدالله بن بُسر مازنی]]
# [[نعمان بن عجلان انصاری|نُعمان بن عجلان انصاری]]
# [[عبدالرحمن بن یعمر دیلی|عبدالرحمن بن یَعمُر دیلی]]
# [[ابوالحمراء (مولی رسول الله صلی الله علیه و آله)|ابوالحمراء خادم پیامبر صلی الله علیه و آله]]
# [[ابوفضاله انصاری]]
# [[عطیة بن بسر مازنی|عطیّة بن بُسر مازنی]]
# [[عامر بن لیلی غفاری|عامر بن لیلی غِفاری]]
# عامر بن واثله کِنانی، ابوالطُّفَیل
# [[عبدالرحمن بن عبدربّه انصاری]]
# [[حسان بن ثابت|حسّان بن ثابت انصاری]]
# [[سعد بن جناده عوفی|سعد بن جُناده عَوفی]]
# [[عامر بن عمیر نمیری|عامر بن عُمَیر نُمَیری]]
# [[عبدالله بن یامیل]]
# [[حبّة بن جوین عرنی|حَبَّة بن جُوَین عُرَنی]]
# [[عقبة بن عامر جهنی|عُقبَة بن عامر جُهَنی]]
# [[ابوذؤیب شاعر|ابوذُؤَیب شاعر]]
# [[ابوشریح خزاعی|ابوشُرَیح خُزاعی]]
# [[وهب بن عبدالله سوائی|وهب بن عبدالله سوائی، ابوجُحَیفَه]]
# [[صدی بن عجلان باهلی (ابو امامه)|صدی بن عجلان باهلی، ابواُمامه]]
# [[عامر بن لیلی بن ضمره|عامر بن لیلی بن ضَمره]]
# [[جندب بن سفیان بجلی|جُندَب بن سفیان بَجَلی]]
# [[اسامة بن زيد بن حارثه کلبی|اُسامة بن زيد بن حارثه کَلبی]]
# [[وحشی بن حرب حبشی (ابووسمه)|وحشی بن حرب]]
# [[قیس بن ثابت بن شماص انصاری]]
# [[عبدالرحمن بن مدلج|عبدالرحمن بن مُدلِج]]
# [[حبیب بن بدیل بن ورقاء خزاعی|حبیب بن بدیل بن ورقاء خُزاعی]]
# [[حضرت زهرا سلام الله علیها|فاطمه ‏علیها السلام بنت محمد صلی الله علیه و آله]]
# [[عایشه بنت ابی بکر|عائشه بنت ابی‏ بکر]]
# [[امّ سلمه (همسر پیامبر صلی الله علیه و آله)|امّ ‏المؤمنین امّ‏ سَلَمَه]]
# [[ام هانی بنت ابی طالب|امّ‏ هانی بنت ابی ‏طالب]]
# [[فاطمه بنت حمزة بن عبدالمطلب|فاطمه بنت حمزة بن عبدالمطّلب]]
# [[اسماء بنت عمیس خثعمیّه|اسماء بنت عُمَیس خَثعَمیّه]]
 
ابن ‏عقده در اين كتاب نام افزوده كه ۲۸ تن از ديگر [[صحابه]] از [[راویان حدیث غدیر از صحابه|راویان حدیث غدیر]] هستند، ولى ذكرى از آنان و نامشان به ميان نياورده است.<ref>الطرائف فى معرفة مذاهب الطوائف: ص ۱۴۰-۱۵۲. اينک نام ديگر كسانى كه حديث غدير را روايت كرده‏اند: ۱. اُبَىّ بن كعب انصارى خزرجى. ۲. جُبَير بن مُطعِم بن عدىّ قرشى. ۳. جُندُع بن عمرو بن مازن انصارى، ابوجُنَيده. ۴. رِفاعة بن عبدالمنذر انصارى. ۵ . زيد بن عُبَيداللَّه انصارى. ۶ . سعد بن عُباده انصارى. ۷. سعيد بن زيد قرشى عدوى. ۸ . عبداللَّه بن بديل بن ورقاء. ۹. عبداللَّه بن حنطب قرشى مخزومى. ۱۰. عبداللَّه بن ربيعه. ۱۱. عُماره خزرجى انصارى. ۱۲. عمرو بن شراحيل. ۱۳. عمرو بن عاص. ۱۴. عمرو بن مُرَّه جُهَنى. ۱۵. قيس بن سعد بن عُباده انصارى. ۱۶. وَهب بن حمزه.</ref>
 
== پانویس ==
{{پانویس}}
 
[[رده:حدیث غدیر]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۶ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۱۵:۱۸

تأليف كتاب در غدير[۱]

يكى از كتب برگزيده و تألیفات ارزشمند در موضوع غدیر، كتاب ابن ‏عقده در موضوع اسناد غدیر است. اين كتاب به دو شكل چاپ شده است:

الف) كتاب الولاية، ابن‏ عقده، جمع ‏آورى و تنظيم: عبدالرزاق محمدحسين حرزالدين، عربى، دلیل ما، قم، چاپ اول، سال ۱۳۷۹ش، وزيرى، ۳۰۰ ص.

در اين كتاب، احاديث احمد بن محمد (ابن‏ عقده) م ۳۳۳ ق، در غدير را از كتب و منابع جمع ‏آورى نموده و با مقدمه ‏اى مفصل در مورد ابن ‏عقده و كتابش آورده و در پايان فهارس مفصل آمده است.

البته اين كتاب به عنوان كتاب «حديث الولاية» ابن ‏عقده و با نام «كتاب الولاية» و مؤلف آن به چاپ رسيده، ولى اين درست نيست.

ب) حديث الولاية و من روى غدیر خم من الصحابة، ابن‏ عقده، جمع‏ آورى و تنظيم: امير تقدمى (معصومى). عربى، دليل‏ ما، قم، چاپ اول، سال ۱۳۸۰ ش، ۱۴۲۲ ق، وزيرى، ۲۵۶ ص.

در اين كتاب احادیث احمد بن محمد (ابن ‏عقده) م ۳۳۳ ق، در غدير را از كتب و منابع جمع‏ آورى نموده و با مقدمات و تحقيقات آورده است.

اين كتاب به عنوان كتاب «حدیث الولایة» و با همين نام و مؤلف به چاپ رسيده ولى كتابى مستقل به شمار مى‏ رود، چرا كه اين كتاب تحقيقى مفصل در مورد حديث غدير است و يافته‏ هاى از كتاب ابن‏ عقده بخش كمى از آن را دربر مى ‏گيرد.

و نيز سه كتاب ديگر از مؤلف در غدير است كه دو كتاب با جمع و تحقيق مؤلف تدوين شده و هر دو به نام «طرق حدیث الغدیر» و يكى به روایت ابن‏ عساکر و ديگرى به روايت سه تن از بزرگان و علماى عامه است و كتاب سوم با نام «نور الأمیر فی تثبیت خطبة الغدیر» است.

روايت حديث غدير[۲]

يكى از علما و بزرگان اهل‏ سنت كه حدیث غدیر را نقل كرده احمد بن محمد بن سعيد كوفى، ابوالعباس ابن ‏عقده (ت ۲۴۴ يا ۲۴۹ -  م ۳۳۲ق) است.

پيشتر دانسته شد كه ابن‏ عقده كتابى جداگانه در طرق حديث غدير تأليف كرده است.

ابن‏ تيميه، ابن ‏حجر عسقلانى، شيخانى قادرى، نورالدين سمهودى، مُناوى و محمد بدخشانى به اين مطلب تصريح كرده ‏اند.[۳]

شرح حال ابن‏ عقده پيشتر گذشت و نيازى به تكرارش نيست.[۴]

نقلِ اسناد حديث غدير[۵]

به نقل سید بن طاووس، از جمله شواهدى كه كثرت طرق حدیث غدیر و تواتر آن را نشان مى ‏دهد، نگارش كتابى توسط ابن‏ عقده (ت ۲۴۴ يا ۲۴۹ -  م ۳۳۲ ق) است درباره طرق حديث غدير؛ شامل بيش از صد تن از صحابيان بزرگ و با اسانيد پرشمار، كه به دست حافظ ابوالعباس احمد بن محمد معروف به ابن‏ عقده كوفى تأليف شده و به نام «الموالاة» است[۶]:

  1. ابوبکر عبدالله بن عثمان
  2. عمر بن خطّاب
  3. عثمان‏ بن عفّان
  4. علی بن ابی‏ طالب
  5. طلحة بن عبیدالله
  6. زبیر بن عَوّام
  7. عبدالرحمن بن عَوف
  8. سعد بن مالک (ابن‏ ابى ‏وقّاص)
  9. عباس بن عبدالمطّلب
  10. حسن بن علی بن ابی‏ طالب
  11. حسین بن علی بن ابی‏ طالب
  12. عبدالله بن عباس
  13. عبدالله بن جعفر بن ابی‏ طالب
  14. عبدالله بن مسعود
  15. عمّار بن یاسر
  16. جُندَب بن جُناده غِفاری، ابوذرّ
  17. سلمان فارسی
  18. اسعد بن زراره انصاری
  19. خُزَیمَة بن ثابت انصاری
  20. خالد بن زید انصاری، ابوایّوب
  21. سهل بن حُنَیف انصاری
  22. عثمان بن حنیف انصاری
  23. حُذَیفَة بن یمان
  24. عبدالله بن عمر بن خطاب
  25. براء بن عازب انصارى
  26. رِفاعَة بن رافع انصاری
  27. سَمُرَة بن جُندَب
  28. سَلَمَة بن اکوع اسلمی
  29. زید بن ثابت انصاری
  30. ابولیلی انصاری
  31. ابوقُدامه انصاری
  32. سهل بن سعد انصاری
  33. عَدیّ بن حاتِم طایی
  34. ثابت بن یزید بن ودیعه
  35. کعب بن عُجْره انصاری
  36. ابوهیثم بن تَیِّهان انصاری
  37. هاشم بن عُتبَة بن ابی ‏وقّاص زُهری
  38. مقداد بن عمرو کِندی
  39. عمران بن حصین خُزاعی
  40. عمر بن ابی‏ سَلَمه
  41. عبدالله بن ابى‏ عبدالاسد مخزومی
  42. بُرَيدَة بن حُصَيب اَسلمى
  43. جَبَلَة بن عمر انصارى
  44. ابوهُرَيره دَوسى
  45. فضلة بن عُبَيد اسلمى، ابوبَرزه
  46. ابوسعید خُدری
  47. جابر بن عبدالله انصاری
  48. جریر بن عبدالله
  49. زید بن ارقم انصاری
  50. ابورافع، غلام رسول‏ الله‏ صلی الله علیه و آله
  51. ابوعمرة بن عمرو بن محصن انصاری
  52. انس بن مالک انصاری
  53. ناجیة بن عمر خُزاعی
  54. ابوزینب بن عَوف انصاری
  55. یعلی بن مُرَّه ثقفی
  56. سعید بن سعد بن عُباده انصاری
  57. حُذَیفة بن اسید غِفاری، ابوسَریحه
  58. عمرو بن حَمِق خُزاعی
  59. زید بن حارثه انصاری
  60. مالک بن حُوَیرِث
  61. جابر بن سَمُره سوائی، ابوسلیمان
  62. عبدالله بن ثابت انصاری
  63. حُبشی بن جُناده سلولی
  64. ضمیره اسدی
  65. عُبَید بن عازب انصاری
  66. عبدالله بن ابی ‏اَوفی اسلمی
  67. زید بن شراحیل انصاری
  68. عبدالله بن بُسر مازنی
  69. نُعمان بن عجلان انصاری
  70. عبدالرحمن بن یَعمُر دیلی
  71. ابوالحمراء خادم پیامبر صلی الله علیه و آله
  72. ابوفضاله انصاری
  73. عطیّة بن بُسر مازنی
  74. عامر بن لیلی غِفاری
  75. عامر بن واثله کِنانی، ابوالطُّفَیل
  76. عبدالرحمن بن عبدربّه انصاری
  77. حسّان بن ثابت انصاری
  78. سعد بن جُناده عَوفی
  79. عامر بن عُمَیر نُمَیری
  80. عبدالله بن یامیل
  81. حَبَّة بن جُوَین عُرَنی
  82. عُقبَة بن عامر جُهَنی
  83. ابوذُؤَیب شاعر
  84. ابوشُرَیح خُزاعی
  85. وهب بن عبدالله سوائی، ابوجُحَیفَه
  86. صدی بن عجلان باهلی، ابواُمامه
  87. عامر بن لیلی بن ضَمره
  88. جُندَب بن سفیان بَجَلی
  89. اُسامة بن زيد بن حارثه کَلبی
  90. وحشی بن حرب
  91. قیس بن ثابت بن شماص انصاری
  92. عبدالرحمن بن مُدلِج
  93. حبیب بن بدیل بن ورقاء خُزاعی
  94. فاطمه ‏علیها السلام بنت محمد صلی الله علیه و آله
  95. عائشه بنت ابی‏ بکر
  96. امّ ‏المؤمنین امّ‏ سَلَمَه
  97. امّ‏ هانی بنت ابی ‏طالب
  98. فاطمه بنت حمزة بن عبدالمطّلب
  99. اسماء بنت عُمَیس خَثعَمیّه

ابن ‏عقده در اين كتاب نام افزوده كه ۲۸ تن از ديگر صحابه از راویان حدیث غدیر هستند، ولى ذكرى از آنان و نامشان به ميان نياورده است.[۷]

پانویس

  1. ↑ چكيده عبقات الانوار (حديث غدير): ص۳۴-۳۷. چهارده قرن با غدير: ص ۱۵۲. غدير در آئينه كتاب.
  2. ↑ چكيده عبقات الانوار (حديث غدير): ص ۲۴۷.
  3. ↑ جواهر العقدين (مخطوط).
  4. ↑ ر.ک: همين كتاب، ذيل عنوان «كسانى كه درباره حديث غدير كتابى نوشته ‏اند».
  5. ↑ چكيده عبقات الانوار (حديث غدير): ص۳۴-۳۷. چهارده قرن با غدير: ص ۱۵۲.
  6. ↑ الاقبال/۴۵۳.
  7. ↑ الطرائف فى معرفة مذاهب الطوائف: ص ۱۴۰-۱۵۲. اينک نام ديگر كسانى كه حديث غدير را روايت كرده‏اند: ۱. اُبَىّ بن كعب انصارى خزرجى. ۲. جُبَير بن مُطعِم بن عدىّ قرشى. ۳. جُندُع بن عمرو بن مازن انصارى، ابوجُنَيده. ۴. رِفاعة بن عبدالمنذر انصارى. ۵ . زيد بن عُبَيداللَّه انصارى. ۶ . سعد بن عُباده انصارى. ۷. سعيد بن زيد قرشى عدوى. ۸ . عبداللَّه بن بديل بن ورقاء. ۹. عبداللَّه بن حنطب قرشى مخزومى. ۱۰. عبداللَّه بن ربيعه. ۱۱. عُماره خزرجى انصارى. ۱۲. عمرو بن شراحيل. ۱۳. عمرو بن عاص. ۱۴. عمرو بن مُرَّه جُهَنى. ۱۵. قيس بن سعد بن عُباده انصارى. ۱۶. وَهب بن حمزه.
برگرفته از «https://wikighadir.com/index.php?title=ابن_عقده&oldid=21533»